Trong một bước đột phá kết hợp giữa tự nhiên và công nghệ, các nhà nghiên cứu tại Đại học Queensland đã phát triển những con bọ cánh cứng điều khiển từ xa, mang “ba lô” siêu nhỏ có thể tháo rời, giúp rút ngắn đáng kể thời gian tìm kiếm người sống sót trong các vùng thiên tai.
Được gọi là “bọ lai người máy” (cyborg beetle), những trợ thủ tí hon này nằm trong dự án đầy tham vọng nhằm cải thiện khả năng ứng phó khẩn cấp trong các tình huống như sập nhà, động đất hoặc nổ công nghiệp. Bằng cách kết hợp khả năng di chuyển tự nhiên của bọ với hệ thống điều khiển đơn giản, nhóm nghiên cứu hướng đến một giải pháp nhanh hơn, linh hoạt hơn để tiếp cận các khu vực khó vào.
![]() |
Cận cảnh một con bọ “người máy” với các thiết bị điện tử gắn trên lưng. |
Vì sao bọ "người máy" vượt trội hơn robot trong vùng thiên tai
Nhóm nghiên cứu đã gắn cho bọ cánh cứng đen (Zophobas morio) những “ba lô” vi mạch siêu nhẹ, có thể phát tín hiệu điện cực nhỏ để điều hướng chuyển động. Các tín hiệu này kích thích râu hoặc cánh cứng của bọ, khiến chúng rẽ hướng, dừng lại hoặc leo trèo theo ý muốn. Thậm chí, các nhà khoa học còn điều khiển được chúng theo thời gian thực bằng tay cầm chơi game thông thường.
Robot cùng kích thước vẫn gặp khó khăn khi leo bề mặt thẳng đứng hoặc di chuyển trên địa hình gồ ghề. Nhưng bọ cánh cứng vốn được “thiết kế” sẵn cho việc đó. Nhờ lớp đệm ở bàn chân và hệ thống cảm biến tinh vi, chúng có thể bò qua khe hẹp hoặc vượt chướng ngại vật, thích nghi tốt với điều kiện khó lường ở vùng thảm họa.
Bọ được chọn vì sức mạnh, sự nhanh nhẹn và bền bỉ. Dù nhỏ bé, chúng có thể mang tải gần bằng trọng lượng cơ thể, đủ để gắn cảm biến hoặc hệ thống điều khiển nhỏ gọn, hoạt động trong không gian chật hẹp và nguy hiểm.
![]() |
Một con bọ “người máy” mang ba lô vi mạch đang leo qua bề mặt đá. |
Sinh học định hình công nghệ cứu hộ thế hệ mới
Khác với robot chế tạo riêng, bọ thật không cần động cơ hay bánh răng để di chuyển. Khả năng leo trèo, luồn lách qua khe nhỏ vốn có giúp loại bỏ nhu cầu về các cơ chế phức tạp. “Ba lô” lập trình chỉ cần bổ sung tính năng điều hướng, mà không gây hại hay rút ngắn tuổi thọ của bọ. Kết quả là một “công cụ sinh học” có thể tiếp cận những nơi con người và máy móc bó tay, giúp rút ngắn thời gian tìm kiếm người sống sót.
![]() |
Một con bọ “người máy” với bảng mạch nhỏ trên lưng đang nằm trên tay một người. |
Tương lai của bọ "người máy" trong cứu hộ
Các nhà khoa học đang nghiên cứu tích hợp camera siêu nhỏ và hệ thống pin gọn nhẹ để tăng hiệu quả. Mục tiêu là tạo ra công cụ di động, nhẹ, rẻ, có thể truyền thông tin trực tiếp từ bên trong công trình đổ nát hoặc môi trường nguy hiểm. Nhóm nghiên cứu hy vọng sẽ thử nghiệm hệ thống này trong mô phỏng cứu hộ thực tế trong vòng 5 năm tới. Nếu thành công, bọ “người máy” có thể trở thành lực lượng hỗ trợ đắc lực cho công tác cứu hộ đô thị trên toàn thế giới.
Theo Fox News