Sáng ngày 17 tháng 5, nhân dịp chào mừng Ngày Khoa học công nghệ Việt Nam 18/5, tại trụ sở Bộ Khoa học và Công nghệ diễn Hội nghị các nhà khoa học trẻ (Young Scientist Summit) và trao giải cuộc thi Sáng kiến khoa học 2022.
Hội nghị các nhà khoa học trẻ với chủ đề “Khơi nguồn sáng tạo trong giới trẻ” do báo điện tử VnExpress tổ chức có sự tham gia của lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ, diễn giả đến từ doanh nghiệp, nhà khoa học chia sẻ những câu chuyện thực tế của bản thân, doanh nghiệp,… với mong muốn truyền cảm hứng tới những người trẻ.
Phát biểu khai mạc sự kiện, ông Bùi Thế Duy, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ đánh giá cao những kết quả, ý nghĩa mà Hội nghị các nhà khoa học trẻ mang lại. Thứ trưởng cho biết: “Nước ta đang đứng trước cuộc cạnh tranh về công nghệ, vì thế thúc đẩy các sáng kiến trong giới trẻ là hết sức cần thiết. Việt Nam trải qua các giai đoạn phát triển mạnh mẽ, hiện nay đến giai đoạn chúng ta cần bứt phá hơn, phát triển từ khoa học công nghệ. Để làm được điều đó, có rất nhiều việc phải chuẩn bị, cụ thể là chuẩn bị nguồn lực từ sớm, đào tạo từ các trường THPT. Như vậy, trong tương lai, nhân lực mới góp phần sự phát triển của đất nước.”
“Hội nghị các nhà khoa học trẻ 2022 – Thúc đẩy sáng kiến khoa học trong giới trẻ mang tính khích lệ, với bối cảnh cạnh tranh khoa học trên toàn thế giới, người trẻ có động lực quan tâm đến khoa học công nghệ, tự nhiên thay vì quan tâm đến kinh tế, thương mại như trước đây.” Thứ trưởng Bùi Thế Duy nhấn mạnh.
Chia sẻ về chính sách của Bộ KH&CN để thúc đẩy sáng kiến khoa học trong giới trẻ, Thứ trưởng Bùi Thế Duy cho biết, nếu như trước đây, chủ nhiệm các đề tài nghiên cứu của Quỹ Phát triển KHCN Quốc gia (NAFOSTED) là các nhà khoa học lớn tuổi, có nhiều kinh nghiệm thì nay, NAFOSTED đã thay đổi tiêu chí, các hội đồng là các tiến sĩ trẻ để giúp nhà khoa học trẻ tự tin, mạnh dạn trải nghiệm khi nghiên cứu các đề tài.
Bên cạnh đó, Bộ KH&CN cũng phát triển mô hình Viện KH&CN Việt Nam – Hàn Quốc (VKITS), với đội ngũ những nhà nghiên cứu trẻ. Bộ KH&CN kỳ vọng đây sẽ là mô hình điểm để phát triển các viện nghiên cứu trên toàn quốc.
Mô hình thúc đẩy nghiên cứu phát triển công nghệ mới trong giới trẻ
Trong thời điểm hiện tại, việc thu hút nhân tài là một trong những bài toán mà doanh nghiệp luôn trăn trở. Nhằm đưa ra lời giải cho bài toán này, ông Đặng Kim Long – Giám đốc đối ngoại Huawei Việt Nam đã có những chia sẻ về mô hình của công ty Huawei Việt Nam cũng như cách mà các doanh nghiệp thúc đẩy giới nghiên cứu khoa học.
Theo ông Long, trong quá trình phát triển, Huawei không tạo áp lực cho nhà khoa học mà luôn tạo ra sân chơi cho các nhà nghiên cứu phát triển. Do đó, công ty cam kết tạo đủ nguồn lực và tài chính để hỗ trợ các nhà khoa học khám phá và sáng tạo khoa học.
