Những tiến bộ này đang xác định lại các mô hình công việc, sản xuất và đổi mới sáng tạo, góp phần định hình tương lai của các ngành công nghiệp. Dẫn dắt làn sóng thay đổi này chính là những công ty giống như Siemens đang đồng thời dẫn đầu cuộc cách mạng công nghệ này. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu các xu hướng đang thịnh hành về Vũ trụ ảo Công nghiệp và tầm ảnh hưởng sâu sắc của chúng đối với tương lai các ngành công nghiệp của chúng ta qua câu chuyện giữa phóng viên Tạp chí Tự động hóa ngày nay và TS. Phạm Thái Lai - Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Siemens ASEAN và Việt Nam.
TS. Phạm Thái Lai - Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Siemens ASEAN và Việt Nam |
- Những năm gần đây, Vũ trụ ảo đã được nhiều người nhắc đến, ông có thể làm rõ thêm khái niệm về Vũ trụ ảo Công nghiệp được không?
TS. Phạm Thái Lai: Vũ trụ ảo Công nghiệp là một lĩnh vực của vũ trụ ảo tập trung vào việc lập bản đồ và mô phỏng các máy móc, nhà máy, thành phố, mạng lưới giao thông và các hệ thống có độ phức tạp cao khác trong thế giới thực. Nó cho phép người tham gia tạo ra các bản sao và mô phỏng một cách đầy đủ, có độ tương tác cao, liền mạch và đồng bộ về thế giới thực trong thời gian thực.
Các công nghệ hiện có và đang phát triển như bản sao số, trí tuệ nhân tạo và học máy, thực tế mở rộng (XR), công nghệ chuỗi, điện toán đám mây và điện toán biên sẽ là những khối xây dựng của vũ trụ ảo công nghiệp. Những công nghệ này sẽ hội tụ để tạo ra một giao diện mạnh mẽ giữa thế giới thực và thế giới số, tạo ra một tổng thể lớn hơn nhiều so với các bộ phận riêng biệt.
Theo Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc toàn cầu của Siemens, TS. Roland Busch, vũ trụ ảo công nghiệp sẽ là nơi chúng tôi tiến hành đổi mới sáng tạo nhanh chóng và linh hoạt. Công nghệ này sẽ mang đến tiềm năng to lớn để biến đổi nền kinh tế và các ngành công nghiệp của chúng ta.
- Vũ trụ ảo Công nghiệp mang lại lợi thế cạnh tranh gì cho doanh nghiệp?
TS. Phạm Thái Lai: Vũ trụ ảo công nghiệp không chỉ sẽ cách mạng hóa cách thức công việc được thực hiện, mà còn sẽ mở ra những giá trị mới lớn lao cho doanh nghiệp và xã hội. Bằng cách cho phép các doanh nghiệp mô hình hóa, tạo mẫu và kiểm tra hàng tá, hàng trăm hoặc hàng triệu phiên bản thiết kế trong thời gian thực và trong môi trường thẩm thấu dựa trên vật lý trước khi phân bổ nguồn lực và nhân lực vào một dự án, các công cụ vũ trụ ảo công nghiệp sẽ mở ra một kỷ nguyên mới trong việc giải quyết các vấn đề trong thế giới thực theo cách số hóa.
Việc nắm bắt sớm và có chiến lược về vũ trụ ảo công nghiệp có thể đưa các doanh nghiệp đến với những cơ hội chưa từng có. Nó mở đường cho một mô hình mới về việc tạo ra giá trị, trong đó những yếu tố vô hình như tính sáng tạo, đổi mới và tư duy hợp tác đóng vai trò quan trọng. Sự tích hợp liền mạch giữa thế giới thực và ảo giúp cho việc vận hành công việc trở nên dễ tiếp cận hơn và tiết kiệm chi phí hơn. Hơn nữa, hiệu suất tài nguyên được hỗ trợ bởi các giải pháp vũ trụ ảo công nghiệp có thể nâng cao khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp và thúc đẩy tiến trình hướng tới các mục tiêu về bền vững và khả năng phục hồi.
Bản sao số ngành công nghiệp hoá ô tô |
- Ông có cho rằng Vũ trụ ảo Công nghiệp có thể đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển bền vững hay không?
TS. Phạm Thái Lai: Vũ trụ ảo công nghiệp hoàn toàn có thể là một công cụ mạnh mẽ trong việc thúc đẩy tính bền vững. Nó hỗ trợ các công ty sử dụng tài nguyên một cách hiệu quả hơn, giảm chất thải và xây dựng các giải pháp xanh hơn. Bằng cách sử dụng mô phỏng ảo và bản sao số, các công ty có thể đưa ra quyết định bền vững trong thời gian thực và dự đoán các tác động môi trường ngay cả trước khi sử dụng các nguồn tài nguyên.
Theo Accenture, ngay cả bản sao số hiện tại cũng có thể giúp tiết kiệm khoảng 7,5 tỷ gigaton CO2 trong một thập kỷ. Để đảm bảo tính bền vững của chính vũ trụ ảo công nghiệp, năng lượng tái tạo, hiệu quả sử dụng năng lượng và việc tính toán lượng carbon một cách minh bạch là rất quan trọng, do nhu cầu sử dụng năng lượng cao của các trung tâm dữ liệu.
- Theo ông, các doanh nghiệp nên thực hiện những bước chiến lược nào để khai thác lợi ích của Vũ trụ ảo Công nghiệp?
