acecook

Doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam đã “đọc vị” EVFTA đến đâu?

Doanh nghiệp, Doanh nhân
06/08/2025 04:07
Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam - EU (EVFTA) có hiệu lực tròn 5 năm (1/8/2020 – 1/8/2025). Trong suốt những năm qua bức tranh hợp tác kinh tế song phương giữa hai bên trở nên sôi động hơn bao giờ hết.
aa

Gần 300 tỷ USD kim ngạch thương mại đã được tích lũy trong vòng 5 năm, chiếm xấp xỉ 40% tổng mức giao thương trong hơn 30 năm hợp tác EU-Việt Nam. Tuy nhiên, điều gây ngạc nhiên hơn là câu chuyện thích ứng nhanh chóng, khéo léo của khối doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) Việt Nam trong việc khai thác EVFTA.

Doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam đã “đọc vị” EVFTA đến đâu?
Ảnh minh hoạ

SME - Từ đối tượng yếu trở thành người "nhận diện sóng " EVFTA

Theo Chỉ số Niềm tin Kinh doanh (BCI) Quý 2/2025 do EuroCham công bố, tỷ lệ doanh nghiệp xem các ưu đãi thuế quan từ EVFTA là lợi thế then chốt đã tăng vọt từ 29% (Q2/2024) lên 61% (Q2/2025). Sự tăng trưởng ân tượng này đặc biệt đáng chú ý trong khối SME – đối tượng thường bị cho là yếu thế trong hội nhập.

SME chiếm đến 97% tổng số doanh nghiệp tại Việt Nam, tạo ra 45% GDP và hơn 60% việc làm trong nước. Song trên thực tế, không ít SME đang nhanh chóng tích hợp được lợi thế EVFTA nhờ mô hình tinh gọn, linh hoạt, dễ chuyển đổi theo yêu cầu thị trường châu Âu.

Trong khi những tập đoàn lớn tận dụng EVFTA để xây dựng chiến lược dài hạn, SME lại nhạy bén với những cắt lớp thị trường rõ ràng hơn.

Các doanh nghiệp thuộc ngành dệt may, da giày, nhiều SME chuyển từ sản xuất FOB sang ODM, thẳng tay nhận đơn hàng nhỏ từ boutique châu Âu. EVFTA giúc thuế giảm, giá tăng, biên lợi nhậu.

Trong ngành nông sản chế biến, SME tại Lâm Đồng, Đồng Tháp tăng cường trái cây sấy, mứt, cà phê hữu cơ, đáp ứng tiêu chuẩn EU nhờ truy xuất ngồn gốc rõ ràng.

Với doanh nghiệp thủy sản quy mô nhỏ, Hợp tác xã nuôi tôm, cá trên mô hình xanh, gắn với doanh nghiệp SME chính là lựa chọn "không ai nghi ngờ" từ nhà nhập khẩu EU.

EVFTA giúp SME thu lợi nhuận

Báo cáo của EuroCham cho thấy, một số SME đã tính toán được tỷ lệ tăng lợi nhuận nhờ EVFTA lên tới 25%. Trung bình, lợi nhuận rồng tăng đạt mức 8,7%, cao hơn nhiều so với mức tăng trưởng chung của toàn ngành xuất khẩu. Trong điều kiện tối ưu hóa thuế, SME có khả năng lợi nhuận nhanh, gọn và rõ ràng hơn doanh nghiệp quy mô lớn.

Mặc dù có khả năng thích ứng nhanh và linh hoạt, nhiều SME vẫn đang phải đối mặt với những rào cản đáng kể trong quá trình khai thác EVFTA. Trước hết là vấn đề nhân lực và trình độ chuyên môn. Không ít doanh nghiệp nhỏ chưa có đội ngũ chuyên trách am hiểu về hiệp định thương mại tự do, đặc biệt là các nội dung liên quan đến quy tắc xuất xứ, mã HS và chứng nhận xuất xứ (C/O). Điều này khiến họ dễ mắc lỗi khi khai báo hải quan hoặc không thể tận dụng được ưu đãi thuế dù đủ điều kiện.

Thứ hai, thủ tục hành chính phức tạp cũng là một trở ngại phổ biến. Theo báo cáo của EuroCham, có tới 37% doanh nghiệp EU cho biết họ còn gặp khó khăn khi làm việc với hải quan Việt Nam, đặc biệt trong khâu định giá, dẫn tới tăng chi phí giao dịch và thời gian thông quan. Với SME, những chi phí phát sinh này có thể là gánh nặng lớn, làm giảm đáng kể biên lợi nhuận vốn đã mỏng.

Thứ ba, nhiều SME gặp khó trong tiếp cận tài chính. Hạn mức tín dụng thấp, quy định bảo lãnh khắt khe khiến họ không thể đầu tư đổi mới công nghệ hay xây dựng hệ thống sản xuất – quản lý đạt tiêu chuẩn xanh và truy xuất nguồn gốc, những yếu tố quan trọng để thâm nhập thị trường EU.

Doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam đã “đọc vị” EVFTA đến đâu?
Ảnh minh hoạ - daidoanket.vn

Giải pháp hỗ trợ SME khai thác EVFTA bền vững

Về phía nhà nước, cần tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính và ứng dụng công nghệ số trong quản lý thương mại. Việc triển khai hệ thống cấp C/O điện tử từ tháng 5/2025 là một bước tiến tích cực, nhưng cần được mở rộng và tích hợp sâu hơn vào nền tảng kỹ thuật số quốc gia, giúp rút ngắn thời gian xử lý và nâng cao tính minh bạch trong truy xuất nguồn gốc hàng hóa. Đồng thời, cần hoàn thiện cơ chế hỗ trợ tài chính cho SME, bao gồm các gói tín dụng xanh, ưu đãi thuế đầu tư đổi mới công nghệ và xây dựng thương hiệu xuất khẩu.

Từ phía EuroCham, tổ chức này cần tiếp tục phát huy vai trò là cầu nối giữa doanh nghiệp EU và Việt Nam. Các hoạt động đối thoại địa phương, hội thảo đào tạo về EVFTA đã mang lại hiệu quả rõ rệt và nên được duy trì thường xuyên hơn, đặc biệt tại các tỉnh, thành có thế mạnh nông nghiệp, thủy sản, dệt may. Việc cập nhật và phổ biến Sách Trắng 2025 sẽ giúp SME có cơ sở tham chiếu thực tiễn để định hướng chiến lược xuất khẩu vào thị trường EU.

Về phía SME, bản thân các doanh nghiệp cần chủ động nâng cao năng lực quản trị và nhận thức về EVFTA. Thay vì coi hiệp định là gánh nặng thủ tục, SME cần nhìn nhận đây là cơ hội để tái cấu trúc mô hình kinh doanh, chuyển đổi theo hướng xanh hóa và minh bạch hóa chuỗi cung ứng.

Việc đầu tư vào hệ thống kiểm soát chất lượng, xây dựng nhãn hiệu riêng, áp dụng tiêu chuẩn ESG và truy xuất nguồn gốc điện tử không chỉ giúp SME đáp ứng yêu cầu thị trường châu Âu mà còn nâng cao vị thế cạnh tranh lâu dài.

Sau 5 năm, EVFTA đã không còn là một khái niệm xa vời với khối doanh nghiệp nhỏ. Ngược lại, SME Việt Nam đang cho thấy họ là lực lượng nhạy bén, linh hoạt và có khả năng biến cơ hội hội nhập thành lợi thế cạnh tranh thực sự. Để phát huy tối đa tiềm năng này, cần sự hỗ trợ đồng bộ từ phía chính sách, tổ chức trung gian và bản thân các SME phải chủ động đổi mới tư duy, mô hình hoạt động. Chỉ khi đó, EVFTA mới thực sự trở thành cao tốc hai chiều đưa SME Việt vươn xa và vững chắc tại thị trường châu Âu.

tudonghoangaynay.vn
mca
Tin bài khác
Robot và AI tiếp tục dẫn đầu dòng vốn đầu tư công nghệ ứng dụng tại Mỹ

Robot và AI tiếp tục dẫn đầu dòng vốn đầu tư công nghệ ứng dụng tại Mỹ

Trong bối cảnh kinh tế vĩ mô toàn cầu vẫn còn nhiều bất ổn, J.P. Morgan vừa công bố Báo cáo công nghệ ứng dụng mới nhất, hé lộ những xu hướng đầu tư nổi bật tại Mỹ trong các lĩnh vực như robot, chất bán dẫn, quốc phòng và hàng không vũ trụ.
Nhận định phiên giao dịch ngày 6/8: Xu hướng chung vẫn tích cực nhưng đừng để cảm xúc lấn át

Nhận định phiên giao dịch ngày 6/8: Xu hướng chung vẫn tích cực nhưng đừng để cảm xúc lấn át

Thị trường ngày 5/8 tiếp tục nối dài đà hồi phục ấn tượng, khi chỉ số VN Index tăng gần 19 điểm. Động lực đến từ dòng tiền mạnh vào nhóm ngân hàng và bất động sản. Tuy nhiên, biến động mạnh vào cuối phiên cho thấy thị trường đang ở giai đoạn cần xác lập lại trật tự dẫn dắt. Đây là thời điểm quan trọng để nhà đầu tư quản trị cảm xúc, theo sát diễn biến dòng tiền và bám sát các nguyên tắc giao dịch đã đặt ra.
Triển lãm ảnh Humanoid mùa 8: Ghi dấu vẻ đẹp Hà Nội qua lăng kính “Tòa soạn báo mới”

Triển lãm ảnh Humanoid mùa 8: Ghi dấu vẻ đẹp Hà Nội qua lăng kính “Tòa soạn báo mới”

