Bloomberg dẫn các nguồn tin cho biết công ty bán dẫn hàng đầu Trung Quốc Shanghai Micro Electronics Equipment (SMEE) được cho là đã có thể làm chủ công nghệ in thạch bản – mắt xích trọng yếu trong sản xuất chip.
• Huawei tự chủ Công nghệ Chip 5G trong bối cảnh cấm vận của Mỹ
• Cuộc chiến ngành công nghiệp Chip Mỹ-Trung
Đây là bước tiến quan trọng của SMEE khi đã sẵn sàng cung cấp hệ thống sản xuất chip 28 nanomet đầu tiên vào cuối năm và cũng được đánh giá là bước đột phá của ngành chip Trung Quốc sau giai đoạn bị Mỹ cấm vận.
Trên thế giới, lĩnh vực này do hai công ty ASML của Hà Lan và Tokyo Electron của Nhật Bản thống trị. ASML là công ty hàng đầu thế giới về máy in thạch bản và thiết bị hỗ trợ sản xuất chip 28 nanomet. Chip này được dùng trong nhiều thiết bị từ xe hơi đến tên lửa. Sau khi ban hành lệnh cấm, Mỹ cũng đã tìm nhiều cách để hạn chế Hà Lan bán thiết bị làm chip tiên tiến cho Trung Quốc.
Trước đây, ASML của Hà Lan gần như độc quyền công nghệ làm máy quang khắc chip bằng tia siêu cực tím. ASML từng là đơn vị duy nhất cung cấp cỗ máy quang khắc tối tân cho các công ty chế tạo chip lớn nhất thế giới. Giới chuyên gia ví ASML như điểm nghẽn cổ chai, bởi chiếm 80-85% thị phần máy quang khắc toàn cầu. Con số này thậm chí là 100% với dòng máy quang khắc DUV. Nhưng giờ đây, nhà sản xuất Trung Quốc đã tìm ra cách để dần làm chủ khâu quan trọng trong chuỗi cung ứng chip.
Trong khi đó, Mỹ vẫn đang tìm cách lôi kéo các nhà sản xuất chip hàng đầu thế giới xây nhà máy ở nước này. Ngày 25/7, Reuters dẫn nghiên cứu của Hiệp hội Công nghiệp Bán dẫn (SIA) và Oxford Economics cho thấy tham vọng tự chủ chip của Mỹ đang gặp phải rào cản lớn là nhân sự. Số người tốt nghiệp ngành bán dẫn không đáp ứng kịp tốc độ phát triển. Đến 2030, ngành công nghiệp này của Mỹ cần 460.000 lao động. Tuy nhiên, tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp không đủ lấp đầy nhu cầu của thị trường.
Hiện chưa rõ SMEE có năng lực đến đâu trong việc đáp ứng số máy in thạch bản cần thiết cho các công ty chip Trung Quốc. Tuy nhiên, đây là tín hiệu cho thấy dự đoán của các chuyên gia về tác dụng ngược của lệnh cấm vận Mỹ áp lên Trung Quốc đã phần nào thành sự thật. Ngành chip Mỹ có thể gặp tổn hại nếu áp thêm hạn chế với Trung Quốc. Điều này sẽ tác động đến vị thế dẫn đầu của Mỹ về ngành công nghiệp bán dẫn này.
Hồi tháng 1, Bloomberg dẫn lời CEO ASML Peter Wennink cảnh báo chiến dịch của Mỹ có thể gây ra hậu quả khôn lường. Theo ông, biện pháp kiểm soát xuất khẩu do Mỹ khởi xướng có thể thúc đẩy Bắc Kinh phát triển được công nghệ riêng về thiết bị sản xuất chip tiên tiến.
Trước đó hồi tháng 7, trong cuộc thảo luận ở thủ đô Washington, CEO Gelsinger nói việc áp đặt thêm hạn chế có thể uy hiếp mục tiêu ông Biden trong việc đưa các nhà máy sản xuất chip về lãnh thổ Mỹ. Nếu không có đơn hàng từ Trung Quốc, Intel sẽ không có nhu cầu triển khai dự án như tổ hợp nhà máy tại bang Ohio. Trong khi đó, ông chủ Nvidia cảnh báo việc chặn bán một số dòng chip cho Trung Quốc chỉ khiến những giải pháp thay thế trở nên phổ biến hơn.
Theo cả ba ông trùm bán dẫn, các công ty Trung Quốc đã mua thêm nhiều chip để bù đắp chỗ trống của những sản phẩm bị cấm xuất khẩu, nên tốc độ phát triển của họ không bị ảnh hưởng. CEO Intel cho rằng chính quyền Mỹ nên cho phép các công ty tiếp tục bán chip cho Trung Quốc. Doanh thu từ đây sẽ cung cấp nguồn vốn cho quá trình nghiên cứu phát triển, giúp duy trì vị thế dẫn đầu của Mỹ trong những công nghệ mới như điện toán lượng tử.
Hiện Trung Quốc và Mỹ vẫn hết sức căng thẳng bởi những lệnh cấm vận của hai nước đối với ngành công nghiệp bán dẫn này.
Đỗ Phương