Ngày 27/12, Hội Tự động hóa Việt Nam (VAA) tổ chức Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI, nhiệm kỳ 2025-2030. Đại hội diễn ra với chủ đề “Tiếp nối - Phát triển”, thể hiện rõ vai trò, trách nhiệm và quyết tâm của VAA trong việc đồng hành cùng sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước trong giai đoạn mới.
Tự động hóa là năng lực nền tảng của quốc gia công nghiệp hiện đại
Tới dự và phát biểu tại Đại hội, PGS.TS Huỳnh Thành Đạt, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương nhấn mạnh, Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương ghi nhận và đánh giá rất cao những kết quả mà Hội Tự động hóa Việt Nam đã đạt được trong nhiệm kỳ vừa qua.
Thông qua các hội nghị khoa học, diễn đàn công nghệ, hoạt động tư vấn - phản biện chính sách và kết nối doanh nghiệp, Hội đã góp phần lan tỏa tri thức, thúc đẩy ứng dụng tự động hóa vào sản xuất, dịch vụ, hạ tầng và đời sống xã hội; hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận, triển khai các giải pháp kỹ thuật hiện đại, qua đó nâng cao năng lực cạnh tranh.
Ông nhấn mạnh, hình ảnh của Hội ngày càng gắn liền với tinh thần chuyên nghiệp - trách nhiệm - sáng tạo, trở thành địa chỉ tin cậy của các cơ quan quản lý nhà nước trong công tác tư vấn chính sách; là nơi kết nối các nhà khoa học với doanh nghiệp, đóng vai trò cầu nối đưa công nghệ từ nghiên cứu vào thực tiễn sản xuất. Uy tín của Hội không chỉ được khẳng định trong nước mà còn được cộng đồng quốc tế ghi nhận thông qua các hoạt động hợp tác, hội nhập và trao đổi chuyên gia trong lĩnh vực tự động hóa.
PGS.TS Huỳnh Thành Đạt nêu rõ, Việt Nam đang bước vào một giai đoạn chuyển đổi mang tính lịch sử, chịu tác động sâu sắc của Cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Với trọng tâm là trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, robot, hệ thống điều khiển số và các hệ thống vật lý - không gian mạng, làn sóng công nghệ mới đang làm thay đổi căn bản phương thức sản xuất, kinh doanh và quản trị xã hội trên toàn cầu.
 |
| PGS. TS Huỳnh Thành Đạt, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương phát biểu tại Đại hội. Ảnh: Hoàng Tùng |
Theo ông, các nền kinh tế hàng đầu thế giới đang tái cấu trúc chuỗi giá trị theo hướng sản xuất thông minh, tự động hóa cao, giảm dần sự phụ thuộc vào lao động giá rẻ và gia tăng hàm lượng khoa học - công nghệ. Trong bối cảnh đó, tự động hóa không còn là một lĩnh vực kỹ thuật đơn thuần, mà đã trở thành năng lực nền tảng của một quốc gia công nghiệp hiện đại, có vai trò quyết định đối với năng suất, chất lượng, năng lực cạnh tranh và mức độ tự chủ của nền kinh tế.
Đại hội lần thứ VI của VAA diễn ra trong thời điểm có ý nghĩa đặc biệt, khi ngày 22/12/2024, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW, xác định khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực trung tâm của tăng trưởng quốc gia. Đây không chỉ là một nghị quyết về phát triển khoa học - công nghệ, mà còn là định hướng cho một mô hình tăng trưởng mới, dựa trên tri thức, công nghệ và năng suất.
Trong mô hình phát triển đó, tự động hóa, robot, hệ thống điều khiển thông minh, trí tuệ nhân tạo công nghiệp và số hóa sản xuất được xác định là những nền tảng cốt lõi của năng lực cạnh tranh quốc gia. Tự động hóa chính là công cụ trực tiếp giúp doanh nghiệp Việt Nam nâng cao năng suất, ổn định chất lượng, tối ưu chi phí, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế và từng bước làm chủ những công đoạn sản xuất có giá trị gia tăng cao.
Ngành Tự động hóa Việt Nam đứng trước cơ hội bứt phá từ môi trường chính sách mới
Phát biểu tại Đại hội, PGS. TS Huỳnh Thành Đạt nhấn mạnh, ngành tự động hóa Việt Nam đang đứng trước một môi trường chính sách thuận lợi chưa từng có, tạo nền tảng quan trọng để bứt phá trong giai đoạn tới.
Theo PGS. TS Huỳnh Thành Đạt, Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo đã xác lập doanh nghiệp là trung tâm của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo; cho phép tổ chức, cá nhân sở hữu, khai thác và thương mại hóa kết quả nghiên cứu. Đáng chú ý, chi cho nghiên cứu và phát triển (R&D) được khấu trừ thuế lên tới 200%, trong khi thu nhập từ thương mại hóa kết quả nghiên cứu được miễn, giảm thuế, qua đó khuyến khích mạnh mẽ doanh nghiệp đầu tư cho công nghệ.
