acecook

Công nghệ vào cuộc - Giao thông không còn vấn nạn

Góc nhìn
07/06/2025 11:11
Trong bối cảnh đô thị hóa nhanh và lưu lượng phương tiện tăng mạnh, nhiều quốc gia đang triển khai các giải pháp ứng dụng AI, tự động hóa và IoT trong giám sát an toàn giao thông. Mục tiêu là giảm thiểu tai nạn, tối ưu hóa vận hành và tiến tới xây dựng hệ thống giao thông thông minh.
aa
Công nghệ vào cuộc - Giao thông không còn vấn nạn

London dùng AI giám sát và phát hiện các rủi ro tại sân ga

Theo BBC, Cơ quan điều hành giao thông công cộng London (Transport for London - TfL) đang đẩy mạnh việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo nhằm tăng cường an toàn tại các sân ga. TfL hiện đang thử nghiệm một công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) mới có khả năng phát hiện vật thể rơi xuống đường ray, qua đó hỗ trợ ngăn ngừa tai nạn và giảm thiểu rủi ro cho hành khách.

Hệ thống đang được triển khai thử nghiệm tại ga Custom House, thuộc tuyến DLR ở phía đông London. AI phân tích dữ liệu hình ảnh từ camera giám sát để nhận diện vật thể bất thường trên đường ray, đồng thời loại bỏ chuyển động của tàu để tránh cảnh báo giả. Trước đó, một hệ thống tương tự từng được thử nghiệm tại ga Willesden Green, với phạm vi mở rộng hơn bao gồm cả phát hiện hành vi trốn vé, nhận diện vật nguy hiểm và cảnh báo người đứng sát mép sân ga.

Thị trưởng London, ông Sadiq Khan, cho biết: "An toàn là ưu tiên hàng đầu của TfL. Mỗi vụ chấn thương đều là điều không thể chấp nhận." Ông nhấn mạnh rằng việc ứng dụng AI không chỉ giúp ngăn ngừa tai nạn mà còn tăng cường khả năng phản ứng nhanh của nhân viên khi có tình huống xảy ra.

Động thái này được triển khai ngay sau khi cơ quan điều tra an toàn đường sắt công bố vụ tai nạn nghiêm trọng khiến một người đàn ông bị bốn đoàn tàu cán qua tại tuyến Jubilee. Trước đó, vào tháng 11, thành viên mù của Đảng Lao động - Lord Blunkett - cũng từng gặp tai nạn khi ngã xuống khe giữa tàu và sân ga tại ga Westminster. Các vụ việc này làm dấy lên lo ngại về mức độ an toàn tại hệ thống ga ngầm London.

TfL cho biết sẽ tiếp tục mở rộng thử nghiệm công nghệ AI tại nhiều ga khác trong nửa cuối năm, với mục tiêu tăng cường giám sát, cảnh báo sớm và xử lý sự cố kịp thời. Ngoài ra, cơ quan này cũng đang theo dõi dữ liệu tai nạn và xu hướng nguy cơ để điều chỉnh, tối ưu hóa vận hành. TfL kỳ vọng hệ thống giao thông công cộng sẽ trở nên thông minh và an toàn hơn nhờ công nghệ.

Công nghệ IoT và AI đang được ứng dụng rộng rãi trên thế giới để giám sát và điều hành các đô thị thông minh
Công nghệ IoT và AI đang được ứng dụng rộng rãi trên thế giới để giám sát và điều hành các đô thị thông minh

Xu hướng toàn cầu và ý nghĩa chiến lược

Tốc độ đô thị hóa nhanh và lưu lượng phương tiện tăng cao đang đặt ra áp lực lớn cho các hệ thống giao thông tại nhiều thành phố lớn trên thế giới. AI nổi lên như một giải pháp tiềm năng, hỗ trợ nâng cao hiệu quả giám sát, giảm tai nạn và cải thiện khả năng ra quyết định trong thời gian thực.

Ở các thành phố lớn như London, Tokyo hay Singapore, AI không chỉ đơn thuần ghi nhận vi phạm, mà còn đóng vai trò “người cảnh báo” chủ động. Ví dụ, hệ thống thị giác máy tính (computer vision) tại Tokyo có thể nhận diện chính xác các hành vi như vượt đèn đỏ, đi sai làn, không đội mũ bảo hiểm hay dừng đỗ sai quy định. AI còn có khả năng phân tích hành vi nguy cơ dựa trên dữ liệu hình ảnh liên tục để phát hiện các tình huống nguy hiểm tiềm ẩn trước khi chúng biến thành tai nạn. Hệ thống tàu cao tốc Shinkansen sử dụng AI để theo dõi độ mòn bánh xe và cảnh báo nguy cơ sự cố cơ khí.

