Năng lượng xanh: trọng tâm của Net Zero
Ngành năng lượng là nguồn phát sinh của khoảng 3/4 lượng phát thải khí nhà kính hiện nay. Do đó, nhiều quốc gia trên thế giới đang đầu tư đáng kể để nhanh chóng thực hiện quá trình chuyển đổi xanh năng lượng hiệu quả. Là một quốc gia chịu nhiều ảnh hưởng nặng nề của biến đổi khí hậu, Việt Nam đã cam kết tại COP 26 về mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, tái khẳng định tại COP 28, đồng thời khẳng định rằng Việt Nam luôn ý thức được việc phải có các biện pháp để ứng phó.
Phát biểu tại Hội nghị Thượng đỉnh hành động khí hậu thế giới trong khuôn khổ COP28, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết, kể từ Hội nghị COP26 đến nay, với trách nhiệm đối với toàn cầu và toàn dân, Việt Nam đã triển khai toàn diện hàng loạt biện pháp như ban hành Chiến lược ứng phó với biến đổi khí hậu, Chiến lược tăng trưởng xanh, Quy hoạch Điện VIII, phát triển công nghiệp năng lượng tái tạo, xây dựng hệ sinh thái năng lượng tái tạo; thực hiện đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC), thành lập Ban Thư ký và công bố Kế hoạch thực hiện và Kế hoạch huy động nguồn lực thực hiện chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP) mà Việt Nam đã cùng Nhóm các đối tác quốc tế (IPG) thông qua Tuyên bố vào tháng 12/2022; xây dựng Luật Dầu khí, hoàn thiện Luật Đất đai, Luật Điện lực theo hướng hỗ trợ kiến tạo phát triển năng lượng tái tạo, cũng như đang xây dựng, hoàn thiện Nghị định mua bán điện trực tiếp, xử lý các dự án điện tái tạo và các vấn đề tồn đọng, vướng mắc cho người dân và doanh nghiệp trong quá trình chuyển đổi năng lượng.
Cũng ngay tại COP28, Việt Nam là một trong 63 quốc gia đầu tiên tham gia “Cam kết làm mát toàn cầu”. Việt Nam cũng đang xây dựng và thực hiện các chiến lược để phát triển một thị trường carbon trong nước, nhằm đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế về giảm phát thải carbon và thúc đẩy sản xuất, tiêu dùng thân thiện với môi trường.
Tuy nhiên, hiện chúng ta vẫn đối mặt với nhiều thách thức như cần cải thiện cơ sở hạ tầng năng lượng và tăng cường khả năng thích ứng của các ngành công nghiệp với công nghệ giảm phát thải; sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Điều này một phần rất lớn phụ thuộc vào khối doanh nghiệp đang hoạt động sản xuất kinh doanh tại Việt Nam. Đối với các doanh nghiệp FDI, dựa trên năng lực và văn hóa kinh doanh hầu hết đã có sự chủ động trong thích ứng với biến đổi khí hậu, thực hiện chuyển đổi xanh, hướng đến tiêu dùng xanh. Đối với đa phần doanh nghiệp vừa và nhỏ của Việt Nam đây là thách thức không hề nhỏ. Mặc dù, trong nhiều năm qua, để hội nhập quốc tế, tăng sức cạnh tranh của hàng hóa và ý thức trách nhiệm xã hội cũng đã có nhiều doanh nghiệp nội địa quan tâm thực hiện vấn đề này, cùng Chính phủ thực hiện mục tiêu Net Zero.
Hướng tới mục tiêu Net zero như cách của Rạng Đông
Theo báo cáo của Tổ chức Quản lý Năng lượng Quốc tế (IEA), ngành công nghiệp và sản xuất đóng góp khoảng 24% tổng lượng khí thải CO2 toàn cầu. Còn tại Việt Nam, trong bối cảnh nền kinh tế đang trên đà công nghiệp hóa mạnh mẽ, ngành sản xuất là một trong những ngành phát thải lớn. Việt Nam đang nỗ lực chuyển đổi sang năng lượng sạch hơn và cải thiện hiệu quả năng lượng trong sản xuất để giảm bớt tác động đến môi trường.
