Số hóa ngành máy công cụ để thúc đẩy phát triển nền công nghiệp 4.0 ở Việt Nam

Diễn đàn có sự tham gia của các lãnh đạo VAA, VAMI, VAFIE, CAMEL Events, các chuyên gia, nhà khoa học trong lĩnh vực công nghệ, AI, chuyển đổi số và đại diện các doanh nghiệp có gian hàng trưng bày tại triển lãm

Xác định ngành cơ khí là nguồn lực cần thiết trong phát triển nền công nghiệp 4.0

Phát biểu khai mạc diễn đàn, TS. Đỗ Nguyên Hưng, Phó Tổng Thư ký VAA chia sẻ, ngành cơ khí được xem là ngành công nghiệp nền tảng, có ý nghĩa chiến lược, trên cơ sở huy động hiệu quả các nguồn lực là hết sức cần thiết trong hành trình phát triền nền công nghiệp 4.0.

“Đây là một diễn đàn mở hướng tới việc kết nối các doanh nghiệp ngành công nghệ, công nghiệp của Việt Nam và các nước. Đồng thời, những chuyên gia đầu ngành về chuyển đổi số, AI, lĩnh vực sản xuất công nghiệp sẽ cùng thảo luận, đưa ra những giải pháp, định hướng cấp thiết để số hóa quy trình sản xuất, thúc đẩy Việt Nam phát triển nền công nghiệp 4.0, hội nhập quốc tế”, TS. Đỗ Nguyên Hưng nhấn mạnh.

Trong bài tham luận “Chiến lược Công nghiệp 4.0 và Giải pháp thực thi”, TS. Đỗ Nguyên Hưng đã đưa ra những giải pháp thực thi và chính sách thực tiễn, chiến lược, định hướng phát triển nền công nghiệp 4.0 đến năm 2030, tầm nhìn đến 2045.

TS. Đỗ Nguyên Hưng, Phó Tổng Thư ký VAA chia sẻ, ngành cơ khí được xem là công nghiệp nền tảng, có ý nghĩa chiến lược thúc đẩy phát triển nền công nghiệp 4.0

Bài tham luận nhấn mạnh mục tiêu phát triển kinh tế số, kinh tế xanh gắn với phát triển cách mạng công nghiệp 4.0, chú trọng vấn đề năng suất, chất lượng và năng lực tự chủ công nghiệp. Định hướng nâng cao tỷ trọng chế biến, năng lực làm chủ một số công nghệ cốt lõi, phát triển doanh nghiệp cơ khí, cụm công nghiệp hỗ trợ, tăng nội địa hóa trong chuỗi cung ứng

Theo ông Hưng, để làm được những điều này, các hiệp hội, hội, doanh nghiệp Việt Nam rất cần đến các chính sách hỗ trợ. Thực tế cho thấy, Nhà nước cũng rất quan tâm, chú trọng phát triển nền công nghiệp 4.0. Có thể kể đến các nghị quyết, chính sách như: Nghị quyết 52-NQ/TW (2019) chủ trương tham gia CMCN 4.0; Quyết định 2289/QĐ-TTg (2020) - Chiến lược quốc gia về CMCN 4.0 đến 2030, tầm nhìn 2045; Nghị quyết 29-NQ/TW (2022) - Công nghiệp hóa, hiện đại hóa đến 2030, tầm nhìn 2045; Quy hoạch tổng thể quốc gia 2021-2030 (điều chỉnh 2025); Nghị quyết 57-NQ/TW (2024) về phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo; Nghị quyết 68 – NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân.

Bên cạnh đó, Nhà nước cũng ban hành các chính sách ưu đãi đặc thù về thuế, tín dụng, hạ tầng cho dự án chế tạo máy công cụ CNC, robot công nghiệp, in 3D kim loại; Chính sách ngành liên quan máy công cụ như Quyết định 319/QĐ-TTg (2018) - Chiến lược phát triển ngành cơ khí; Nghị quyết 115/NQ-CP (2020) - Giải pháp phát triển công nghiệp hỗ trợ,…

