Thủ tướng: Quốc gia khởi nghiệp không thể thiếu tinh thần khởi nghiệp của giới trẻ

Sáng 20/4, tại Đại học Sư phạm kỹ thuật TPHCM, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự khai mạc Ngày hội khởi nghiệp quốc gia của học sinh, sinh viên lần thứ VII. Đây cũng là lần thứ tư Thủ tướng Phạm Minh Chính đến tham dự Ngày hội.

Thủ tướng Phạm Minh Chính dự khai mạc Ngày hội khởi nghiệp quốc gia của học sinh, sinh viên lần thứ VII

"Không có giới hạn nào với những người dám ước mơ và dám hành động"

Phát biểu tại chương trình, sinh viên Trần Văn Lực, sinh viên năm 4 ngành Khoa học máy tính tại Đại học Bách khoa Hà Nội đã chia sẻ về khát vọng khởi nghiệp với dự án "Awake Drive - Hệ thống giám sát và duy trì độ tỉnh táo cho tài xế bằng công nghệ sóng não". Từng lọt vào vòng chung kết, vô địch nhiều cuộc thi về nghiên cứu, khởi nghiệp của sinh viên, hiện tại Awake Drive đang là sản phẩm đầu tiên trên thị trường áp dụng công nghệ sóng não để duy trì sự tỉnh táo trong khi lái xe.

"Không có giới hạn nào với những người dám ước mơ và dám hành động. Chúng em không chỉ có niềm tin nghiên cứu ra sản phẩm tốt mà còn tin mình sẽ đưa sản phẩm tốt ấy đưa đến tay người tiêu dùng. Khởi nghiệp ở tuổi 20 – 21, tại sao không?", Trần Văn Lực, sinh viên và cũng là CEO trẻ của Awake Drive, chia sẻ và một số đề xuất, kiến nghị.

Sinh viên Trần Văn Lực, sinh viên năm 4 ngành Khoa học máy tính tại Đại học Bách khoa Hà Nội đã chia sẻ về khát vọng khởi nghiệp.

Ông Hồ Minh Hoàng - Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Đèo Cả, cựu sinh viên Đại học Sư phạm Kỹ thuật TPHCM kiến nghị một số giải pháp để hệ sinh thái khởi nghiệp quốc gia thực sự trở thành nơi "ươm mầm" cho những người trẻ có khát vọng kiến tạo giá trị cho xã hội; cũng như chính sách với các doanh nghiệp phối hợp tốt với các nhà trường, đóng góp vào quá trình đào tạo nhân lực cho quốc gia. Thực tế trên thế giới đã có nhiều mô hình thành công tiêu biểu là hãng xe Land Rover hợp tác với Đại học Warwick, hay hãng dược phẩm AstraZeneca phối hợp với Đại học Oxford.

"Việt Nam chúng ta không thiếu những người trẻ tài năng, điều chúng ta cần là một hệ sinh thái phù hợp để khơi dậy và phát huy đúng cách khát vọng ấy; bồi dưỡng nguồn nhân lực trẻ chính là cách đầu tư bền vững cho tương lai của đất nước", ông Hoàng nói và khẳng định Đèo Cả cũng như rất nhiều doanh nghiệp Việt Nam khác luôn sẵn sàng đồng hành, chia sẻ kinh nghiệm, dẫn dắt, tạo điều kiện để thế hệ trẻ được phát triển bản thân và sự nghiệp.

Ông Hồ Minh Hoàng - Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Đèo Cả, cựu sinh viên Đại học Sư phạm Kỹ thuật TPHCM.

Phát biểu tại sự kiện, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng đề ra 2 mục tiêu chiến lược phát triển 100 năm, trong đó, mục tiêu tăng trưởng là mục tiêu quan trọng nhất để góp phần thực hiện 2 mục tiêu chiến lược này. Muốn vậy, chúng ta đã xác định năm 2025 phải đạt tăng trưởng 8%, chuẩn bị cho những năm tới tăng trưởng 2 con số.