Là một doanh nghiệp xuất phát điểm sản xuất nguồn sáng và các thiết bị chiếu sáng, Công ty Cổ phần Bóng đèn Phích nước Rạng Đông từ lâu đã xây dựng nên văn hóa đặc sắc là phát triển dựa trên khoa học công nghệ - đổi mới sáng tạo, sự tử tế và trách nhiệm xã hội.
Với bản sắc văn hóa đó, và với nhận thức cần có “con đường để tự cứu mình” khi đất nước vừa bước vào giai đoạn đầu của thời kỳ đổi mới, sau 30 năm làm chủ công nghệ điện chân không phát triển đèn tròn dây tóc (từ 1961 đến 1993), Rạng Đông đã chuyển sang giai đoạn làm chủ công nghệ phóng điện hơi thuỷ ngân áp suất thấp phát triển đèn huỳnh quang và đèn huỳnh quang compact. Bước chuyển này đã giúp tiết kiệm 80% điện năng so với đèn tròn sợi đốt cùng công suất. Hơn 22 năm (1993-2015) làm chủ công nghệ đèn huỳnh quang và đèn huỳnh quang compact, trong nửa cuối của giai đoạn này, Rạng Đông tiếp tục nghiên cứu phát triển công nghệ chiếu sáng rắn (SSL - LED) giúp tiết kiệm 50% điện năng so với đèn huỳnh quang và đèn huỳnh quang compact.
Khoa học công nghệ (KHCN) của thế giới ngày càng tiến bộ, cộng với văn hóa coi KHCN là động lực của phát triển, Rạng Đông đã theo đuổi con đường doanh nghiệp KHCN, rất chú trọng đầu tư ngân sách cho hoạt động KHCN và đổi mới sáng tạo, kịp thời áp dụng những tiến bộ của KHCN vào nghiên cứu phát triển sản phẩm mới.
Năm 2016, sản phẩm LED Smart (đèn Downlight đổi màu) đầu tiên của Rạng Đông ra đời, giúp tiết kiệm thêm 50% điện năng so với đèn LED thông thường. Như vậy, chỉ tính riêng lĩnh vực sản xuất bóng đèn, đến nay Rạng Đông đã thực hiện chuyển đổi thành công 4 tầng công nghệ trong chiếu sáng và tạo nên hệ sinh thái LED 4.0. Mỗi tầng công nghệ là sự tiến bộ vượt bậc trong tiết kiệm điện năng.
Từ thành quả của KHCN này, kể từ ngày 31/12/2019, Rạng Đông đã ngừng sản xuất các sản phẩm đèn huỳnh quang và compact hiệu suất thấp, chuyển hướng hoàn toàn sang sản xuất các sản phẩm đèn LED hiệu suất cao. Đồng thời, gần 130 sản phẩm LED đã được gắn nhãn năng lượng, giúp tiết kiệm chi phí cho người tiêu dùng, giảm lượng rác thải công nghiệp và chi phí xử lý rác thải, tiết kiệm năng lượng.
Ngày 27/4/2022, trong dịp kỷ niệm 58 năm ngày Bác Hồ về thăm nhà máy, Rạng Đông đã ra mắt Hệ sinh thái sản phẩm 4.0, bao gồm các giải pháp Smart Home - Rallismart thế hệ thứ 2; Smart City chiếu sáng thông minh cho đường phố và kiến trúc cảnh quan; Smartfarm chiếu sáng Nông nghiệp công nghệ cao & Nông nghiệp chính xác và Năng lượng tái tạo. Đây hoàn toàn là Hệ sinh thái sản phẩm “Make in Việt Nam”.
