e magazine

Trường THPT Chuyên Sư phạm Hà Nội: Biểu tượng của giáo dục chất lượng cao

Trường Trung học Phổ thông (THPT) Chuyên Sư phạm Hà Nội là trường chuyên công lập trực thuộc Đại học Sư phạm Hà Nội. Tiền thân của trường là Khoa Toán - Tin thuộc Đại học Sư phạm Hà Nội. Trường nổi tiếng với kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 có tỷ lệ cạnh tranh hàng đầu Hà Nội, thành tích xuất sắc tại các kỳ thi Olympic Khoa học Quốc tế, cùng đội ngũ cựu học sinh thành công trong nhiều lĩnh vực tại Việt Nam và thế giới.

Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn trao tặng danh hiệu Nhà giáo Ưu tú cho TS. Vũ Văn Tiến - Hiệu trưởng Trường THPT Chuyên Đại học Sư Phạm Hà Nội tại lễ trao tặng danh hiệu Nhà giáo Nhân dân, Nhà giáo Ưu tú năm 2024.

Danh tiếng nổi trội suốt sáu thập kỷ

Mặc dù có trụ sở tại Hà Nội, trường tổ chức kỳ thi tuyển sinh lớp 10 trên toàn quốc, với tỷ lệ cạnh tranh thuộc hàng cao nhất trong hệ thống THPT tại Việt Nam. Nhiều báo chí và truyền thông gọi THPT Chuyên Sư phạm là "trường trung học phổ thông hot nhất Hà Nội".

Vào tháng 12/1966, lớp Toán đặc biệt của Đại học Sư phạm Hà Nội được mở cho 33 học sinh giỏi toán tại khu vực sơ tán. Từ đó đến năm 1995, lớp Toán đặc biệt hoạt động dưới sự quản lý của Khoa Toán, Đại học Sư phạm Hà Nội.

Năm 2005, Trường lấy tên chính thức là "Khối THPT Chuyên Đại học Sư Phạm Hà Nội". Trường cũng mở rộng lần hai với những lớp chuyên về văn học, vật lý, hóa học và sinh học.

Năm 2009, Trường chính thức trở thành một đơn vị có tư cách pháp nhân riêng thuộc Đại học Sư phạm Hà Nội với tên gọi Trường THPT Chuyên Sư phạm Hà Nội và mở thêm chuyên Tiếng Anh (năm 2024 mở thêm lớm chuyên địa lý).

Kể từ ngày thành lập, Trường luôn nằm trong nhóm những trường chuyên có thành tích thi học sinh giỏi quốc gia có thành tích cao nhất của cả nước với khoảng 500 giải. 106 học sinh xuất sắc giành huy chương trong các cuộc thi Olympic quốc tế như Olympic Toán Quốc tế (IMO), Olympic Tin học Quốc tế (IOI), Olympic Vật lý Quốc tế (IPhO), Olympic Sinh học Quốc tế (IBO), Olympic Toán học châu Á Thái Bình Dương (APMO)..., trong đó bao gồm 15 Huy chương Vàng, 67 Huy chương Bạc, 21 Huy chương Đồng và 3 bằng khen.

Một số học sinh của trường đã đạt được những kỉ lục như: Vũ Ngọc Minh hai lần đoạt huy chương vàng IMO (lần thứ 42 và 43). Đinh Tiến Cường đạt điểm tuyệt đối 42/42 trong IMO lần thứ 30. Nguyễn Trọng Cảnh lặp lại kỉ lục này sau 14 năm. Nguyễn Quang Nam 2 lần đoạt huy chương bạc APho và 2 lần đoạt huy chương bạc IPhO.

Trong số những cựu học sinh của Trường THPT Chuyên Sư phạm Hà Nội, nhiều người đã trở thành những chuyên gia, nhà khoa học đầu ngành có ảnh hưởng không chỉ trong nước mà còn trên mặt bằng quốc tế như: GS.TSKH Nguyễn Tự Cường (Viện Toán học); GS.TSKH Hồ Tú Bảo (Viện Khoa học và Công nghệ Tiên tiến Nhật Bản - Jais); GS.TSKH Nguyễn Đình Công (Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam); GS.TSKH Đỗ Đức Thái (Trưởng khoa Toán, Đại học Sư phạm Hà Nội); GS. Nguyễn Quang Diệu là người trẻ nhất trong số 34 nhà giáo trở thành Giáo sư từ năm 2011 (lúc đó 37 tuổi); Cựu học sinh Đoàn Xuân Hưng từng là đại sứ Việt Nam tại nhiều nước, từng giữ chức vụ Thứ trưởng Bộ Ngoại giao; Lê Quốc Thịnh - Nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài (Tổng cục phó), Nguyên Tổng Lãnh sự Việt Nam tại Osaka, Nhật Bản.