Cũng trong phần tham luận, TS. Đỗ Nguyên Hưng vạch ra định hướng quy hoạch và ứng dụng công nghệ mới. Trong đó, nhấn mạnh quy hoạch phát triển ngành cơ khí chế tạo giai đoạn 2025-2035, xác định máy công cụ là phân ngành trọng điểm. Vấn đề này đã được Bộ Công Thương phối hợp triển khai tại các trung tâm sản xuất máy công cụ và cơ khí chính xác; triển khai cụm liên kết viện - trường - doanh nghiệp để đào tạo, chuyển giao công nghệ tại Hà Nội, Bắc Ninh, Hải Phòng, Đà Nẵng, TP. Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Bình Dương,…

Thực trạng và nhu cầu máy công cụ ở Việt Nam

TS. Đỗ Nguyên Hưng cho biết, hiện phần lớn máy công cụ/thiết bị tiên tiến ở Việt Nam vẫn phải nhập khẩu, điều này chứng tỏ năng lực nội địa hoá trong nước còn thấp. Doanh nghiệp cơ khí trong nước chỉ đáp ứng khoảng 32% nhu cầu thị trường thiết bị/máy móc; 68% còn lại là hàng nhập khẩu (VAMI; MOIT).

Mặt khác, chuỗi doanh nghiệp cơ khí công nghiệp hỗ trợ cũng bộc lộ những hạn chế như chưa tham gia sâu vào chuỗi FDI. Tỷ lệ doanh nghiệp nội địa đáp ứng chuẩn chuỗi cung ứng toàn cầu còn thấp; Nguồn nhập khẩu máy móc/thiết bị quy mô lớn và tiếp tục tăng. Trong 9 tháng đầu năm 2025, nhập khẩu nhóm “machines, equipment, tools, instruments” đạt ~ 44,27 tỷ USD

Tuy nhiên, dự báo tương lai, tiềm năng của lĩnh vực máy công cụ sẽ tăng cao, khi FDI vào các ngành ô tô, điện tử, cơ khí chính xác làm tăng nhu cầu máy công cụ. Khảo sát JETRO 2024 và 2025 cho thấy, doanh nghiệp Nhật ở Việt Nam có xu hướng mở rộng, tăng mua linh kiện/nội địa hoá trong 1-2 năm tới, nhu cầu máy móc/thiết bị và máy công cụ đi kèm cũng tăng.

Trong bài tham luận, TS. Đỗ Nguyên Hưng nhấn mạnh một số mục tiêu, tầm nhìn giai đoạn 2030-2045, trong đó chú trọng phát triển kinh tế số và kinh tế xanh

Các báo cáo thị trường máy công cụ Việt Nam (IMARC) ghi nhận xu hướng tăng quy mô thị trường 2025-2033 cùng động lực từ sản xuất chế biến và đầu tư công nghiệp.

“Từ nay đến năm 2030, doanh nghiệp cần định hướng phát triển theo Quyết định 319/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc kiến tạo thị trường trong nước cho doanh nghiệp cơ khí; nâng cấp công nghệ theo chất lượng chuẩn quốc tế; ưu tiên phân ngành thiết bị công nghiệp, cơ khí chính xác. Đồng thời, phát triển doanh nghiệp đầu đàn, dẫn dắt chuỗi 7 nhóm giải pháp, cụ thể: hoàn thiện cơ chế chính sách đặc thù; ưu đãi đầu tư tín dụng cho dự án công nghiệp hỗ trợ; phát triển cụm liên kết ngành, chuỗi cung ứng; R&D chuyển giao công nghệ; phát triển nhân lực kỹ thuật; hạ tầng tiêu chuẩn, đo lường, thử nghiệm, chứng nhận; xúc tiến thị trường, kết nối FDI nội địa”, TS. Đỗ Nguyên Hưng nhấn mạnh.

Giải pháp thực thi và kế hoạch hành động

Đem đến diễn đàn bức tranh về thực tiễn sản xuất thông minh ngành linh kiện điện tử, ông Nguyễn Hoàng Kiên, Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Bóng đèn Phích nước Rạng Đông đã chỉ ra quá trình từ tự động hóa đến vận hành nhận thức.

Theo ông Kiên, sở dĩ Rạng Đông trở thành một thương hiệu bền vững bởi doanh nghiệp quan tâm đến tái cấu trúc chiến lược sản phẩm từ kinh doanh sản phẩm chiếu sáng sang cung cấp hệ sinh thái SP/DV 4.0 với dịch vụ đồng bộ trọn gói, kinh doanh giá trị.

