Bộ VHTTDL và Bộ KHCN đồng loạt cảnh báo người dân về quảng cáo thực phẩm, thuốc giả

Trước tình trạng thuốc giả, thực phẩm giả có xu hướng gia tăng, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (Bộ VHTTDL) đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp từ xây dựng pháp luật, tăng cường truyền thông, kiểm tra giám sát đến phối hợp liên ngành nhằm nâng cao hiệu quả phòng, chống loại tội phạm nguy hiểm này.
Chống thuốc giả và thực phẩm chức năng giả bằng công nghệ cao

Hoàn thiện thể chế và hành lang pháp lý

Bộ VHTTDL đã chủ trì hoặc phối hợp xây dựng và trình các văn bản pháp luật quan trọng như Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo (hiệu lực từ 01/01/2026), thành lập các Ban soạn thảo, tổ biên tập xây dựng Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa và quảng cáo.

Bộ cũng đang hoàn thiện Nghị định về quyền tác giả, quyền liên quan, trong đó đặc biệt chú trọng đến quy định về xử lý quảng cáo sai sự thật - hành vi thường gắn với thuốc và thực phẩm giả.

Ngoài ra, Bộ VHTTDL đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo như Kế hoạch 2284/KH-BVHTTDL, Công văn số 5672/BVHTTDL-VP,… chỉ đạo các đơn vị thực hiện cao điểm phòng, chống hàng giả và siết chặt quản lý quảng cáo trên mọi nền tảng truyền thông.

Siết chặt quản lý quảng cáo thuốc, thực phẩm trên mọi nền tảng

Công tác kiểm soát hoạt động quảng cáo được tăng cường rõ rệt. Cục Phát thanh Truyền hình và Thông tin điện tử đã gửi 6 công văn đến các cơ quan báo chí, mạng xã hội, doanh nghiệp quảng cáo yêu cầu nghiêm túc thực hiện quy định pháp luật. Các nội dung quảng cáo phải phù hợp với công dụng được công bố, không sử dụng hình ảnh bác sĩ, thư cảm ơn người bệnh hay mô tả sản phẩm có tác dụng điều trị.

Đặc biệt, việc giám sát quảng cáo qua người nổi tiếng, KOLs, đặc biệt là trên mạng xã hội và livestream, được quản lý chặt chẽ. Nhiều cá nhân như Quang Linh Vlogs, MC Vân Hugo, MC Hoàng Linh,… đã bị xử phạt tổng cộng 355 triệu đồng vì vi phạm quảng cáo sai sự thật.

Bộ VHTTDL cũng phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ gửi tin nhắn khuyến cáo đến hàng triệu thuê bao về nguy cơ từ quảng cáo sai sự thật liên quan đến sữa, thực phẩm chức năng và thuốc.

Bộ VHTTDL và Bộ KHCN đồng loạt cảnh báo người dân về quảng cáo thực phẩm, thuốc giả
Các nội dung quảng cáo thuốc, thực phẩm phải phù hợp với công dụng được công bố, không sử dụng hình ảnh bác sĩ, thư cảm ơn người bệnh hay mô tả sản phẩm có tác dụng điều trị

Đẩy mạnh truyền thông nâng cao nhận thức

Hơn 25.400 tin, bài báo đã được đăng tải từ đầu năm 2024 đến giữa năm 2025, trong đó hơn 5.600 bài chỉ riêng 4 tháng đầu năm 2025. Báo chí tập trung phản ánh chiến dịch truy quét lớn như vụ 21 loại thuốc giả tại Thanh Hóa trị giá gần 200 tỷ đồng và TP.HCM trị giá 45 tỷ đồng.

Mạng xã hội đóng vai trò đặc biệt quan trọng: TikTok có hàng ngàn video với hashtag #thuocgia, #chonghanggia, Facebook ghi nhận hàng trăm ngàn lượt chia sẻ các bài cảnh báo từ Bộ Công an. YouTube với các video phóng sự đạt hàng trăm ngàn lượt xem.

Các bộ cẩm nang như "An toàn trực tuyến", "Kỹ năng nhận diện lừa đảo", quy tắc "6 Không" cũng được lan tỏa đến hơn 23 triệu người dân qua nhiều kênh truyền thông, góp phần nâng cao khả năng tự phòng vệ trước sản phẩm giả.

Tăng cường truyền thông phòng, chống thuốc giả, thực phẩm giả: Chủ động, quyết liệt và toàn diện
Biểu đồ thống kê tin bài về chiến dịch chống hàng giả trên báo chí và mạng xã hội tại Việt Nam (Facebook, Tiktok và YouTube) từ ngày 15/5/2025 - 10/7/2025

Bộ đã cử cán bộ làm việc trực tiếp với UBND các tỉnh như Quảng Ninh, Lạng Sơn, Tây Ninh, Hà Nội,… về cao điểm chống hàng giả. Các Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch được chỉ đạo tuyên truyền thường xuyên trên hệ thống truyền thanh cơ sở, phát hiện và xử lý các trường hợp quảng cáo sai phạm tại địa phương.

Cục Thông tin cơ sở đã cung cấp 8 sản phẩm truyền thông gửi đến 63 tỉnh thành, đăng tải trên Zalo và yêu cầu phát lại qua hệ thống đài xã/phường 2 lần/ngày. Những địa phương tích cực như Bắc Ninh, Lào Cai, Long An,… có nhiều sáng kiến trong tuyên truyền và biểu dương gương người tốt trong phòng, chống hàng giả.