Ở Mỹ, một số thành phố đang thí điểm AI trong kiểm soát tín hiệu giao thông nhằm giảm va chạm tại giao lộ. Trung Quốc tích hợp thị giác máy tính vào hệ thống giám sát người đi bộ và kết hợp cảnh báo đến tài xế.

Tại London, AI được dùng để phân tích lưu lượng giao thông theo thời gian thực và điều chỉnh đèn tín hiệu tại nút giao, giúp giảm tới 25% thời gian chờ trong giờ cao điểm. Singapore ứng dụng cảm biến IoT trên diện rộng để tạo nên hệ sinh thái giao thông thông minh.

Các ứng dụng này đều dựa trên khả năng xử lý dữ liệu lớn theo thời gian thực - điều khó thực hiện nếu chỉ dựa vào con người. AI không thay thế con người mà đóng vai trò bổ trợ, giúp tăng cường năng lực quan sát và phản ứng trong môi trường phức tạp.

Về lâu dài, việc tích hợp AI không chỉ mang lại lợi ích về an toàn trước mắt, mà còn mở đường cho việc phát triển hệ thống giao thông tự động trong tương lai. Đây là bước chuyển từ mô hình phản ứng sang mô hình phòng ngừa, đặc biệt quan trọng trong bối cảnh đô thị hóa nhanh và nhu cầu di chuyển ngày càng lớn.

Tuy nhiên, việc triển khai AI trong giao thông vẫn đối mặt với nhiều thách thức như độ tin cậy, bảo mật dữ liệu, và khả năng tương thích với hạ tầng hiện hữu. Dù vậy, xu hướng toàn cầu cho thấy AI đang định hình lại tư duy quản lý giao thông, hướng đến một hệ thống vừa an toàn vừa linh hoạt hơn.

TfL đang đẩy mạnh ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) nhằm nâng cao an toàn cho hành khách tại các sân ga
TfL đang đẩy mạnh ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) nhằm nâng cao an toàn cho hành khách tại các sân ga

Khi nào công nghệ trở thành “người giữ gìn trật tự” trên từng cung đường Việt?

Có lẽ không ai sống giữa lòng phố thị Việt Nam mà chưa từng cảm thấy nỗi lo mỗi khi bước xuống lòng đường. Những dòng xe nối đuôi nhau, tiếng còi inh ỏi không ngớt, những pha “đánh võng” bất chấp nguy hiểm,... Tất cả tạo nên một bức tranh giao thông vừa náo nhiệt vừa đầy thách thức. Giao thông không còn đơn thuần là chuyện di chuyển, mà đã trở thành bài toán về an toàn, ý thức cộng đồng và sự phát triển bền vững của xã hội.

Tốc độ đô thị hóa chóng mặt kéo theo sự gia tăng khổng lồ về số lượng phương tiện tham gia giao thông. Tại Hà Nội, mật độ xe máy đã vượt mức 800 xe trên mỗi km đường - một con số khổng lồ khiến hạ tầng giao thông chịu áp lực cực lớn. Tương tự, TP.HCM và Đà Nẵng cũng không khá hơn khi nhiều nút giao trọng điểm thường xuyên rơi vào tình trạng quá tải, dẫn đến ùn tắc và tai nạn xảy ra liên tục.

Chính quyền đã không ngồi yên. Hàng loạt chiến dịch tuyên truyền, hệ thống giám sát và xử lý vi phạm được triển khai. Tuy nhiên, tình trạng vượt đèn đỏ, lấn làn, hay thậm chí là những pha dừng đỗ sai quy định ngay trước mắt camera vẫn diễn ra phổ biến. Vấn đề nằm ở chỗ chúng ta mới chỉ “thấy” được vi phạm mà chưa thực sự “hiểu” và dự đoán được nguy cơ.

Đây là thời điểm trí tuệ nhân tạo và tự động hóa được xem như một giải pháp đổi mới, mở ra hướng đi mới cho an toàn giao thông.

Trung tâm điều khiển giao thông Hà Nội với các trang thiết bị hiện đại
Trung tâm điều khiển giao thông Hà Nội với các trang thiết bị hiện đại

Việt Nam cũng đang bắt đầu bước vào cuộc chơi công nghệ cao trong quản lý giao thông. Một số địa phương như Hà Nội, TP.HCM đã triển khai hệ thống camera xử phạt nguội - một bước tiến quan trọng. Tuy nhiên, đa phần các hệ thống này vẫn hoạt động ở mức độ ghi hình thụ động, thiếu đi khả năng phân tích dữ liệu chuyên sâu để dự đoán và cảnh báo nguy cơ.

