Ngày 15/5, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà, thừa ủy quyền Thủ tướng đã ký Quyết định số 500/QĐ-TTg phê duyệt Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia đến 2030, tầm nhìn 2050 (Quy hoạch điện VIII).
•Quy hoạch điện VIII để phát triển kinh tế
Theo đó, quy hoạch điện VIII phát triển nguồn điện và lưới điện truyền tải ở cấp điện áp từ 220 kV trở lên, công nghiệp và dịch vụ về năng lượng tái tạo, năng lượng mới trên lãnh thổ Việt Nam giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050, bao gồm các công trình liên kết lưới để xuất nhập khẩu điện với các nước.
Quy hoạch điện VIII đặt ra mục tiêu bảo đảm vững chắc an ninh năng lượng quốc gia, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế, xã hội và công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Thực hiện thành công chuyển đổi năng lượng công bằng gắn với hiện đại hóa sản xuất, xây dựng lưới điện thông minh, quản trị hệ thống điện tiên tiến, phù hợp với xu thế chuyển đổi xanh, giảm phát thải, phát triển khoa học công nghệ của thế giới. Đồng thời, hình thành hệ sinh thái công nghiệp năng lượng tổng thể dựa trên năng lượng tái tạo, năng lượng mới.
Trong đó, về mục tiêu đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, cung cấp đủ nhu cầu điện trong nước, đáp ứng mục tiêu phát triển kinh tế, xã hội với mức tăng trưởng GDP bình quân khoảng 7%/năm trong giai đoạn 2021-2030, khoảng 6,5-7,5%/năm trong giai đoạn 2031-2050.
Phấn đấu đến năm 2030 có 50% các tòa nhà công sở và 50% nhà dân sử dụng điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu (phục vụ tiêu thụ tại chỗ, không bán điện vào hệ thống điện quốc gia). Mức phát thải khí nhà kính từ sản xuất điện sẽ giảm 7-8 lần trong vòng 20 năm (2030 – 2050), còn 27-31 triệu tấn vào năm 2050. Nếu các đối tác quốc tế thực hiện đầy đủ cam kết JETP, Việt Nam có thể đạt mức phát thải tối đa 170 triệu tấn vào 2030.
Đối với mục tiêu phát triển mạnh các nguồn năng lượng tái tạo phục vụ sản xuất điện, định hướng đến năm 2050, tỷ lệ năng lượng tái tạo lên đến 67,5-71,5%. Bên cạnh đó, phát triển các nguồn điện từ năng lượng tái tạo và sản xuất năng lượng mới phục vụ xuất khẩu, phấn đấu năm 2030, quy mô công suất xuất khẩu điện đạt khoảng 5.000-10.000 MW.
Cũng theo quy hoạch này, dự kiến đến 2030, Việt Nam hình thành 2 trung tâm công nghiệp, dịch vụ năng lượng tái tạo liên vùng bao gồm sản xuất, truyền tải và tiêu thụ điện; công nghiệp chế tạo thiết bị năng lượng tái tạo, xây dựng, lắp đặt, dịch vụ liên quan, xây dựng hệ sinh thái công nghiệp năng lượng tái tạo tại các khu vực có nhiều tiềm năng như Bắc Bộ, Nam Trung Bộ, Nam Bộ.
Để đạt được các mục tiêu trên, Quy hoạch điện VIII cũng đã xác định các phương án phát triển nguồn điện, phương án phát triển lưới điện, liên kết lưới điện với các nước trong khu vực, định hướng phát triển điện nông thôn, định hướng phát triển sinh thái công nghiệp và dịch vụ về năng lượng tái tạo, và nhu cầu vốn đầu tư.
Trong đó, uớc tính tổng vốn đầu tư phát triển nguồn và lưới điện truyền tải giai đoạn 2021-2030 cần 135 tỷ USD; giai đoạn 2031-2050 là 399 – 523 tỷ USD, trong đó đầu tư cho nguồn điện khoảng 364 -511 tỷ USD, lưới điện truyền tải khoảng 34-38 tỷ USD.
Theo quy hoạch, lượng điện thương phẩm sẽ đạt khoảng 335 tỷ kWh vào 2025, tăng lên gấp rưỡi vào 2030 (khoảng 505 tỷ kWh) và đến năm 2050 là 1.114 – 1.254 tỷ kWh.
Trước đó, tại cuộc họp Hội đồng thẩm định kết quả rà soát, hoàn thiện Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 chiều 4/5 tại Hà Nội. Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã nhấn mạnh: Quy hoạch điện VIII cần bổ sung những điểm mới về tư duy, tiến bộ khoa học – công nghệ nhằm giải quyết các thách thức đặt ra trong ứng phó biến đổi khí hậu, giảm phát thải ròng khí nhà kính bằng 0 (Net Zero), chuyển đổi sang năng lượng tái tạo, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, đánh thuế carbon với hàng hoá sản xuất sử dụng năng lượng hoá thạch,…
Đỗ Phương