acecook

Máy ảnh đơn photon mở ra cơ hội cho lĩnh vực hình ảnh y sinh

Sản phẩm hot
11/08/2023 21:16
Một nhóm nghiên cứu tại Viện Tiêu chuẩn và Công nghệ Quốc gia (NIST) ở Boulder, Colorado, đã tạo ra một máy ảnh đơn photon 0,4 mega điểm ảnh lớn gấp 400 lần so với máy ảnh lớn nhất trước đây cùng loại.
aa

Một nhóm nghiên cứu tại Viện Tiêu chuẩn và Công nghệ Quốc gia (NIST) ở Boulder, Colorado, đã tạo ra một máy ảnh đơn photon 0,4 mega điểm ảnh lớn gấp 400 lần so với máy ảnh lớn nhất trước đây cùng loại.

may anh don photon mo ra co hoi cho linh vuc hinh anh y sinh
Các nhà nghiên cứu tại NIST Blouler tạo ra con chip quy mô lớn đầu tiên phát hiện các photon đơn lẻ bằng dây nano siêu dẫn.

Máy ảnh đơn photon được làm bằng dây nano siêu dẫn, đo ánh sáng với độ nhạy và tốc độ vô song, cũng như trên một dải tần số vô song. Với bước nhảy vọt về kích thước, máy ảnh đơn photon sẵn sàng chuyển đổi từ sự tò mò trong phòng thí nghiệm sang công nghệ công nghiệp. Những máy ảnh như vậy có thể ứng dụng trong việc đo ánh sáng trong máy tính lượng tử và thông tin liên lạc, đồng thời nhìn vào não bằng các kỹ thuật dựa trên ánh sáng không xâm lấn.

Sự cải tiến kích thước đáng kể này mở ra nhiều ứng dụng tiềm năng, đặc biệt là trong lĩnh vực hình ảnh y sinh. Ví dụ, các nhà khoa học như Carp và Roarke Horstmeyer, trợ lý giáo sư về hình ảnh y sinh tại Đại học Duke, đang phát triển các kỹ thuật để chụp ảnh bộ não bằng cách chiếu ánh sáng vào nó và phát hiện lượng ánh sáng cực nhỏ tán xạ ra ngoài. “Tầm nhìn hoàn hảo là tạo ra một máy MRI di động,” Horstmeyer giải thích.

Để chiếu ánh sáng vào mô cơ thể người, tần số cận hồng ngoại là lý tưởng. Chúng có thể thâm nhập sâu hơn vào mô và ít phá huỷ hơn, cho phép đạt được cường độ cao hơn. Các máy dò dựa trên silicon bán sẵn trên thị trường không hoạt động tốt ở các tần số này. Horstmeyer nói: “Công nghệ dây nano này thực sự rất phù hợp với ánh sáng được sử dụng tốt nhất trong các thiết bị quang sinh học. Có một thiết bị lớn loại này mở ra những khả năng như chụp ảnh toàn bộ não trong thời gian thực.

Stefan Carp – phó giáo sư về X quang tại Trường Y Harvard cho biết: “Từ góc độ khoa học, điều này chắc chắn sẽ mở ra một con đường mới trong việc chụp ảnh não quang học.”

Các cảm biến dây nano siêu dẫn có thể thu được hầu hết mọi photon, hoạt động ở các tần số, tia tử ngoại và hồng ngoại, đồng thời đưa ra kết quả chỉ trong vài pico giây để phát hiện ở tốc độ khung hình cao. Độ nhạy của cảm biến bắt nguồn từ thực tế là dòng điện đủ cao chạy qua chất siêu dẫn sẽ phá hủy các đặc tính siêu dẫn của nó. Mỗi điểm ảnh của máy ảnh là một dây siêu dẫn với dòng điện được đặt ngay dưới ngưỡng, do đó, một photon đơn lẻ va chạm với dây sẽ phá vỡ tính siêu dẫn của nó. Sự phá vỡ này dẫn đến điện trở trên dây tăng lên, có thể được phát hiện gần như ngay lập tức.

Bí quyết mở rộng quy mô máy ảnh đơn photon

Hiệu suất của một điểm ảnh đơn lẻ là xuất sắc, nhưng việc đặt nhiều điểm ảnh gần nhau trên một vi mạch duy nhất đã là một thách thức lâu dài. Để đạt được tính siêu dẫn, thiết bị phải được làm mát đến nhiệt độ đông lạnh và việc kết nối nhiều điểm ảnh vào hệ thống làm mát là điều cấm kỵ

Để khắc phục những khó khăn này, nhóm đã lấy cảm hứng từ các công nghệ cảm biến khác. Họ áp dụng khái niệm của một đường dẫn đọc chung, tức là thu thập thông tin từ một hàng hoặc cột điểm ảnh cùng một lúc. Tuy nhiên, việc thực hiện trực tiếp của đường dẫn này đã gây ra sự giao tiếp chéo giữa các điểm ảnh, làm giảm đi độ nhạy của thiết bị.