Suốt gần 6 thập kỷ, với hơn 20.000 học sinh đã tốt nghiệp, Trường THPT Chuyên Sư phạm Hà Nội đã trở thành cái nôi đào tạo nhân tài danh tiếng của cả nước.

Mô hình đào tạo chất lượng cao

Trường không chỉ chú trọng kiến thức học thuật mà còn cả kỹ năng bồi dưỡng tài năng và phẩm chất đạo đức cho học sinh.

Tầm nhìn xuyên suốt được đặt ra của nhà trường từ nhiều thế hệ qua là tạo dựng môi trường giáo dục toàn diện, chất lượng cao, khai phóng tiềm năng, tạo cảm hứng nghiên cứu các lĩnh vực khoa học để học sinh phát triển tài năng, phát huy sáng tạo nhằm tạo nguồn cho các trường Đại học danh tiếng của Việt Nam và quốc tế, đáp ứng nguyện vọng của nhân dân, đáp ứng yêu cầu phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho Thủ đô và cho đất nước.

Đến nay, nhà trường đã trở thành cơ sở giáo dục phổ thông hàng đầu tại Việt Nam, đạt chuẩn quốc gia, tiên phong hội nhập quốc tế trong đào tạo học sinh tài năng. Là trường có môi trường học tập và rèn luyện tiên tiến, khuyến khích phát triển óc sáng tạo, năng lực tư duy, hoạt động tự chủ và độc lập của học sinh; tạo sự liên thông trong công tác phát hiện, bồi dưỡng học sinh giỏi, học sinh năng khiếu giữa cấp trung học cơ sở và trung học phổ thông; giữa phổ thông với đại học.

Hiện tại, Trường THPT Chuyên Sư phạm Hà Nội có cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học đầy đủ, đáp ứng yêu cầu chất lượng cao. Tập thể cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên đủ về số lượng, giỏi về chuyên môn, nghiệp vụ; sáng về đạo đức…

Trong đội ngũ giáo viên hiện tại của trường có 7 tiến sĩ, 25 thạc sĩ là các thầy cô có nhiều kinh nghiệm đào tạo đội tuyển quốc gia, biên soạn chương trình sách giáo khoa THPT, sách giáo khoa THPT chuyên, giáo trình các trường đại học cũng như các đề thi đại học và tốt nghiệp THPT. Nhiều giảng viên các trường đại học, các chuyên gia tại các viện nghiên cứu cũng tham gia giảng dạy tại trường.

Cơ sở vật chất của trường, hiện nay gồm 24 lớp học. Học sinh của trường được sử dụng thư viện của Đại học Sư phạm cho mục tiêu học tập và nghiên cứu. Thư viện có diện tích hơn 6000m², với hơn 31 phòng, được trang bị những thiết bị hiện đại, có khả năng đáp ứng được như cầu tham khảo và nghiên cứu của giáo viên và học sinh.

Học sinh và giáo viên của trường có thế truy cập vào kho tài liệu phong phú gồm sách, báo, tạp chí, các băng đĩa tiếng và hình, tài nguyên Internet v.v. Trường cũng xây dựng hai phòng tin học để học sinh có thể thực hành môn tin học và sử dụng để nghiên cứu, tham khảo hoặc giải trí.

Những học sinh sống xa nhà được trường bố trí ở phòng ký túc xá với mức giá hợp lý. Xung quanh khu vực ký túc xá có các điểm truy cập Internet, căng-tin, cửa hàng tạp hóa và đặc biệt là ở gần thư viện, giúp học sinh thuận tiện hơn trong quá trình sinh hoạt và học tập. Học sinh sử dụng sân vận động của trường Đại học Sư phạm Hà Nội để luyện tập cũng như tổ chức các giải thi đấu thể thao.

Có thể nói, hiện nay, Trường THPT Chuyên Sư phạm Hà Nội là một trong những cơ sở giáo dục nổi bật ở Việt Nam, nằm trong hệ thống trường chuyên của cả nước. Với sứ mệnh trau dồi và phát triển năng lực của học sinh, trường không chỉ chú trọng kiến thức học thuật mà còn cả kỹ năng bồi dưỡng tài năng và phẩm chất đạo đức.

Trường THPT Chuyên Sư phạm Hà Nội đã ghi nhiều dấu ấn vẻ vang vào bảng thành tích dạy học của cả nước, địa chỉ cho nhiều bậc phụ huynh và các em học sinh khao khát trở thành học sinh của trường. Trường đã trở thành một “Trường học Hạnh phúc”, có uy tín về chất lượng giáo dục trong hệ thống các trường THPT chuyên trên cả nước; bồi đắp “Đức - Trí - Thể - Mỹ” cho học sinh, hướng tới xây dựng con người Việt Nam “Thân thiện, Nhân ái, Đoàn kết, Sáng tạo, Hội nhập” đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế.