Để bắt kịp với xu hướng chuyển đổi số, hội nhập, Rạng Đông tập trung vào việc tái cấu trúc mô hình hình doanh, từ mô hình nhà cung cấp sang mô hình đa kênh sở hữu quan hệ với khách hàng, tạo trải nghiệm mới cho khách hàng, thực hiện O2O và thương mại điện tử, phát huy hiệu ứng mạng lưới. Đồng thời xây dựng nền sản xuất thông minh linh hoạt, ánh xạ các cấu phần vật lý lên không gian mạng, tạo thành bản sao số của hệ thống .

Trong phần tham luận của mình, ông Kiên nhấn mạnh việc phải triển khai sản xuất thông minh, linh hoạt để thực hiện JIT và Zero Defect. Trong đó, JIT được thực hiện để đảm bảo sản xuất đúng sản phẩm, đúng số lượng, đúng nơi, đúng thời điểm nhằm mục tiêu không tồn kho, không thời gian chờ đợi, không chi phí phát sinh. Thực hiện theo 4 nguyên tắc quan trọng cơ bản, đó là chất lượng phù hợp với yêu cầu, phòng ngừa lỗi, hiểu đúng về tiêu chuẩn chất lượng, đo lường chất lượng.

Ông Nguyễn Hoàng Kiên, Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Bóng đèn Phích nước Rạng Đông chia sẻ, Rạng Đông phấn đấu đứng vào Top 120 doanh nghiệp doanh thu tỷ đô, lợi nhuận trên 100 triệu đô của Việt Nam

Do đó, các doanh nghiệp cần thực hiện tái cấu trúc chiến lược sản phẩm, hoàn thiện và phát triển hệ sinh thái sản phẩm/dịch vụ 4.0, trong đó phát triển sản phẩm lớp 2 đến lớp 6 sản phẩm công nghệ cao, sản phẩm phức tạp hơn, yêu cầu cao hơn, khó hơn

Trong điều kiện thời đại số - kinh tế số - môi trường thực số, nhu cầu của con người thay đổi. Xu hướng công nghệ phát triển như vũ bão và SMAC (Social, Mobile, Analaytics, Cloud), kéo theo cục diện thế giới có sự chuyển biến phức tạp.

Trong vòng xoáy đó, Việt Nam cũng trải qua các biến động từ đại dịch, đối diện với ô nhiễm môi trường, sự không đồng bộ trong năng lực quản lý, sản xuất,… Tuy nhiên, chúng ta không thể đứng ngoài cuộc chiến hội nhập, hướng tới xuất khẩu sản phẩm sang các thị trường lớn, với những yêu cầu rất cao về hệ thống quản lý chung và hệ thống quản lý chất lượng. Việc nâng cao trình độ sản xuất tiệm cận 4.0, hệ thống điều hành sản xuất thông minh, linh hoạt MES là cần thiết.

Theo ông Kiên, nắm bắt được những yêu cầu khắt khe về thị trường, Rạng Đông cùng với các doanh nghiệp lớn đã tiên phong trong sản xuất thông minh, linh hoạt để thực hiện JIT và Zero Defec. Định hướng đến năm 2030, Rạng Đông sẽ trở thành doanh nghiệp công nghệ cao, vươn tầm thương hiệu trong các nước khu vực và quốc tế. Hiện, Rạng Đông đã thực hiện thành công chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, dẫn đầu các không gian tăng trưởng mới: Smart Home, Smart City, Smart Farm tại Việt Nam; Phát triển nhanh và bền vững với tốc độ tăng trưởng hàng năm từ 20-25%. Trong tương lai, Rạng Đông phấn đấu đứng vào Top 120 doanh nghiệp doanh thu tỷ đô, lợi nhuận trên 100 triệu đô của Việt Nam, thu nhập hệ số 1 đạt 2000 USD/người/tháng.