Một khoảng trống rất lớn đang chờ các giải pháp AI lấp đầy. Thí dụ, công nghệ thị giác máy tính hoàn toàn có thể được ứng dụng để tự động nhận diện hành vi vi phạm, đồng thời tích hợp với các trung tâm điều hành giao thông thông minh để xử lý dữ liệu theo thời gian thực, điều chỉnh đèn tín hiệu, điều phối luồng xe và giảm ùn tắc hiệu quả.

Tại Hà Nội, một thử nghiệm tích hợp cảm biến IoT và AI tại nút giao thông quận Cầu Giấy đã giúp giảm tới 40% số vụ va chạm tại khu vực này. Hệ thống cảnh báo sớm được trang bị để phát hiện xe đi sai hướng hay người đi bộ sang đường không đúng quy định, góp phần nâng cao ý thức và giảm thiểu nguy cơ tai nạn.

Điều quan trọng hơn cả là thay đổi tư duy quản lý giao thông - từ phản ứng sau sự cố sang phòng ngừa rủi ro. Công nghệ cảm biến, IoT và AI không chỉ là công cụ ghi nhận và xử lý vi phạm mà còn là “đòn bẩy” giúp nâng cấp toàn bộ hệ thống quản lý, đưa nó lên một tầm cao mới.

Tuy nhiên, để phát huy tối đa lợi ích của công nghệ, Việt Nam cần xây dựng chiến lược dài hạn, đồng bộ như: Đầu tư phát triển hạ tầng số hiện đại, với hệ thống cảm biến và camera thông minh được kết nối và đồng bộ. Hoàn thiện hành lang pháp lý về quản lý và bảo vệ dữ liệu, tạo môi trường minh bạch và an toàn cho việc ứng dụng AI. Nâng cao năng lực số cho lực lượng thực thi, từ cảnh sát giao thông đến các kỹ sư vận hành hệ thống. Khuyến khích sự tham gia của khu vực tư nhân, đặc biệt các startup và doanh nghiệp công nghệ trong nước, để tạo ra các giải pháp phù hợp với đặc thù giao thông Việt Nam.

Công nghệ không phải là phép màu, nhưng nếu được khai thác đúng cách, nó sẽ là trợ thủ đắc lực giúp Việt Nam xây dựng hệ thống giao thông thông minh, không chỉ giải quyết được các vấn đề nan giải hiện nay mà còn hướng tới sự phát triển bền vững cho tương lai.

Giao thông hiện tại còn nhiều bất cập, nhưng với sự phối hợp nhịp nhàng giữa công nghệ, con người và chính sách đúng đắn, chúng ta hoàn toàn có thể mơ về một ngày, mỗi chặng đường không còn là nơi thử thách tính mạng, mà trở thành hành trình an toàn, văn minh và tử tế.

Tiến Minh

tudonghoangaynay.vn
Bài liên quan
mca
Tin bài khác
ICR 2025: Sự kiện hướng đến kỷ niệm 60 năm thành lập Học viện Kỹ thuật quân sự

ICR 2025: Sự kiện hướng đến kỷ niệm 60 năm thành lập Học viện Kỹ thuật quân sự

Thành phố Hà Nội, Việt Nam - một đô thị năng động, giàu bản sắc văn hóa và đang trên đà phát triển mạnh mẽ sẽ là nơi đăng cai Hội nghị Quốc tế lần thứ 10 về Kỹ thuật robot, robot cộng tác, và robot tương tác (ICR 2025), diễn ra từ ngày 10 đến 13 tháng 11 năm 2025. Sự kiện đặc biệt này không chỉ đánh dấu chặng đường 10 năm hình thành và phát triển của ICR, đồng thời hòa chung với lễ kỷ niệm 60 năm thành lập Học viện Kỹ thuật quân sự, một cột mốc biểu tượng cho sự gắn kết giữa giá trị học thuật truyền thống và định hướng đổi mới sáng tạo trong tương lai.
Việt Nam đặt mục tiêu bứt phá hạ tầng số tại Diễn đàn DigiInfra 2025

Việt Nam đặt mục tiêu bứt phá hạ tầng số tại Diễn đàn DigiInfra 2025

Với chủ đề "Hạ tầng số vững mạnh - Nền tảng làm chủ các công nghệ chiến lược", Diễn đàn DigiInfra 2025 được kỳ vọng trở thành nơi khởi phát sáng kiến đột phá, củng cố cam kết đồng hành và mở ra bước tiến mới trên hành trình xây dựng quốc gia số hiện đại, thông minh và bền vững.
Tử vi vòng quay công nghệ 1/10/2025: Tuổi Tý trở nên nóng nảy, tuổi Tỵ phát triển tốt đẹp