Hệ thống "White List" với gần 8.000 kênh, trang mạng sạch được công bố giúp doanh nghiệp quảng cáo minh bạch. Ngược lại, hơn 1.500 kênh xấu độc bị đưa vào "Black List". Trung tâm xử lý tin giả đã cảnh báo hơn 125.000 website giả mạo, gỡ 1.500 tên miền độc hại, bảo vệ hơn 11,3 triệu người dân. Zalo gỡ bỏ 77 bài quảng cáo sữa giả, TikTok xử lý 48 sản phẩm vi phạm trên TikTok Shop, và chủ động thêm từ khóa cấm trong hệ thống kiểm duyệt.

Khó khăn và kiến nghị

Bộ thừa nhận một số hạn chế: chưa có công cụ pháp lý và kỹ thuật để kịp thời kiểm soát quảng cáo trên nền tảng xuyên biên giới; việc xác định vi phạm còn phụ thuộc vào các bộ chuyên ngành như Y tế, Công Thương, Dược,… Chế tài xử phạt còn nhẹ, chưa đủ sức răn đe; công tác phối hợp giữa các bộ còn chậm và chưa thống nhất. Công nghệ AI hỗ trợ rà soát, phát hiện vi phạm chưa được triển khai đủ mạnh.

Trong thời gian tới, Bộ VHTTDL đề xuất tiếp tục đẩy mạnh các biện pháp sau:

  • Áp dụng quy định mới của Luật Quảng cáo sửa đổi, siết chặt trách nhiệm của người nổi tiếng, nghệ sĩ, KOLs và các nền tảng quảng cáo xuyên biên giới trong việc kiểm duyệt, xác minh và chịu trách nhiệm với nội dung quảng cáo.

  • Phát triển hệ thống công nghệ giám sát vi phạm quảng cáo, ứng dụng AI để rà soát, phát hiện, xử lý kịp thời các nội dung vi phạm trên nền tảng số.

  • Hoàn thiện hệ thống pháp luật, bổ sung chế tài xử phạt nghiêm khắc hơn, nhất là với các hành vi quảng cáo sai sự thật, quảng cáo hàng giả trên mạng xã hội và phương tiện truyền thông.

  • Mở rộng ứng dụng công nghệ truy xuất nguồn gốc, tem chống giả điện tử, kết hợp các giải pháp số như CheckVN trong xuất bản phẩm và hàng hóa văn hóa để hạn chế vi phạm bản quyền, quảng cáo sai lệch.

  • Tăng cường xuất bản phẩm và tài liệu tuyên truyền, hướng dẫn người dân nhận diện, cảnh giác với hàng giả, hàng vi phạm bản quyền, quảng cáo sai sự thật và các hành vi gian lận thương mại.

  • Đẩy mạnh công tác truyền thông, nâng cao nhận thức cộng đồng, thông qua báo chí, mạng xã hội, hệ thống thông tin cơ sở và các chiến dịch truyền thông tập trung.

  • Tổ chức đào tạo, tập huấn cho nghệ sĩ, KOLs về pháp luật quảng cáo, trách nhiệm nội dung số, nghĩa vụ thuế và phối hợp chặt chẽ với công ty truyền thông để kiểm soát hoạt động quảng bá.

  • Trang bị kỹ năng truyền thông phòng vệ cho người dân, nâng cao khả năng tự nhận diện quảng cáo sai sự thật, kiểm chứng thông tin sản phẩm trước khi mua và phản ánh sai phạm đến cơ quan chức năng.

  • Xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử trên môi trường số, điều chỉnh hành vi quảng cáo, cung cấp nội dung của tổ chức, cá nhân, nghệ sĩ, người nổi tiếng và doanh nghiệp.

  • Tiếp tục điều hướng dòng tiền quảng cáo, ưu tiên cho các kênh, nền tảng nằm trong danh sách "trắng" (White List); đồng thời khuyến khích nhà sáng tạo nội dung xây dựng sản phẩm tích cực, sạch để thu hút quảng cáo đúng chuẩn.

Kết quả bước đầu, trong tháng cao điểm (15/5-15/6/2025), lực lượng chức năng xử lý 10.437 vụ vi phạm, thu nộp ngân sách 1.279 tỷ đồng, khởi tố 204 vụ với 378 bị can. Tổng cộng 6 tháng đầu năm, gần 50.000 vụ việc đã bị xử lý. Bộ VHTTDL xác định công tác phòng, chống hàng giả, nhất là thuốc và thực phẩm, là nhiệm vụ trọng tâm, lâu dài và mang tính hệ thống, cần sự vào cuộc đồng bộ của toàn xã hội.

Bích Ngọc

Đường dẫn bài viết: https://tudonghoangaynay.vn/bo-vhttdl-va-bo-khcn-dong-loat-canh-bao-nguoi-dan-ve-quang-cao-thuc-pham-thuoc-gia-15481.htmlIn bài viết

Cấm sao chép dưới mọi hình thức nếu không có sự chấp thuận bằng văn bản. Copyright © 2024 https://tudonghoangaynay.vn/ All right reserved.