Số hóa quy trình sản xuất máy công cụ bằng phương pháp bảo trì và nâng cao nguồn nhân lực

Hướng tới mục tiêu chuyển đổi số trong bảo trì máy gia công cơ khí, ông Bùi Trí Tuệ - Giám đốc Tú Lộc Tech (TuLoTech), ông Lưu Nhân Khải - CEO Công ty Cổ phần Tư vấn Cải tiến đầu tư và kết nối Việt - Nhật (VJIP), ông Lương Xuân Thịnh - Trưởng phòng Bảo trì thiết bị, Công ty Cổ phần Công nghệ chính xác TCI (TCI Pre) cùng đem đến diễn đàn giải pháp TPM trong công nghệ 4.0.

Cụ thể, ông Bùi Trí Tuệ chia sẻ với các chuyên gia về hiện trạng công tác bảo trì của các doanh nghiệp gia công cơ khí, giới thiệu mô hình TPM và ứng dụng I 4.0 trong lĩnh vực bảo trì.

Ông Bùi Trí Tuệ - Giám đốc Tú Lộc Tech (TuLoTech) cho rằng, các doanh nghiệp cần phải hiểu được tầm quan trọng của việc bảo trì định kỳ, bảo trì và bảo trì tiên đoán để dây chuyền sản xuất được vận hành trơn tru, đảm bảo tiến độ và chất lượng sản phẩm

Theo ông Tuệ, các doanh nghiệp sản xuất máy công cụ, gia công cơ khí tại Việt Nam chưa thực sự quan tâm đến vấn đề bảo trì, bảo dưỡng máy định kỳ, khoa học. Thống kê từ tình hình thực tế bảo trì bảo dưỡng máy công nghệ cao đang thực hiện tại các xưởng gia công cơ khí chính xác là khách hàng của TuLoTech và nguồn tham khảo chung về chiến lược bảo trì trong sản xuất, theo Khảo sát NIST AMS 100-34 của Mỹ năm 2020 cho thấy, các doanh nghiệp có bảo dưỡng, bảo trì máy theo tần suất cố định, nhưng lại áp dụng chế độ bảo trì giống hệt nhau với toàn bộ các máy, dẫn đến chậm tiến độ, lỗi sản phẩm, ảnh hưởng đến đơn hàng. Đồng thời, phương pháp bảo trì này dẫn đến chất lượng máy giảm sâu, các đơn vị gia công cũng bị rớt giá sản phẩm.

Một số doanh nghiệp lớn và doanh nghiệp FDI đã hướng tới phương pháp bảo dưỡng, bảo trì chuẩn theo các công cụ TPM, CMMS, ISO, Lean/ Six Sigma,… Các doanh nghiệp này có đội ngũ bảo trì, có nguồn lực, có ngân sách rõ ràng. Do đó, mọi vấn đề về chất lượng, công suất, giá thành, đơn hàng của họ được giải quyết nhanh chóng.

“Các doanh nghiệp lĩnh vực sản xuất, gia công máy công cụ cần phải hiểu được tầm quan trọng của việc bảo trì định kỳ, bảo trì và bảo trì tiên đoán. Để một dây chuyền sản xuất hoạt động trơn tru, doanh nghiệp buộc phải lập kế hoạch chăm sóc sức khoẻ cho từng máy cụ thể bằng nguồn lực rõ ràng. Họ phải tạo dựng nguồn lực bên trong, liên kết với bên ngoài (bên thứ 3) để có kế hoạch thường xuyên bảo dưỡng định kỳ kiểm tra, đối chiếu máy móc, hệ thống, dây chuyền sản xuất”, ông Tuệ chia sẻ.

Tiên phong trong xây dựng giải pháp bảo trì máy công cụ, TuLocTech đang được đánh giá là một trong những đơn vị sản xuất máy công nghệ cao hàng đầu khu vực. Trong năm 2024, TuLoTech đã thực hiện kiểm tra và bảo trì, bảo dưỡng cho hơn 100 đơn vị trên cả nước.

Định hướng đến năm 2030, TuLocTech sẽ đồng hành cùng các doanh nghiệp, xây dựng giải pháp bảo trì máy trong các doanh nghiệp gia công cơ khí.