Trong đó, Smart Home - Rallismart thế hệ thứ 2 là giải pháp được ứng dụng công nghệ chip LED Sunlike tạo ra ánh sáng tương tự ánh sáng mặt trời. Ánh sáng có thể điều khiển được phổ, cường độ, màu sắc theo thời gian thực như nhịp ánh sáng mặt trời, tiết kiệm thêm 30% chi phí tiền điện so với đèn LED thông thường, giảm phát thải khí nhà kính. Thời gian sử dụng dài lên tới 10 năm giảm lượng rác thải ra môi trường.
Smart City chiếu sáng thông minh cho đường phố và kiến trúc cảnh quan. Giải pháp giúp thay đổi diện mạo của thành phố và thúc đẩy phát triển kinh tế du lịch, kinh tế về đêm. Hệ thống chiếu sáng đáp ứng tiêu chuẩn, quy chuẩn chiếu sáng. Giải pháp toàn diện có thể đo đếm và thống kê điện năng tiêu thụ của hệ thống, giúp vận hành dễ dàng điều chỉnh và cài đặt các kịch bản hoạt động phù hợp; bật tắt đèn đúng thời điểm và đúng cường độ ánh sáng giúp tiết kiệm năng lượng; thân thiện với môi trường. Hệ thống sử dụng đèn LED giúp giảm lượng khí thải carbon gây hiệu ứng nhà kính.
Giải pháp Smart City nhận được Giải thưởng Thành phố thông minh Việt Nam trong 2 năm liền 2020 và 2021. |
Ông Nguyễn Triệu Sơn - Giám đốc Trung tâm phát triển hệ sinh thái LED 4.0 của Công ty CP Bóng đèn Phích nước Rạng Đông cho biết, nền tảng Rallismart City được Công ty Rạng Đông cùng Tập đoàn Bưu chính viễn thông Việt Nam cùng nghiên cứu phát triển dựa trên các công nghệ tiên tiến nhất hiện nay như điện toán đám mây, dữ liệu lớn, AI, IoT và công nghệ 5G. Các công nghệ này giúp cho hệ thống thông minh hơn, xử lý dữ liệu nhanh chóng, vận hành trơn tru và ổn định hơn.
Hệ thống chiếu sáng đã được lắp đặt sử dụng tại đường phố của Thành phố Bến Tre, Cần Thơ, Quảng Ngãi, Bắc Kạn, Quảng Bình. Hệ thống chiếu sáng cảnh quan triển khai ở tỉnh Quảng Trị: Nghĩa trang Trường Sơn, Thành cổ Quảng Trị, Cầu Hiền Lương, Di tích Hiền Lương - Bến Hải. TP. Bến Tre đánh giá, giải pháp chiếu sáng thành phố thông minh Rạng Đông cung cấp mỗi năm hiện nay tiết kiệm khoảng 4 tỷ đồng tiền chi phí quản lý vận hành và chi phí tiền điện trên tổng số chi phí gần 9 tỷ đồng.
Smartfarm chiếu sáng Nông nghiệp công nghệ cao & Nông nghiệp chính xác. Đây là giải pháp do đội ngũ nghiên cứu Rạng Đông phát triển sử dụng kỹ thuật điều khiển tự động thông qua màn hình HDMI - Giám sát điều khiển từ xa giúp giám sát các thông số về môi trường, dinh dưỡng tại nhà vườn: nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng…; điều khiển các hệ thống: đèn, quạt hút, quạt đảo, rèm, lưới che, giàn làm mát (cooling)…; điều tiết, kiểm soát các yếu tố môi trường tự nhiên, dinh dưỡng: nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng,…
Đây là gói giải pháp công nghệ mới, tiên tiến về chiếu sáng nhân tạo trong sản xuất nông nghiệp (cây trồng, thủy sản) nhằm tạo hiệu quả, bước đột phá về mức sống cho nông dân, ngư dân, nâng cao giá trị gia tăng, năng suất, chất lượng, tiết kiệm năng lượng, bảo vệ môi trường, an ninh biển đảo. Giải pháp hiện đã được ứng dụng tại nhiều trang trại nông nghiệp công nghệ cao trong nước.