Để thu hút, nuôi dưỡng, phát triển nhân tài, Huawei triển khai nhiều hoạt động trên toàn cầu. Đầu tiên là chương trình học bổng Vietnam Seeds for Future, triển khai ở trên 130 quốc gia. Hơn 9.000 sinh viên cùng tham gia chương trình đào tạo 2 tuần tại trụ sở công ty. Họ sẽ được tìm hiểu về công nghệ mới như AI, Big Data,… từ đó khuyến khích các sinh viên tìm hiểu sâu hơn về khoa học. Tại Việt Nam, công ty đã triển khai từ năm 2015, đào tạo 96 sinh viên xuất sắc.
Trách nhiệm của doanh nghiệp trong phát triển sản phẩm từ nghiên cứu khoa học
Với cương vị là Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Khoa học công nghệ Việt Nam, bà Nguyễn Thị Hương Liên, đồng sáng lập, Phó Chủ tịch Tập đoàn Sao Thái Dương luôn nhận thức rõ trách nhiệm của doanh nghiệp trong phát triển sản phẩm từ nghiên cứu khoa học.
Để khuyến khích các nhà khoa học trẻ, bà Liên đã sáng lập Quỹ hỗ trợ sinh viên Đại học dược Hà Nội, trao phần thưởng, đặt hàng trung tâm viện nghiên cứu và chuyển giao công nghệ nhằm thương mại hóa sản phẩm. Từ những nghiên cứu và ứng dụng công nghệ mới, trong đại dịch Covid-19, Sao Thái Dương có nhiều sản phẩm như Gel sát khuẩn, nước súc miệng, xịt mũi họng, dầu gừng,…
Hiện Sao Thái Dương sở hữu 17 sáng chế và giải pháp hữu ích lĩnh vực y tế; được Bộ Khoa học và Công nghệ cấp giấy chứng nhận Doanh nghiệp khoa học và công nghệ năm 2016; Giải vàng Chất lượng quốc gia 2020; Giải thưởng của UN-Women 2020; xuất khẩu sản phẩm thảo dược tới Mỹ, Anh, Đức, Nga, Trung Quốc. Bà Liên khẳng định công ty Sao Thái Dương luôn chào đón những ý tưởng đổi mới sáng tạo, những nghiên cứu mới có thể đưa ra sản phẩm hữu ích phục vụ chăm sóc sức khỏe người dân.
Cuộc thi Sáng kiến khoa học 2022
Kết thúc Hội nghị, Ban tổ chức cũng đã công bố kết quả và trao giải cho các nhà khoa học trẻ tham gia cuộc thi Sáng kiến khoa học 2022. Đây là cuộc thi dành ho các nhà nghiên cứu chuyên và không chuyên, dưới 40 tuổi trong cả nước, hướng đến 5 lĩnh vực gồm: y sinh – hóa sinh, giáo dục, nông nghiệp, môi trường và vật liệu mới. Mục đích cuộc thi nhằm tìm kiếm những sản phẩm nghiên cứu, ý tưởng sáng tạo phục vụ cuộc sống. Cuộc thi đã thu hút hơn 100 hồ sơ tham gia, 88 hồ sơ hợp lệ bước vào vòng sơ loại. Ban tổ chức đã chọn 29 dự án vào vòng chung kết và công bố 7 sáng kiến đạt giải.
Kết quả chung cuộc, giải đặc biệt trị giá 100 triệu đồng của cuộc thi đã được trao cho nhóm tác giả Đồng Quang Hùng đến từ Công ty TNHH Zunibal Việt Nam với giải pháp giải pháp kết hợp công nghệ vệ tinh và chà nổi truyền thống giúp khai thác cá hiệu quả.
Giải Nhất trị giá 50 triệu đồng được trao cho sáng kiến chiết tách lycopen từ quả gấc của nhóm nhà khoa học G5, Viện Hoá học, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam.
Giải Nhì trị giá 30 triệu đồng được trao cho nhóm bác sĩ chuyên khoa II Phạm Trung Hiếu, phụ trách Trung tâm Nghiên cứu công nghệ in 3D ý sinh và các cộng sự từ Đại học VinUni với công trình nghiên cứu chế tạo thiết bị nội soi 3D
Giải Ba trị giá 20 triệu đồng là giải pháp công nghệ chống hàng giả bằng blockchain do nhóm tác giả Nguyễn Đình Quân, Đại học Bách khoa Thành phố Hồ Chí Minh thực hiện.
Duy Anh