TS. Phạm Thái Lai: Để tận dụng triệt để tiềm năng của Vũ trụ ảo Công nghiệp, các doanh nghiệp cần đầu tư mạnh vào nghiên cứu, phát triển, triển khai công nghệ cũng như giáo dục và đào tạo nhân viên. Chiến lược số hóa nên khuyến khích sự cởi mở và hợp tác, cả trong công ty và với các đối tác bên ngoài. Sự tham gia tích cực vào các hệ sinh thái mạnh ngày càng trở nên quan trọng để khai thác toàn bộ lợi ích của vũ trụ ảo. Hơn nữa, việc chuẩn bị và trao quyền cho nhân viên trong thế giới số là hết sức cần thiết. Sự kết hợp của trí tuệ nhân tạo và mô phỏng có thể tạo ra cơ hội việc làm tốt hơn và mở ra những con đường mới cho sự đổi mới và phát triển.
- Khái niệm bản sao số đóng góp như thế nào cho sự phát triển và vận hành của Vũ trụ ảo Công nghiệp?
TS. Phạm Thái Lai: Bản sao số và vũ trụ ảo công nghiệp có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Bản sao số đóng vai trò là nền tảng của vũ trụ ảo công nghiệp, nâng cao khả năng ra quyết định, cho phép sao chép và mô phỏng theo thời gian thực, thúc đẩy khả năng tích hợp và hiệu quả, đồng thời tạo điều kiện cho các trải nghiệm phong phú. Sự kết hợp giữa bản sao số và vũ trụ ảo này mang lại giá trị đáng kể cho doanh nghiệp bằng cách loại bỏ những hạn chế và rủi ro vốn có trong thế giới vật lý, từ đó mở ra những cơ hội mới.
- Ông có thể chia sẻ một vài dự án thú vị của Siemens đã và đang tận dụng sức mạnh của Vũ trụ ảo Công nghiệp trong đó Bản sao số đóng vai trò trọng tâm?
TS. Phạm Thái Lai: Siemens có một số dự án thú vị đang thu được lợi ích từ vũ trụ ảo công nghiệp, chẳng hạn như Siemens đang sử dụng bản sao số để giảm 50% lượng phát thải của các tòa nhà, nâng cao hiệu quả hoạt động lên 35% và tăng năng suất lao động của con người lên 20%.
Một ví dụ khác là Nhà máy Số của Siemens tại thành phố Nam Kinh, Trung Quốc. Toàn bộ nhà máy được mô phỏng bằng bản sao số, giúp tối ưu hóa cơ sở vật chất, đồng thời giúp phát hiện và giảm thiểu các vấn đề tiềm ẩn ở giai đoạn đầu. Các sai sót trong quy hoạch, từ nhỏ đến lớn, mà trước đây có thể tốn rất nhiều tiền và thời gian, đã hoàn toàn tránh được. Và chúng tôi tiếp tục sử dụng sức mạnh của mô phỏng trong quá trình vận hành. Lợi ích thực sự của nhà máy số này là công suất sản xuất tăng 200% và năng suất tăng 20%.
Đáng chú ý nữa là sự hợp tác giữa Siemens, Nvidia và AWS. Bộ ba này đang xây dựng các siêu nhà máy (gigafactories) cho công ty Pin FREYR ở Na Uy và Hoa Kỳ. Cùng nhau chúng tôi đang tận dụng vũ trụ ảo công nghiệp để tối ưu hóa thiết kế, vận hành và hiệu quả của nhà máy, từ đó tăng khả năng cung cấp của hệ thống lưu trữ năng lượng và pin xe điện hiệu suất cao với giá cả phải chăng. Sự hợp tác này cũng đẩy nhanh quá trình chuyển đổi của ngành công nghiệp ô tô và lưới điện.
Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, bằng cách sử dụng các công nghệ thực tế ảo từ xa này, công nhân và kỹ sư có thể truy cập vào các hệ thống máy móc phức tạp, thực hiện bảo trì hoặc tham gia phát triển sản phẩm mới từ bất kỳ đâu. Khả năng này đã tồn tại đến một mức độ nào đó, và cho đến ngày hôm nay được nâng lên với việc vận hành ảo, như đã được chứng minh trong thời kỳ đại dịch khi việc cài đặt các giải pháp mới được tiến hành từ xa trên toàn thế giới.
- Các chính sách có thể định hình tương lai của Vũ trụ ảo Công nghiệp như thế nào, thưa ông?
TS. Phạm Thái Lai: Các chính sách đóng một vai trò hết sức quan trọng trong việc định hình Vũ trụ ảo Công nghiệp. Nó thúc đẩy sự đầu tư đáng kể vào các nghiên cứu cơ bản và chuyển giao kiến thức liền mạch giữa các trường đại học và doanh nghiệp. Việc tạo ra một môi trường cạnh tranh cho đầu tư là yếu tố căn bản để hỗ trợ chuyển đổi số. Điều này bao gồm việc thực hiện các chính sách thuế cạnh tranh và đầu tư vào cơ sở hạ tầng số hóa, chẳng hạn như mạng 5G và có thể là mạng 6G. Các chính sách nên thúc đẩy các quy định phù hợp với nhu cầu của mô hình doanh nghiệp với doanh nghiệp (B2B) và cho phép trao đổi dữ liệu tự do, đồng thời ngăn chặn sự thống trị thị trường thông qua các tiêu chuẩn mở.
Tóm lại, Siemens coi bản sao số là một phần quan trọng của Vũ trụ ảo Công nghiệp, cung cấp một nền tảng cho việc học tập trải nghiệm và giải quyết vấn đề, mô phỏng các hệ thống trong thế giới thực và thúc đẩy những thay đổi mang tính chuyển đổi trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Thông qua các liên minh chiến lược, Siemens sẵn sàng nâng cao năng lực của Vũ trụ ảo Công nghiệp và thúc đẩy tự động hóa công nghiệp lên những tầm cao mới.
Cảm ơn ông về những chia sẻ hữu ích trên!
Trà Giang (thực hiện)