Bên cạnh những cá nhân đặc biệt xuất sắc, tham gia vào các đội tuyển học sinh giỏi và đạt giải trong các kì thi Quốc gia, Quốc tế, 100% học sinh trường đều được vào các trường đại học, trong đó phần lớn đỗ vào các trường đại học thuộc top đầu. Nhiều học sinh đạt thủ khoa cả đầu vào và đầu ra. Nhiều học sinh nhận được học bổng toàn phần từ các trường đại học danh tiếng trên thế giới.

Sau khi ra trường, rất nhiều học sinh của Trường còn nhận được học bổng và học tập tại các trường đại học nước ngoài như Đại học Brown, Học viện Kinh tế - Chính trị London, Đại học Quốc gia Singapore…

Nhà giáo Ưu tú, Tiến sĩ Vũ Văn Tiến: “Trường chúng tôi đang xây dựng nề nếp học tập nghiêm túc, giàu tình người; ngôi trường có tính ‘nhân văn sư phạm".

Nhà giáo Ưu tú, Tiến sĩ Vũ Văn Tiến - Hiệu trưởng Trường THPT Chuyên Sư phạm Hà Nội là người luôn coi thành công của học trò là niềm hạnh phúc lớn nhất của những người làm nghề dạy học và điều đáng quý nhất của một nhà giáo là lòng yêu nghề, yêu người, yêu học trò. Ông khẳng định, công tác giảng dạy phải lấy học sinh làm trung tâm, với công tác quản lý phải biết động viên kịp thời, phát huy tốt nhất khả năng của từng người, chia sẻ niềm vui, nỗi buồn với đồng nghiệp để mọi người tự giác, cùng san sẻ công việc chung của nhà trường. Để trở thành một giáo viên dạy giỏi, thầy cô phải hội tụ nhiều yếu tố, trong đó yếu tố cơ bản nhất là có kiến thức chuyên môn vững vàng, xử lý tốt các tình huống sư phạm và điều quan trọng nhất là phải có tâm, thực sự yêu nghề, mến trẻ.

Với đặc thù là trường chuyên chiêu sinh trên cả nước nhiều năm qua, thầy Tiến cho rằng mỗi nơi có phong tục, tập quán khác nhau, từ đó tạo nên cá tính mỗi học sinh. Vì vậy, trong quá trình giảng dạy, thầy cô cần “thổi hồn” vào mỗi bài giảng, bài giảng của thầy cô phải có tính cá biệt hóa, thường xuyên đổi mới để đáp ứng được nhiều đối tượng học sinh. Thầy cho biết: “Trường chúng tôi đang xây dựng nề nếp học tập nghiêm túc, giàu tình người; ngôi trường có tính ‘nhân văn sư phạm". Tôi tin rằng môi trường giáo dục ấy sẽ giúp học sinh hình thành, phát triển nhân cách và chuẩn bị hành trang tốt nhất để bước vào cuộc sống với đòi hỏi ngày càng cao của xã hội hiện đại”.

Trường THPT Chuyên Sư phạm Hà Nội, hiện nay được biết đến như một ngôi trường đẳng cấp hàng đầu của Việt Nam, đã trở thành cái nôi nuôi dưỡng các tài năng hàng đầu, đóng góp lớn cho sự phát triển của đất nước trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là khoa học và giáo dục. Với môi trường học tập chuyên sâu, đội ngũ giáo viên giỏi và cơ sở vật chất hiện đại, trường đã và đang tiếp tục khẳng định vị thế là một trong những cơ sở giáo dục phổ thông hàng đầu cả nước.

37 năm công tác trong ngành giáo dục trong đó có 21 năm trực tiếp tham gia giảng dạy và 16 năm làm công tác quản lý, thầy Vũ Văn Tiến - Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Chuyên Đại học Sư phạm, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội là một trong 136 thầy cô được Chủ tịch nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam phong tặng danh hiệu “Nhà giáo Ưu tú” năm 2024.

Trước khi giữ vai trò Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Chuyên Đại học Sư phạm, Tiến sĩ Vũ Văn Tiến từng có 20 năm trực tiếp giảng dạy và đạt nhiều thành tích: 5 năm đạt danh hiệu “Giáo viên giỏi cấp tỉnh”, 15 năm đạt danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở”… Ngoài ra, thầy còn là chủ biên và tham gia biên soạn sách, tập trung vào công tác nghiên cứu, có nhiều bài báo khoa học được đăng trên các tạp chí trong nước và quốc tế.

Văn hóa - Thể thao

Thực hiện: Vân Anh