Trở lại với mùa thứ 8, Humanoid, dự án nhiếp ảnh thường niên của CLB Humans of Hanoi - Amsterdam High School mang đến triển lãm ảnh với chủ đề “Tòa soạn báo mới”, hứa hẹn là điểm hẹn văn hóa - nghệ thuật đầy cảm hứng dành cho giới trẻ yêu nhiếp ảnh và Hà Nội.
Lần đầu tiên cuộc thi về AI được tổ chức trên sóng truyền hình quốc gia

Lần đầu tiên cuộc thi về AI được tổ chức trên sóng truyền hình quốc gia

“AI thực chiến” là tên cuộc thi vừa được Đài Truyền hình Việt Nam (VTV), Trung tâm Dữ liệu quốc gia (NDC), Hiệp hội Dữ liệu quốc gia (NDA) và Ngân hàng Thương mại cổ phần Kỹ Thương Việt Nam (Techcombank) khởi động.
Hà Nội với chiến dịch 45 ngày đêm hỗ trợ chuyển đổi số

Hà Nội với chiến dịch 45 ngày đêm hỗ trợ chuyển đổi số

Ngày 5/8, tại Hà Nội, Báo Kinh tế & Đô thị, Trung tâm Truyền thông, Dữ liệu và Công nghệ thành phố Hà Nội đã tổ chức tọa đàm “Hà Nội với Chiến dịch 45 ngày đêm hỗ trợ chuyển đổi số”. Đây là yêu cầu cấp thiết để vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp minh bạch và gần dân hơn.
Tử vi vòng quay công nghệ ngày 6/8/2025: Tuổi Tuất tràn đầy sức sống, tuổi Mùi nhiều áp lực

Tử vi vòng quay công nghệ ngày 6/8/2025: Tuổi Tuất tràn đầy sức sống, tuổi Mùi nhiều áp lực

Những bí ẩn của khoa học đời sống là "món ăn" tinh thần không thể thiếu trong cuộc sống của con người. Tử vi vòng quay công nghệ xem tử vi 12 con giáp ngày 6/8/2025 cho tất cả các tuổi nhằm dự đoán vận hạn về công danh, tiền bạc, tình duyên, sức khỏe...
Thị trường chứng khoán ngày 05/8: Áp lực chốt lời lan rộng, chỉ số rung lắc mạnh

Thị trường chứng khoán ngày 05/8: Áp lực chốt lời lan rộng, chỉ số rung lắc mạnh

Thị trường khởi đầu đầy hứng khởi khi chỉ số bật tăng mạnh mẽ, có lúc vượt mốc 1.584 điểm. Tuy nhiên, áp lực chốt lời từ vùng giá cao nhanh chóng xuất hiện, khiến chỉ số rung lắc mạnh và nhiều cổ phiếu giảm sâu. Dù VN Index vẫn giữ được sắc xanh nhờ nhóm trụ, nhưng sự phân hóa rõ rệt và cây nến doji được hình thành khiến nhà đầu tư cần hành động thận trọng hơn trong các phiên sắp tới.
Công nghệ tự động hoá thông minh góp phần hiện thực hoá ISO 50001

Công nghệ tự động hoá thông minh góp phần hiện thực hoá ISO 50001

Quản lý năng lượng luôn là yêu cầu cấp thiết của mỗi quốc gia. Kể từ khi ISO 50001 ra đời, xác định tiêu chuẩn toàn cầu trong quản lý năng lượng thì không phải ngẫu nhiên được 120 quốc gia trên thế giới áp dụng. Để thực hành tốt ISO 50001, bên cạnh việc chủ động lựa chọn các nguồn năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, chúng ta vẫn phải kết hợp sử dụng các quy trình, công nghệ mới. Trong đó, công nghệ Tự động hóa thông minh đóng vai trò then chốt.
Petrolimex: Tự hào nhiệm kỳ đổi mới – Vững bước tiên phong trong kỷ nguyên chuyển đổi xanh và số

Petrolimex: Tự hào nhiệm kỳ đổi mới – Vững bước tiên phong trong kỷ nguyên chuyển đổi xanh và số

Đại hội đại biểu Đảng bộ Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam lần thứ V, nhiệm kỳ 2025–2030, không chỉ là sự kiện chính trị trọng đại, mà còn là dịp để nhìn lại hành trình bứt phá 5 năm qua và xác lập tầm nhìn chiến lược trong thời kỳ mới – nơi Petrolimex khẳng định vai trò nòng cốt trong bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia và tiên phong trong chuyển đổi năng lượng sạch.
Bộ GDĐT yêu cầu các trường rà soát điểm chênh, điểm quy đổi xét tuyển

Bộ GDĐT yêu cầu các trường rà soát điểm chênh, điểm quy đổi xét tuyển

Bộ GDĐT vừa yêu cầu tất cả các cơ sở đào tạo rà soát dữ liệu để lọc ảo tuyển sinh trình độ đại học và cao đẳng, trong đó đặc biệt lưu ý việc công khai phương án quy đổi điểm trúng tuyển.
Quảng cáo
moxa