Trong khi đó, bối cảnh tình hình quốc tế và trong nước hiện nay đang đặt ra yêu cầu, thời cơ và thách thức mới, trong đó thách thức nhiều hơn thời cơ. Đặc biệt, sự phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ, chuyển đổi số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, trí tuệ nhân tạo… đang làm thay đổi sâu sắc mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, đòi hỏi quá trình phát triển khoa học công nghệ, chuyển đổi số của đất nước phải nhanh chóng hơn, mạnh mẽ hơn, thực chất hơn, hiệu quả hơn; để đất nước không chỉ "bắt kịp, tiến cùng mà còn phải vượt lên".

Ngày 22/12/2024, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Một nội dung giải pháp quan trọng được Nghị quyết số 57 nêu là: "Có chính sách đủ mạnh khuyến khích tinh thần khởi nghiệp về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, cùng với chính sách hỗ trợ khởi nghiệp và thu hút các doanh nghiệp trong và ngoài nước khởi nghiệp tại Việt Nam".

Thủ tướng đánh giá thời gian qua, đất nước ta đã đạt được một số kết quả tích cực về sự phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, trong đó có vai trò của hoạt động khởi nghiệp.

Thủ tướng thăm không gian trưng bày ý tưởng khởi nghiệp sáng tạo của học sinh, sinh viên trong khuôn khổ Ngày hội - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Cụ thể, chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu năm 2024 xếp hạng 44/133 quốc gia và nền kinh tế, tăng 2 bậc so với năm 2023. Chỉ số Hệ sinh thái khởi nghiệp toàn cầu của Việt Nam cũng tăng 2 bậc, từ vị trí 58 lên 56, đứng thứ 5 tại khu vực Đông Nam Á và thứ 12 tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Hà Nội và TPHCM lọt vào top 200 thành phố khởi nghiệp toàn cầu. Hơn 20 trung tâm khởi nghiệp sáng tạo đã được thành lập trên cả nước, thu hút đông đảo doanh nghiệp và nhà đầu tư. Năm 2024, Việt Nam thu hút 529 triệu USD vốn đầu tư mạo hiểm cho khởi nghiệp sáng tạo.

Thủ tướng đánh giá qua mỗi lần tổ chức, Ngày hội khởi nghiệp quốc gia của học sinh, sinh viên đều có những sự đổi mới, nhưng điều không thay đổi chính là niềm đam mê, khát vọng, nghị lực, khí thế, tinh thần quyết tâm của các bạn trẻ.

"Suốt 7 năm qua, có thể khẳng định Ngày hội khởi nghiệp không chỉ là một sự kiện thường niên, mà còn là nơi từng giấc mơ, khát vọng khởi nghiệp của học sinh, sinh viên dù là nhỏ bé nhất được soi đường, dẫn dắt, nuôi dưỡng và chắp cánh. Đây là nơi hội tụ những trí tuệ trẻ, đầy khát vọng; nơi kết nối giữa giáo dục, doanh nghiệp và chính sách; nơi cùng nhau lan tỏa, tạo ra một hệ sinh thái, không gian khởi nghiệp phát triển bền vững", Thủ tướng nói.

Tham quan không gian trưng bày ý tưởng khởi nghiệp sáng tạo của học sinh, sinh viên trong khuôn khổ Ngày hội, Thủ tướng bày tỏ tự hào khi thấy những ý tưởng của các bạn học sinh, sinh viên đang ngồi trên ghế nhà trường đã được nuôi dưỡng thành hình; trở thành những mô hình, sản phẩm thiết thực, đóng góp tích cực cho xã hội, cho cộng đồng, cho gia đình và cho chính bản thân mình.

