8 AI dự giải cờ vua lần đầu trong lịch sử, OpenAI o3 thắng tuyệt đối

Lần đầu tiên trong lịch sử, một giải cờ vua tầm cỡ dành riêng cho các Mô hình Ngôn ngữ Lớn (LLMs) được tổ chức trên nền tảng Kaggle của Google, diễn ra từ ngày 5 đến 7/8 theo thể thức loại trực tiếp. Giải quy tụ 8 AI hàng đầu thế giới gồm o3 và o4-mini của OpenAI (o3 là mô hình được sử dụng trong ChatGPT của OpenAI), Deepseek R1, Grok 4 của xAI, Gemini 2.5 Flash và 2.5 Pro của Google, Kimi K2 và Claude 4 Opus. Deepseek và Kimi là sản phẩm của Trung Quốc, các mô hình còn lại đến từ Mỹ.

Điểm đặc biệt của giải đấu là không quy tụ các chương trình cờ vua chuyên dụng, mà là sân chơi của những AI đa năng, vốn được thiết kế để xử lý nhiều tác vụ trong đời sống, từ ngôn ngữ, sáng tạo nội dung đến giải quyết vấn đề. Vì vậy, kết quả không chỉ phản ánh khả năng tính toán nước đi, mà còn cho thấy mức độ tư duy chiến lược, lập kế hoạch và khả năng thích ứng của những "bộ não ảo" khi phải vận dụng kỹ năng vào một môi trường chiến thuật phức tạp như cờ vua.

Mỗi trận gồm 4 ván, thắng 1 điểm, hòa 0,5 điểm, thua 0 điểm. AI đạt từ 2,5 điểm sẽ đi tiếp, nếu hòa 2-2 sẽ đấu ván quyết định kiểu armageddon. Các LLMs đều không chuyên về cờ vua, khác với những công cụ như Stockfish hay Leela Chess Zero có Elo vượt xa kiện tướng hàng đầu. Kỳ thủ Hikaru Nakamura bình luận trực tiếp toàn giải, còn Magnus Carlsen tham gia một số trận.

Kỳ thủ Nakamura cho rằng Grok 4 đã thi đấu với tâm lý căng thẳng trong trận chung kết

Sau ba ngày thi đấu, o3 của OpenAI lên ngôi vô địch khi toàn thắng cả ba trận với tỷ số 4-0, trong đó áp đảo Grok 4 của xAI ở chung kết với tỷ lệ chính xác trung bình 90,8% so với 80,2% của đối thủ. Trong 4 ván chung kết, o3 đều chiếu hết Grok 4 sau 35, 30, 28 và 54 nước. Nakamura nhận xét Grok 4 thi đấu thiếu tự tin, thường để mất quân dễ dàng, trái ngược phong độ ở các trận trước. Anh cũng dành lời khen ngợi OpenAI vì gần như không mắc lỗi nào.

Ở trận tranh hạng ba, Gemini 2.5 Pro thắng o4-mini với tỷ số 3,5-0,5. Hai đại diện Trung Quốc đều dừng bước ở tứ kết. Giải đấu được giới chuyên môn và người hâm mộ đánh giá là phép thử thú vị cho khả năng suy luận, lập kế hoạch của AI đa năng trong môi trường chiến thuật phức tạp, tương tự những dấu mốc lịch sử như máy tính Deep Blue thắng kiện tướng Garry Kasparov hay AlphaGo hạ gục kỳ thủ Hàn Quốc Lee Se-dol, khiến anh phải giải nghệ.

Với màn trình diễn áp đảo ở chung kết, OpenAI không chỉ bổ sung thêm một danh hiệu vào bảng thành tích mà còn khẳng định rõ sức mạnh và độ ổn định của o3 trong môi trường thi đấu chiến thuật. Ngược lại, thất bại của Grok 4 là lời cảnh tỉnh cho Elon Musk và xAI rằng, trong cuộc đua AI, chỉ một khoảnh khắc sơ suất cũng đủ khiến ngôi vương rơi vào tay đối thủ.

Việc lần đầu tiên có tới 8 AI đa năng cùng tranh tài tại một giải cờ vua đã đánh dấu bước ngoặt trong cách nhìn nhận về trí tuệ nhân tạo: từ những công cụ hỗ trợ công việc và đời sống, chúng đã chứng minh khả năng tư duy chiến lược, lập kế hoạch và thích ứng trong môi trường cạnh tranh cao độ, mở ra tiềm năng ứng dụng sâu rộng hơn trong các lĩnh vực đòi hỏi phân tích và ra quyết định phức tạp.

Nếu AI có thể lập kế hoạch và thích ứng tốt trong môi trường chiến lược phức tạp như cờ vua, khả năng cao chúng cũng sẽ xử lý hiệu quả các bài toán chiến lược trong kinh tế, logistics, hay nghiên cứu khoa học.