Chiều 14/9, tại Hà Nội diễn ra Tọa đàm “Tăng cường năng lực số cho thanh niên” đây là phiên họp mở đầu cho Hội nghị Nghị sĩ trẻ toàn cầu lần thứ 9 do Quốc hội Việt Nam đăng cai tổ chức.
Tọa đàm có sự tham dự Chủ tịch Liên minh Nghị viện Thế giới Duarte Pacheco; Tổng Thư ký Liên minh Nghị viện thế giới Martin Chungong; 120 đại biểu quốc tế và hơn 300 đại biểu Việt Nam.
Trong thời đại công nghệ đang định hình xã hội và kinh tế, thanh niên trở thành một nhân tố quan trọng đóng góp cho thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội. Do đó, việc xây dựng năng lực số cho giới trẻ là một khoản đầu tư xứng đáng cho một tương lai tốt đẹp hơn.
Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc gia về Thanh niên Việt Nam – Bùi Quang Huy phát biểu tại toạ đàm nhấn mạnh tầm quan trọng của xu thế chuyển đổi số, tác động của xu thế này đối với toàn cầu, với từng quốc gia và mỗi cá nhân, đặc biệt là người trẻ. Giới trẻ không chỉ là nhóm hưởng thụ những lợi ích từ kỹ thuật số, chuyển đổi số mà còn phải chủ động nắm bắt, làm chủ và nâng cao năng lực của mình. Đồng thời, dựa vào đó để tạo ra những thay đổi làm cho cuộc sống bản thân, cộng đồng, xã hội tốt đẹp hơn.
Nếu thanh niên không quan tâm tới tăng cường năng lực số của bản thân, chủ động tham gia quá trình chuyển đổi số thì không chỉ ảnh hưởng tới chính cơ hội nghề nghiệp, việc làm, phát triển bản thân trong tương lai của thanh niên bị ảnh hưởng mà rộng hơn là thương hiệu quốc gia bị ảnh hưởng. Chính vì vậy, chuyển đổi số là thách thức song trên hết nó là cơ hội để thanh niên đi nhanh hơn, bứt phá, tạo những giá trị mới, đóng góp vào sự hùng cường thịnh vượng của quốc gia trong tương lai.
Theo ông Martin Chungong – Tổng thư ký Liên minh Nghị viện Thế giới (IPU): giới trẻ trên thế giới đã chứng minh khả năng trong đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp. Minh chứng là những tập đoàn, công ty công nghệ hàng triệu USD, là Facebook, Twitter,… được lãnh đạo bởi rất nhiều ông chủ từ khi họ còn rất trẻ. Do vậy, cần tận dụng khả năng, sự năng động này của thế hệ trẻ.
Việc đưa giới trẻ tham gia vào hoạch định chính sách, đưa ra những thay đổi là lựa chọn và nhu cầu cần thiết trong tương lai. IPU đang xây dựng những chiến lược mới giai đoạn 2022 – 2026, đặt chuyển đổi số làm trọng tâm chiến lược. Hiện nay, Liên minh Nghị viện thế giới cũng như Nghị viện các quốc gia nhận thấy rõ vai trò của chuyển đổi số và cả những thách thức đòi hỏi duy trì đà chuyển đổi số.
Do vậy, theo ông Martin Chungong, tạo động lực và trao quyền cho giới trẻ là một trong những nhiệm vụ quan trọng nhất. Với năng lực số vượt trội, thanh niên có thể đóng góp cho chuyển đổi số không chỉ cho xã hội mà còn cho các nghị viện. Sự năng động và đổi mới sáng tạo của giới trẻ Việt Nam hiện nay đã và đang góp phần phát triển đất nước. Đây là nhóm đi đầu trong lĩnh vực chuyển đổi số.
Ông Martin Chungong mong rằng, trong những ngày tới, IPU có thể chia sẻ tại Hội nghị Nghị sĩ trẻ toàn cầu lần thứ 9 những thông tin hữu ích. Từ đó, xác định được những thách thức, hình thành những giải pháp hiệu quả.
Ông Nguyễn Huy Dũng – Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, Phó Chủ tịch Liên đoàn thanh niên Việt Nam cho rằng, thách thức chính là thay đổi nhận thức của thanh niên.
Thanh niên có rất nhiều mối quan tâm và mối bận tâm. Năng lực số là một thách thức lớn nhất là làm sao để cho thanh niên nhận thức được vai trò và tầm quan trọng của việc phải nâng cao năng lực số của bản thân. Khó khăn lớn nhất là thay đổi thói quen. Nâng cao năng lực số chúng tôi nghĩ là sẽ cần một cách tiếp cận để giải quyết vấn đề khác với cách thức mà chúng ta nâng cao năng lực thông thường.
Tại phiên thảo luận, các đại biểu phân tích những thách thức hiện nay trong phát triển năng lực số, nhân lực số, kỹ năng số,… Nhiều tham luận tại tọa đàm nêu giải pháp nâng cao năng lực số cho người trẻ và chiến lực nâng cao năng lực số cho xã hội.
Bà Miki Nozawa – Trưởng Ban Giáo dục Văn phòng UNESCO tại Hà Nội đưa ra quan điểm: Khi chúng ta nói về năng lực số của thanh niên, chúng ta bắt buộc phải nâng cao cả năng lực tìm hiểu, đánh giá thông tin, suy nghĩ một cách thấu đáo phản biện. Đối với một lĩnh vực mới nổi thì chúng ta cần quan tâm tới trí tuệ nhân tạo. Có thể sử dụng AI cho giảng dạy, học tập, nâng cao kiến thức. Điều quan trọng giới trẻ cần phải hiểu được lợi ích, nguy cơ và vai trò của mình để tạo ra những thay đổi trong hiện tại và tương lai.
Tại toạn đàm, Tiến sĩ Trương Thanh Tùng – Trường Đại học Phenikaa nêu kiến nghị: thứ nhất, các quốc gia cần có một chương trình đào tạo bài bản thống nhất liên tục từ tất cả các bậc học về lớp học số; thứ hai, cần có một tổ chức thanh niên. Ví dụ như ở Việt Nam, Đoàn thanh niên và Hội sinh viên đứng ra tiên phong và hỗ trợ cho các hoạt động này, đứng ra tổ chức các lớp bồi dưỡng kỹ năng cho thanh niên. Thứ ba, các nhà giáo, giáo sư không phải là những người trẻ mà những người kỳ cựu cũng cần được nâng cao năng lực chuyển đổi số.
Ông Vũ Gia Luyện – Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Giải pháp công nghệ thông tin quốc tế cùng đề xuất: Chính phủ nâng cao năng lực số, có lộ trình bài bản, phù hợp với điều kiện đất nước. Dựa trên tình hình thực tế các Chính phủ có thể lựa chọn giữa việc xây dựng nêu một số quốc gia hoặc áp dụng khung số phù hợp với điều kiện đất nước. Các Chính phủ cung cấp và chuẩn hóa chương trình đào tạo, nâng cao năng lực cho công dân của mình, đặc biệt là thế hệ công dân trẻ tuổi, những người có nhiệm vụ gánh vác đất nước trong tương lai.
Tọa đàm là nơi các Nghị sĩ trẻ từ các nơi trên thế giới và cả Việt Nam trao đổi thông tin, kinh nghiệm. Từ đó, nâng cao hiểu biết, kỹ năng, năng lực, chuẩn bị tâm thế chủ động nắm bắt trong kỷ nguyên số. Phát huy vai trò của mình trong việc đẩy nhanh tiến độ thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững thông qua chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo quốc gia.
Đỗ Phương