Thủ tướng vui mừng được biết sau 7 năm triển khai Đề án "Hỗ trợ học sinh, sinh viên khởi nghiệp đến năm 2025" (Đề án 1665), đến nay, 100% các trường đại học, học viện, cao đẳng, trung cấp và 63/63 Sở Giáo dục và Đào tạo đã có kế hoạch triển khai khởi nghiệp sáng tạo. Hơn 42.000 dự án khởi nghiệp đã ra đời từ các bạn học sinh, sinh viên. Tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh các cấp đã tổ chức hơn 3.500 cuộc thi ý tưởng sáng tạo, thu hút gần 480.000 lượt thanh niên tham gia với gần 23.000 ý tưởng khởi nghiệp…

Nhiều bạn trẻ đã đứng ra tự thành lập doanh nghiệp, kêu gọi được vốn đầu tư, tạo ra việc làm cho chính mình và cho người khác. Đặc biệt, có hàng ngàn học sinh, sinh viên đã viết tiếp những câu chuyện khởi nghiệp rất Việt Nam nhưng mang tầm vóc toàn cầu bằng những sản phẩm đã thay đổi cách chúng ta sống, học tập và làm việc, từ ứng dụng công nghệ trong y tế, nông nghiệp sạch, cho đến giải pháp số trong đời sống hằng ngày.

Thủ tướng thăm gian trưng bày của Trường THCS Chu Văn An (Tây Hồ), Hà Nội trong khuôn khổ Ngày hội - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Bên cạnh đó, kết quả triển khai đề án không chỉ là những con số hay kết quả đo đếm được, mà còn là niềm tin, khát vọng, sự tự tin, tự lực, tự cường, tự chủ, tự hào dân tộc để vươn lên, hăng hái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo không có giới hạn. Lợi ích từ khởi nghiệp có thể nhỏ nhưng tác động rất lớn, Thủ tướng nói.

Những kết quả ấy có được không chỉ nhờ sự nỗ lực của các bạn học sinh, sinh viên, mà còn là thành quả của sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp. Thủ tướng biểu dương và đánh giá cao vai trò của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Khoa học và Công nghệ, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, cùng các đơn vị đã đồng hành suốt thời gian qua trong việc xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp quốc gia.

Cũng theo Thủ tướng, những thành tựu là rất đáng trân trọng nhưng vẫn chưa tương xứng với tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh của thanh niên Việt Nam, chưa phát huy hết những giá trị đích thực, cốt lõi của thanh niên Việt Nam như truyền thống yêu nước nồng nàn, thông minh sáng tạo, hiếu học, cần cù, chịu khó, đức hy sinh, vượt qua nghịch cảnh trong bất cứ trường hợp nào, lòng tương thân, tương ái, giúp đỡ lẫn nhau.

Muốn cộng hưởng sức mạnh thì hoạt động khởi nghiệp phải đi đúng xu thế thời đại

Thủ tướng đánh giá, việc tạo dựng hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo không phải là câu chuyện của ngày một, ngày hai mà là cả một chiến lược lâu dài, cần các giải pháp căn cơ, chiến lược toàn diện, không cầu toàn, không nóng vội.

Do đó, Thủ tướng đề nghị phải tạo phong trào, xu thế, tạo nguồn lực, động lực, truyền cảm hứng cho đổi mới sáng tạo bằng nhiều hình thức khác nhau, sự giúp đỡ khác nhau, bằng nhiều cơ chế, chính sách khác nhau.

Cùng với đó, hoạt động khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo phải mang lại lợi ích cho chính học sinh, sinh viên, cho gia đình, cho xã hội thì phong trào mới đi vào cuộc sống, góp phần phát triển đất nước và từ thành quả đó tiếp tục tạo niềm tin, động lực, khí thế mới để nâng bước cho thanh niên, học sinh, sinh viên ngày càng phát triển.

Thủ tướng cũng gợi ý, muốn cộng hưởng sức mạnh thì hoạt động khởi nghiệp phải đi đúng xu thế thời đại, xu hướng phát triển của đất nước, xu hướng thị trường, đồng thời phù hợp sở trường, năng khiếu, thế mạnh của mỗi người.