Giới thiệu đến diễn đàn mô hình TPM và ứng dụng I 4.0 vào hoạt động bảo trì, ông Lưu Nhân Khải cho biết, TPM - giải pháp bảo trì năng suất tổng thể. Trong đó, tất cả các nhân viên vận hành và nhân viên bảo trì và các phòng ban làm việc cùng nhau (Total), cùng sản xuất ra nhiều sản phẩm tốt (Productive), duy trì trạng thái của thiết bị và nhà máy luôn trong tình trạng tạo năng suất tốt (Maintenance). Một doanh nghiệp theo đuổi chương trình TPM có thể được coi như một sự tái cơ cấu hoạt động vận hành bởi TPM tác động trực tiếp tới yếu tố kỹ năng, hành vi con người và chất lượng của thiết bị.

Ông Lưu Nhân Khải - CEO Công ty Cổ phần Tư vấn cải tiến đầu tư và Kết nối Việt - Nhật (VJIP) chia sẻ về những lợi ích trong ứng dụng TPM vào lĩnh vực gia công cơ khí

Doanh nghiệp có thể sử dụng quy trình tự bảo trì, từng bước đưa thiết bị trở về tình trạng ban đầu, xoá bỏ sự cố thiết bị, bằng cách trang bị kỹ năng cho nhân viên vận hành, thực hiện phân tích sự cố ngừng sản xuất.

TMP sử dụng quy trình 7 bước để thực hiện bảo trì nhà máy như tính toán OEE, tổng hợp 16 tổn thất lớn nhất, thực hiện phân tích tổn thất và lập ra các nhóm FI, đánh giá những sự cố chất lượng liên quan đến thiết bị,…

Có thể nói, Công ty Tư vấn cải tiến VJIP là một ví dụ về ứng dụng TPM trong hoạt động bảo trì. VJIP được định vị là doanh nghiệp dẫn đầu Việt Nam trong lĩnh vực tư vấn cải tiến năng suất chất lượng trong ngành sản xuất

Theo ông Khải, lợi ích của TPM với lĩnh vực gia công cơ khí thì nhiều, nhưng không phải doanh nghiệp máy công cụ nào ở Việt Nam cũng nhìn nhận và thay đổi giải pháp. Có không ít rào cản khi triển khai TPM, rào cản lớn nhất đến từ nhận thức và nguồn nhân lực. Nếu một doanh nghiệp không có nhân lực được đào tạo bài bản, thiếu kỹ năng, thì việc kiểm soát chất lượng, cải tiến quy trình sản xuất sẽ gặp nhiều khó khăn.

Doanh nghiệp cần đào tạo, nâng cao kỹ năng cho nhân viên vận hành và nhân viên kỹ thuật, loại bỏ rủi ro trong nhà máy thông qua liên kết TPM với yêu cầu về S.H.E, hoàn thiện hành vi nhân viên vận hành, xây dựng nơi làm việc an toàn. Thực hiện TPM văn phòng, Kaizen khu vực không sản xuất, TPM tại kho hàng và khu vực hậu cần,…

“Doanh nghiệp cần chủ động tạo ra sự khác biệt bằng quy trình bảo trì TPM, ở đó tất cả có trách nhiệm với thiết bị của mình. Công nhân xây dựng hành vi tự quản thiết bị, ngăn ngừa hiện tượng “Run to Fail” phổ biến trong sản xuất. Người lao động xây dựng văn hóa cải tiến và học hỏi liên tục thông qua hoạt động Kaizen kết hợp đào tạo, với các chủ điểm về Zero Breakdown - Zero Defect. Môi trường làm việc vui vẻ, thoải mái, sạch sẽ, thân thiện, an toàn đại diện cho hình ảnh một doanh nghiệp chuyên nghiệp”, ông Khải nhấn mạnh.

Ông Khải chỉ ra những ứng dụng của I4.0 hỗ trợ TPM. Trong đó, áp dụng hệ thống quản lý bảo trì bằng máy tính để thu thập, xử lý và quản lý dữ liệu bảo trì. Kết hợp với các thiết bị thu thập dữ liệu tự động để phát triển hệ thống bảo trì theo tình trạng; Áp dụng AI và học máy để nâng cấp chương trình bảo trì theo bảo trì tiên đoán; Giải pháp AI/ML chuyển đổi bảo trì bằng cách chuyển từ các phương pháp phản ứng hoặc theo lịch trình sang bảo trì chủ động, dựa trên điều kiện và dự đoán. Điều này bao gồm việc sử dụng các thuật toán tiên tiến để phân tích dữ liệu lịch sử và thời gian thực nhằm dự báo các lỗi thiết bị tiềm ẩn, tối ưu hóa lịch trình,…