Giải pháp nằm ở việc tạo ra một sơ đồ không đối xứng, trong đó tín hiệu từ một cảm biến có thể được chuyển đến đường dẫn đọc, nhưng không ngược lại. Để thực hiện điều này, nhóm đã thiết kế một bước trung gian kề cận mỗi điểm ảnh cảm biến. Trong bước này, họ tích hợp một bộ phận làm nóng được kết nối song song với dây nano siêu dẫn. Khi một photon đập vào dây nano sẽ phá vỡ tính siêu dẫn và làm lệch dòng điện đi vào phần tử gia nhiệt. Sau đó, bộ phận làm nóng sẽ nóng lên một cách tự nhiên và lần lượt phá vỡ tính siêu dẫn cục bộ trên đường dẫn đọc, cũng được làm bằng dây siêu dẫn. Quá trình này sẽ không làm ảnh hưởng tới các bộ phận làm nóng liền kề, tạo ra sự kết hợp không đối xứng mong muốn.

Nhóm nghiên cứu tại Boulder hiện đang làm việc chặt chẽ với một số nhóm hình ảnh sinh học để điều chỉnh thiết bị theo nhu cầu cụ thể của họ, chẳng hạn như cải thiện độ nhạy về thời gian. Các nhà nghiên cứu tin rằng những cải tiến này hoàn toàn có thể đạt được.

Cường Việt (theo ispectrum)

Bài liên quan
mca
Tin bài khác
Bản sao số: Nhân đôi hiệu suất, giảm rủi ro trong tự động hóa nhà máy

Bản sao số: Nhân đôi hiệu suất, giảm rủi ro trong tự động hóa nhà máy

Trong bối cảnh thiếu hụt lao động và chi phí sản xuất ngày càng leo thang, “bản sao số” (Digital Twin) đang trở thành nền tảng chiến lược giúp doanh nghiệp vừa tích hợp tự động hóa thông minh, vừa tối ưu dây chuyền mà không cần “đập đi xây lại”. Công nghệ này mô phỏng, dự đoán và xử lý mọi kịch bản vận hành từ lỗi kỹ thuật đến tấn công mạng trong không gian ảo, cho phép nhà máy “nhìn thấy tương lai” trước khi bước vào thực tế.
Final ra mắt tai nghe ZE300 ANC TWS: Nhỏ gọn, êm ái, tối ưu cho giấc ngủ

Final ra mắt tai nghe ZE300 ANC TWS: Nhỏ gọn, êm ái, tối ưu cho giấc ngủ

Nhỏ gọn, êm ái và thông minh hơn - đó là những gì Final hướng tới với ZE300 ANC TWS, mẫu tai nghe không dây chống ồn mới nhất được thiết kế để người dùng có thể đeo suốt cả đêm mà vẫn dễ chịu.
Diễn đàn Doanh nghiệp khởi nghiệp AI 2025: Kiến tạo hệ sinh thái trí tuệ nhân tạo Việt Nam năng động, bền vững

Diễn đàn Doanh nghiệp khởi nghiệp AI 2025: Kiến tạo hệ sinh thái trí tuệ nhân tạo Việt Nam năng động, bền vững

Sáng 28/10 tại Ninh Bình, trong khuôn khổ Tuần lễ Số quốc tế Việt Nam 2025, Diễn đàn Doanh nghiệp khởi nghiệp trí tuệ nhân tạo (AI Startups Forum) đã diễn ra, quy tụ đông đảo chuyên gia, doanh nghiệp, viện nghiên cứu và nhà đầu tư trong lĩnh vực AI.
Tử vi vòng quay công nghệ ngày 29/10/2025: Tuổi Dần thần tài mỉm cười, Tuổi Thìn không thích hợp để mạo hiểm

Tử vi vòng quay công nghệ ngày 29/10/2025: Tuổi Dần thần tài mỉm cười, Tuổi Thìn không thích hợp để mạo hiểm