Người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh, sự kết nối chặt chẽ giữa các bộ, ngành, địa phương và các cơ sở giáo dục là yếu tố then chốt trong việc xây dựng cơ chế, chính sách hỗ trợ khởi nghiệp. Huy động mọi nguồn lực từ nhà nước đến khu vực tư nhân trên tinh thần "Lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ" để tạo điều kiện tốt nhất cho những ai có khát vọng khởi nghiệp.

Đối với các bạn thanh niên, học sinh, sinh viên, Thủ tướng cho biết luôn kỳ vọng các bạn - những người được sinh ra trong thời đại của khoa học công nghệ - chính là những người sẽ đóng vai trò quan trọng, với đam mê, hoài bão, sức khỏe, tri thức và năng lực, để tạo ra sự đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia theo tinh thần Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị; góp phần đưa kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế; góp phần khai thác tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh của từng vùng miền, địa phương để tạo sức mạnh cộng hưởng, đưa đất nước tăng tốc, bứt phá, về đích, phát triển nhanh và bền vững; góp phần đưa đất nước vươn mình trong hội nhập quốc tế theo tinh thần Nghị quyết 59 của Bộ Chính trị ngày 24/1/2025 về hội nhập quốc tế trong tình hình mới (chuyển từ tiếp nhận sang đóng góp, từ hội nhập sâu rộng sang đầy đủ, từ vị thế quốc gia đi sau sang trạng thái quốc gia vươn lên, tiên phong trong những lĩnh vực mới…).

Theo Thủ tướng, thanh niên phải tiên phong trong đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp, trong sự phát triển của đất nước, với tinh thần hài hòa lợi ích giữa cá nhân và tập thể, giữa lợi ích của chính mình với lợi ích chung, lợi ích quốc gia, dân tộc.

"Mỗi bạn trẻ hãy xác định khởi nghiệp là nền tảng, là công cụ và là cơ hội nghề nghiệp; đồng thời còn là trách nhiệm đối với xã hội, với tương lai của đất nước. Hãy không ngừng học tập, rèn luyện kỹ năng, làm chủ công nghệ và dấn thân với "tinh thần phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân" trong kỷ nguyên mới của dân tộc.

Một quốc gia khởi nghiệp không thể thiếu tinh thần khởi nghiệp từ mỗi cá nhân, đặc biệt là giới trẻ. Đây là quá trình khó khăn, cần sự kiên trì, cần tinh thần bản lĩnh vượt qua khó khăn trở ngại, cần ý chí dám nghĩ, dám làm khác biệt, dám đương đầu với thử thách, dám vượt qua giới hạn của chính bản thân mình, dám chấp nhận rủi ro để kiến tạo giá trị.

Do vậy, quá trình này rất cần sự quan tâm, giúp đỡ của Đảng, Nhà nước, cả hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân. Tất cả cùng nhau tạo ra một hệ sinh thái, một không gian khởi nghiệp, một hệ giá trị mới kết nối cộng đồng tạo phong trào, xu thế khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, cùng nhau thể hiện khát vọng vươn lên, nhìn xa trông rộng, nghĩ sâu làm lớn, "biến không thành có, biến khó thành dễ, biến cái không thể thành cái có thể", Thủ tướng phát biểu.

Thủ tướng mong muốn và tin tưởng rằng, tiếp tục phát huy truyền thống thần tốc, táo tạo, quyết chiến, quyết thắng của những ngày tháng Tư lịch sử Đại thắng mùa Xuân năm 1975, với khát vọng, trí tuệ và sự dẫn dắt đúng hướng, các em học sinh, sinh viên và 20 triệu thanh niên với tư cách là "người chủ tương lai của nước nhà" sẽ là những người tiên phong, nắm bắt khoa học công nghệ, nắm bắt sứ mệnh lịch sử xác lập vị thế và tầm vóc của Việt Nam trong kỷ nguyên số, đưa Việt Nam trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo của khu vực và thế giới trong kỷ nguyên vươn mình, phát triển giàu mạnh, văn minh và thịnh vượng của dân tộc, nhân dân ngày càng hạnh phúc, ấm no.

Hồng Minh (tổng hợp)