Tử vi vòng quay công nghệ 1/10/2025: Tuổi Tý trở nên nóng nảy, tuổi Tỵ phát triển tốt đẹp

Những bí ẩn của khoa học đời sống là "món ăn" tinh thần không thể thiếu trong cuộc sống của con người. Tử vi vòng quay công nghệ xem tử vi 12 con giáp ngày 1/10/2025 cho tất cả các tuổi nhằm dự đoán vận hạn về công danh, tiền bạc, tình duyên, sức khỏe...
Thị trường chứng khoán ngày 30/9: Thanh khoản cải thiện, thị trường vẫn chìm trong sắc đỏ

Thị trường chứng khoán ngày 30/9: Thanh khoản cải thiện, thị trường vẫn chìm trong sắc đỏ

Phiên giao dịch cuối tháng 9 chứng kiến VN Index giảm 4,78 điểm về 1.661,7 điểm, bất chấp thanh khoản cải thiện lên hơn 32 nghìn tỷ đồng. Số mã giảm áp đảo, khối ngoại bán ròng hơn 1.300 tỷ, phản ánh tâm lý thận trọng của nhà đầu tư trước ngưỡng kháng cự quan trọng.
Bùng nổ tự động hóa đóng gói kho bãi và cuối dây chuyền

Bùng nổ tự động hóa đóng gói kho bãi và cuối dây chuyền

Thị trường tự động hóa đóng gói cuối dây chuyền (EoL) và nhà kho toàn cầu đang bước vào giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ. Theo báo cáo mới nhất của Interact Analysis, giá trị thị trường này sẽ tăng từ 5,1 tỷ USD năm 2024 lên 7,5 tỷ USD vào năm 2029, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) 7,9%.
Hà Nội: Khánh thành phòng thực hành giáo dục STEM tại Trường THCS Tây Mỗ

Hà Nội: Khánh thành phòng thực hành giáo dục STEM tại Trường THCS Tây Mỗ

Sáng 29/9, Trường THCS Tây Mỗ (Hà Nội) tổ chức Lễ khánh thành phòng thực hành giáo dục STEM với sự tham dự của Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn cùng lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương và Tập đoàn PetroVietnam. Sự kiện đánh dấu bước tiến mới trong đổi mới phương pháp dạy học, góp phần phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho đất nước.
Ngành KHCN bước vào giai đoạn mới với 6 định hướng chiến lược

Ngành KHCN bước vào giai đoạn mới với 6 định hướng chiến lược

Tại Đại hội Thi đua yêu nước lần thứ I của ngành, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng thay mặt Bộ Khoa học và Công nghệ phát động phong trào thi đua yêu nước lần thứ I của ngành trong giai đoạn mới, với 6 định hướng chiến lược, dài hạn.
Nâng cấp đồng thời nhiều tiêu chí đạt chuẩn, để đại học Việt Nam lọt Top 100 thế giới

Nâng cấp đồng thời nhiều tiêu chí đạt chuẩn, để đại học Việt Nam lọt Top 100 thế giới

Hiện, Việt Nam có 5 trường thuộc Top 200 châu Á, ở hai bảng xếp hạng uy tín là QS và Times Higher Education (THE). Cụ thể, theo bảng QS, Đại học Duy Tân xếp thứ 127, Đại học Quốc gia Hà Nội xếp vị trí 161, Đại học Quốc gia TP. HCM xếp vị trí 184, Trường Đại học Tôn Đức Thắng xếp vị trí 199; còn Trường đại học Kinh tế TP. HCM xếp thứ 136 ở bảng THE.
Diễn đàn quốc gia ‘Văn hóa với doanh nghiệp năm 2025’ sẽ tổ chức vào tháng 12/2025

Diễn đàn quốc gia ‘Văn hóa với doanh nghiệp năm 2025’ sẽ tổ chức vào tháng 12/2025

Chiều 29/9, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (Bộ VHTTDL) cùng Hiệp hội Phát triển Văn hóa doanh nghiệp Việt Nam họp bàn việc triển khai tổ chức Diễn đàn quốc gia thường niên "Văn hóa với doanh nghiệp năm 2025”.
Thành lập Ban tổ chức triển khai Hội chợ quốc gia mùa Thu 2025

Thành lập Ban tổ chức triển khai Hội chợ quốc gia mùa Thu 2025

Bộ Công Thương vừa ban hành Quyết định 2672/QĐ-BCT ngày 28/9/2025 về thành lập Ban Tổ chức Hội chợ công nghiệp, thương mại và hàng tiêu dùng quốc gia Việt Nam - mùa Thu 2025. Sự kiện diễn ra từ 23 - 26/10.
song-gia-tri