Cùng với đó, Nhà nước đã thành lập Quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia và các quỹ đầu tư mạo hiểm địa phương; xây dựng sàn giao dịch chứng khoán cho khởi nghiệp; đồng thời củng cố Quỹ Đổi mới công nghệ quốc gia nhằm hỗ trợ doanh nghiệp mua, tiếp nhận, ứng dụng và làm chủ công nghệ. Việc sửa đổi Luật Chuyển giao công nghệ và Luật Sở hữu trí tuệ cũng mở ra nhiều cơ chế mới, cho phép doanh nghiệp góp vốn bằng công nghệ, định giá và thế chấp tài sản trí tuệ, đồng thời tự động giao quyền sở hữu cho tổ chức, cá nhân tạo ra công nghệ. Những chính sách này, theo PGS. TS Huỳnh Thành Đạt, đã tạo nên một môi trường thể chế đủ mạnh để doanh nghiệp tự động hóa Việt Nam trở thành chủ sở hữu công nghệ, thay vì chỉ dừng lại ở vai trò tích hợp hay lắp ráp.
Ba cơ hội lịch sử và năm sứ mệnh của ngành Tự động hóa Việt Nam
PGS. TS Huỳnh Thành Đạt cho rằng, ngành tự động hóa Việt Nam đang đứng trước ba cơ hội mang tính lịch sử.
Thứ nhất, thị trường trong nước bùng nổ nhờ quá trình chuyển đổi số và phát triển sản xuất thông minh, kéo theo nhu cầu lớn về các giải pháp tự động hóa.
Thứ hai, làn sóng dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu đang làm gia tăng mạnh mẽ nhu cầu về robot, hệ thống logistics và quản lý thông minh.
Thứ ba, một hệ sinh thái khoa học - công nghệ 0 đổi mới sáng tạo đang từng bước hình thành, tạo điều kiện để doanh nghiệp Việt Nam vươn lên làm chủ công nghệ và xuất khẩu các giải pháp tự động hóa.
Trong bối cảnh đó, sứ mệnh của tự động hóa, theo PGS. TS Huỳnh Thành Đạt, không chỉ dừng ở việc cung cấp thiết bị, mà còn là tái định hình nền sản xuất quốc gia theo hướng thông minh, linh hoạt, hiệu quả và bền vững; giúp doanh nghiệp Việt Nam từng bước thoát khỏi vị thế gia công, làm chủ dây chuyền, dữ liệu, quy trình và thị trường, đồng thời đặt nền tảng cho công nghiệp xanh, tiết kiệm năng lượng và phát triển bền vững.
 |
| Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương ghi nhận và đánh giá cao những kết quả mà VAA đã đạt được trong nhiệm kỳ vừa qua và sẽ tiếp tục đồng hành, tạo điều kiện thuận lợi để VAA xây dựng một ngành tự động hóa hiện đại, tự chủ và có vị thế trong khu vực. Ảnh: Hoàng Tùng |
Trong nhiệm kỳ 2025-2030, PGS. TS Huỳnh Thành Đạt đề nghị Hội Tự động hóa Việt Nam tập trung thực hiện năm sứ mệnh trọng tâm.
Thứ nhất, trở thành lực lượng nòng cốt trong việc hiện thực hóa Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị trong lĩnh vực công nghiệp và sản xuất thông minh.
Thứ hai, đóng vai trò tổ chức và phát triển thị trường công nghệ tự động hóa, làm cầu nối hiệu quả giữa viện nghiên cứu, cơ sở đào tạo, doanh nghiệp, các quỹ đầu tư và cơ quan quản lý nhà nước.
Thứ ba, thúc đẩy quá trình làm chủ các công nghệ lõi như robot, hệ thống điều khiển thông minh, trí tuệ nhân tạo công nghiệp, cảm biến và hệ thống nhúng.
Thứ tư, hình thành và phát triển hệ sinh thái doanh nghiệp tự động hóa Việt Nam có năng lực cạnh tranh trên thị trường khu vực và quốc tế.
Thứ năm, đẩy mạnh hội nhập quốc tế, đưa công nghệ và doanh nghiệp tự động hóa Việt Nam tham gia ngày càng sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu.
PGS. TS Huỳnh Thành Đạt khẳng định, Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương cùng các cơ quan liên quan sẽ tiếp tục đồng hành, tạo điều kiện thuận lợi để Hội Tự động hóa Việt Nam xây dựng một ngành tự động hóa hiện đại, tự chủ và có vị thế trong khu vực.
Bày tỏ niềm tin vào chặng đường phía trước, ông cho rằng với truyền thống đoàn kết, trí tuệ và tinh thần đổi mới, Hội Tự động hóa Việt Nam trong nhiệm kỳ mới sẽ tiếp tục phát triển vững mạnh, trở thành một trụ cột quan trọng của nền kinh tế công nghệ Việt Nam, đóng góp thiết thực cho sự nghiệp phát triển đất nước.