Những bí ẩn của khoa học đời sống là "món ăn" tinh thần không thể thiếu trong cuộc sống của con người. Tử vi vòng quay công nghệ xem tử vi 12 con giáp ngày 29/10/2025 cho tất cả các tuổi nhằm dự đoán vận hạn về công danh, tiền bạc, tình duyên, sức khỏe...
Thị trường chứng khoán ngày 28/10: Từ “vực thẳm” vùng 1.620 điểm, VN Index bật tăng gần 60 điểm

Thị trường chứng khoán ngày 28/10: Từ “vực thẳm” vùng 1.620 điểm, VN Index bật tăng gần 60 điểm

Tưởng chừng một phiên lao dốc nữa đang chờ đợi thị trường khi VN Index có lúc mất hơn 30 điểm, nhưng dòng tiền bắt đáy mạnh mẽ đã tạo nên cú “lội ngược dòng” ngoạn mục chiều 28/10. Bộ ba nhà Vin từ giảm sàn thành tăng điểm; bên cạnh đó, nhóm ngân hàng, công nghệ bùng nổ, giúp chỉ số hồi phục gần 60 điểm tính từ đáy trong ngày.
Thế giới đánh giá cao vai trò Việt Nam tại Lễ ký Công ước Hà Nội về chống tội phạm mạng

Thế giới đánh giá cao vai trò Việt Nam tại Lễ ký Công ước Hà Nội về chống tội phạm mạng

Từ Hà Nội - nơi diễn ra Lễ ký Công ước về chống tội phạm mạng, thế giới chứng kiến bước tiến lịch sử trong hợp tác quốc tế nhằm đối phó các nguy cơ trên không gian số. Nhiều quốc gia và tổ chức quốc tế đánh giá cao nỗ lực và vai trò dẫn dắt của Việt Nam trong tiến trình hình thành công cụ pháp lý toàn cầu đầu tiên về an ninh mạng.
NASA thử nghiệm robot "biết giúp đỡ nhau" để chuẩn bị cho sứ mệnh Artemis lên Mặt trăng

NASA thử nghiệm robot "biết giúp đỡ nhau" để chuẩn bị cho sứ mệnh Artemis lên Mặt trăng

Các kỹ sư của Đại học Pennsylvania, NASA và năm trường đại học khác đã thử nghiệm các hệ thống robot được thiết kế để giúp các nhà thám hiểm không người lái hợp tác với nhau tại các đụn cát ở White Sands, New Mexico, mở đường cho việc khám phá Mặt trăng và Sao Hỏa.
Tăng cường hợp tác, thúc đẩy chuyển đổi số nông nghiệp Châu Á - Thái Bình Dương

Tăng cường hợp tác, thúc đẩy chuyển đổi số nông nghiệp Châu Á - Thái Bình Dương

Vào ngày 25 tháng 10, gần một nghìn chuyên gia hàng đầu trong ngành máy nông nghiệp Quốc tế đã tụ họp tại Vũ Hán, Hồ Bắc, Trung Quốc để tham dự Hội nghị các thành viên lần thứ 11 của Hiệp Hội máy nông nghiệp Châu Á - Thái Bình Dương và Hội nghị Giao thương các doanh nghiệp Máy Nông nghiệp quốc tế năm 2025. Đây là hai sự kiện trọng điểm với uy tín cao và tầm ảnh hưởng sâu rộng trong cộng đồng máy nông nghiệp quốc tế.
Khai mạc triển lãm Máy Nông nghiệp Quốc tế Trung Quốc 2025: Bước tiến mới cho ngành cơ giới hóa nông nghiệp

Khai mạc triển lãm Máy Nông nghiệp Quốc tế Trung Quốc 2025: Bước tiến mới cho ngành cơ giới hóa nông nghiệp

Ngày 26/10/2025 Triển lãm Máy Nông Nghiệp Quốc Tế Trung Quốc 2025 đã chính thức khai mạc tại Trung tâm Triển lãm Quốc tế Vũ Hán, được tổ chức bởi Hiệp hội máy nông nghiệp, Hiệp hội phân phối máy nông nghiệp và Hiệp hội sản xuất máy nông nghiệp.
GS.TS Lê Anh Vinh: Công nghệ không phải để thay thế con người, mà để giúp con người trở nên tốt hơn

GS.TS Lê Anh Vinh: Công nghệ không phải để thay thế con người, mà để giúp con người trở nên tốt hơn

Thông điệp này được GS.TS. Lê Anh Vinh, Viện trưởng Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam (Bộ GDĐT) chia sẻ trong Tọa đàm “Nghị quyết 71 - Bình dân học vụ số trong giáo dục”, nằm trong chuỗi sự kiện STEAMese Festival 2025.
song-gia-tri