Rạng Đông là doanh nghiệp đầu tiên của Việt Nam làm chủ công nghệ về thay đổi phổ và cường độ ánh sáng chuyên dụng thông qua đèn LED chuyên dụng cho cây ăn quả. Hình ảnh ứng dụng công nghệ chiếu sáng của Rạng Đông cho cây Thanh long. Ảnh Rạng Đông. |
Những năm gần đây, Công ty Rạng Đông còn giới thiệu ra thị trường Giải pháp về Năng lượng tái tạo được tích hợp năng lượng mặt trời với sản phẩm chiếu sáng hiệu suất cao, góp phần giảm thiểu biến đổi khí hậu, an ninh năng lượng, an ninh quốc gia, nâng cao chất lượng cuộc sống vùng sâu, vùng xa không có điện lưới. Các giải pháp trong lĩnh vực Năng lượng mặt trời có sự kết hợp nghiên cứu phát triển với Viện Vật lý Kỹ thuật - ĐH Bách Khoa Hà Nội; Tập đoàn điện lực - EVN miền Bắc và đã được lắp đặt ở nhiều địa bàn như như Cao Bằng; Lai Châu; Sơn La; Hòa Bình,… sở KH và CN Long An và các khu sinh thái; huyện đảo Cô Tô;…
Hơn 60 năm xây dựng và trưởng thành, đặc biệt kể từ ngày 28/4/1964, khi Bác Hồ kính yêu về thăm nhà máy và chỉ dạy nhiều điều, lớp lớp các thế hệ Người Rạng Đông đã thi đua thực hiện lời Bác dạy, quyết tâm làm thỏa lòng Bác mong, đi lên bằng “Sự tử tế”, KHCN và đổi mới sáng tạo. Trước khi ban hành Chiến lược Chuyển đổi số giai đoạn 2020 - 2025 tầm nhìn 2030, Công ty Rạng Đông đã thành công với 3 tầng công nghệ mang đến hiệu suất năng lượng ngày càng cao. Năm 2020, khi Chiến lược Chuyển đổi số được ban hành, cùng với đó là hàng loạt biện pháp được công ty triển khai đã mang lại sự đột phá cho Rạng Đông trong thị trường chiếu sáng.
Ông Nguyễn Đoàn Kết - Phó Tổng giám đốc Công ty Rạng Đông cho biết: “Sử dụng năng lượng hiệu quả là cách tốt nhất để tiến tới sản xuất xanh, phát triển kinh tế xanh. Việc sử dụng đèn LED cũng tăng tuổi thọ của sản phẩm, vòng đời sản phẩm được kéo dài, giảm lượng rác thải ra môi trường. Bên cạnh đó cũng giảm việc phải phá rừng để xây dựng nhiều nhà máy thủy điện, giảm việc xây dựng nhà máy nhiệt điện kéo theo giảm phát thải khí nhà kính hay xây dựng nhà máy hạt nhân với những rủi ro tiềm ẩn”. “Ở Rạng Đông chúng tôi thực hiện chuyển đổi xanh bằng cách ứng dụng thành tựu của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, đặc biệt là công nghệ số để làm thông minh hóa hệ sinh thái sản phẩm, dịch vụ của mình, làm thông minh hóa hệ thống sản xuất, các mô hình tổ chức, điều hành kinh doanh của mình”, ông Nguyễn Đoàn Kết cho biết thêm.
Nhờ thực hiện chiến lược chuyển đổi số, Rạng Đông đến nay đã từng bước chuyển đổi từ sản xuất truyền thống sang sản xuất thông minh có ứng dụng công nghệ học máy (Machine Learning), Trí tuệ nhân tạo (AI), Vạn vật kết nối. Điều này không chỉ giúp công ty nâng cao hiệu suất sản phẩm, dịch vụ, mà còn giảm mức tiêu thụ năng lượng, giảm chi phí sản xuất, mang lại lợi ích cho người tiêu dùng, đồng thời cùng Việt Nam thực hiện mục tiêu Net Zero.
Trà Giang