Các lãnh đạo VAA, doanh nghiệp và đại biểu khách mời chụp ảnh lưu niệm sau diễn đàn

Ngành cơ khí, sản xuất máy công cụ cần chủ động bứt phá để hội nhập

Thông qua diễn đàn, các doanh nghiệp lĩnh vực cơ khí, sản xuất máy công cụ mong muốn được Nhà nước thực hiện các chính sách ưu đãi thuế cho dự án sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ trợ, ưu tiên chuỗi cung ứng và cụm liên kết ngành, phát triển cụm công nghiệp hỗ trợ cơ khí chính xác tại các vùng công nghiệp; kết nối trực tiếp với OEM/FDI.

Đồng thời, hỗ trợ doanh nghiệp áp dụng hệ thống quản lý đáp ứng yêu cầu của chuỗi sản xuất toàn cầu theo Quyết định 68/QĐ‑TTg của Thủ tướng Chính phủ, ưu tiên công nghệ và chuyển đổi số (Industry 4.0)

Nhóm công nghệ ưu tiên gồm: AI, IoT, dữ liệu lớn, robot, in 3D, tự động hóa, an toàn an ninh mạng,… và yêu cầu phát triển sản xuất thông minh.

Các giải pháp triển khai như CAD/CAM/CAE, CNC, robot, IIoT, MES/ERP, bảo mật OT/ICS; lộ trình “mức trưởng thành nhà máy thông minh” theo Chiến lược 4.0 quốc gia.

Mở rộng đặt hàng công và tiêu chuẩn kỹ thuật trong các dự án hạ tầng/công nghiệp để ưu tiên sản phẩm cơ khí nội địa đạt chuẩn; sử dụng công cụ đấu thầu, tiêu chuẩn hóa; cải tiến, nâng cấp thiết bị, dây chuyền cũ bằng công nghệ mới cho SME cơ khí (tín dụng ưu đãi/thuê - mua tài chính), gắn mục tiêu nội địa hóa linh kiện.

Về phía VAA, trong vai trò là tổ chức kết nối thương mại, kết nối doanh nghiệp, viện, trường, VAA có những kế hoạch về giao thương, đào tạo, hợp tác trong nước và quốc tế, cung cấp nhân lực chất lượng cao cho các doanh nghiệp, tổ chức,… chú trọng lĩnh vực khoa học công nghệ, chuyển đổi số, AI, các doanh nghiệp cơ khí, tự động hóa, nhằm xúc tiến, thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp 4.0.

Đồng thời, VAA thúc đẩy xúc tiến thương mại & kết nối FDI thông qua các chương trình kết nối cung - cầu máy công cụ như triển lãm, diễn đàn, hội thảo, hội nghị trong nước và quốc tế. Trong đó, các giải pháp thực thi chú trọng vào thị trường chính sách, chuỗi cung ứng và cụm liên kết ngành, công nghệ và chuyển đổi số, nhân lực và quản trị đổi mới, xúc tiến thương mại và kết nối FDI.

Tọa đàm “Cuộc cách mạng sản xuất theo nhu cầu - Góc nhìn từ các nhà mua hàng lớn về tương lai sản xuất thông minh tại Việt Nam” đã đưa đến cho đại biểu, doanh nghiệp một bức tranh toàn cảnh về hệ sinh thái gia công chính xác và sản xuất thông minh của Việt Nam, với những thách thức lớn.

Tọa đàm cũng bàn đến bước đi mạnh mẽ của xe điện và ô tô thông minh, những thay đổi căn bản trong yêu cầu kỹ thuật đối với các nhà cung ứng nguồn về độ chính xác, vật liệu, hay trong mô hình hợp tác như đồng thiết kế (co-design), và cả về tốc độ phản ứng.

Tại phiên tọa đàm, các chuyên gia đã thảo luận, đưa ra những giải pháp cụ thể, hướng tới xây dựng một hệ sinh thái sản xuất thông minh đẳng cấp thế giới tại Việt Nam, tập trung nỗ lực vào những lĩnh vực quan trọng như đào tạo nhân lực, chính sách hỗ trợ, và hợp tác liên ngành,…

Bài và ảnh: Nguyễn Hạnh