acecook

VỊ THẾ VIỆT NAM

Kỷ nguyên mới
28/08/2025 04:04
Sức mạnh mềm tác động đáng kể đến vị thế của một quốc gia bằng cách định hình nhận thức và có thể ảnh hưởng đến sở thích của các quốc gia khác, người dân của họ thông qua các chính sách ngoại giao.
aa

Một chiến lược định vị mạnh mẽ bao gồm việc phát triển kinh tế, xây dựng thể chế chính trị, văn hóa với giá trị tinh hoa của dân tộc và đặc biệt là chính sách đối nội và đối ngoại của một quốc gia một cách nhất quán theo cách hấp dẫn và thuyết phục, thúc đẩy hình thành những ấn tượng tích cực và thiện chí toàn cầu. Theo các nhà nghiên cứu, việc sử dụng thành công quyền lực mềm nằm ở ba nguồn lực: văn hóa của một quốc gia, các giá trị chính trị của quốc gia và chính sách đối ngoại của quốc gia đó.

Vị thế Việt Nam
Việt Nam là cầu nối giữa hai vùng kinh tế biển và kinh tế lục địa của các nước Đông Nam Á và châu Á, có điều kiện thuận lợi để tăng cường kết nối, thúc đẩy hợp tác và phát triển trong khu vực (Trong ảnh: Bốc xếp hàng hóa tại cảng quốc tế Tân cảng - Cái Mép, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) _Nguồn: Tư liệu

Chủ tịch Hồ Chí Minh ngay từ khi mới thành lập nhà nước dân chủ đầu tiên ở châu Á ngày 02/09/1945, đã vận dụng ngay nguồn lực mềm trong việc đặt tên nước “Việt Nam Dân chủ Cộng hòa” với bản tuyên ngôn bất hủ cho dân tộc Việt. Tư tưởng thiên tài của Chủ tịch Hồ Chí Minh gắn liền với quan điểm chính trị “Tự do và Dân chủ” đã được sự ủng hộ của toàn thế giới kể cả phương Tây. Chính sách “ngoại giao tâm công” của Người trong thời kỳ đất nước khó khăn nhất với chiến lược “Dĩ bất biến, ứng vạn biến” của văn hóa phương Đông cũng đã trở thành giá trị cốt lõi thực hành của ngành ngoại giao trong cả quá trình 80 năm qua.

Sau gần 40 năm đổi mới đất nước đạt nhiều kết quả toàn diện, có ý nghĩa quan trọng, góp phần phát triển kinh tế - xã hội và nâng cao vị thế đất nước chưa từng có trên trường quốc tế. Từ một quốc gia bị bao vây, cấm vận, Việt Nam đã thiết lập quan hệ ngoại giao với 194 nước, có quan hệ đối tác toàn diện trở lên với 37 quốc gia, tham gia 17 Hiệp định thương mại tự do và là thành viên của hơn 70 tổ chức quốc tế. Việt Nam cho đến nay đã thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện với 13 quốc gia trên thế giới. Không chỉ hội nhập sâu rộng về kinh tế, Việt Nam còn chủ động tham gia các thể chế đa phương, dẫn dắt hoặc đồng sáng lập các sáng kiến quốc tế phù hợp với lợi ích quốc gia. Về văn hóa - xã hội, quá trình hội nhập giúp lan tỏa mạnh mẽ bản sắc văn hóa Việt Nam ra thế giới, đồng thời mở rộng không gian học hỏi, giao lưu cho người dân. Hơn nữa, trong quá trình đó, Việt Nam từ vị thế là đối tượng đã trở thành chủ thể của các vấn đề an ninh trên thế giới khi mới đây đã 2 lần đảm nhận vai trò Chủ tịch Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc.

Vị thế Việt Nam
Tổng Bí thư Tô Lâm và Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres. (Ảnh: TTXVN)

Ba xu hướng cơ bản mới nổi tác động mạnh mẽ lên chính sách đối ngoại

Hiện nay, trong một thế giới biến động với sự cạnh tranh giữa các siêu cường và các xung đột lãnh thổ, chúng ta đang chứng kiến ba xu hướng cơ bản mới nổi tác động mạnh mẽ lên chính sách đối ngoại:

Thứ nhất, thế giới thay đổi với nguồn lực tài chính và vũ khí công nghệ cao đang là đòn bẩy chủ yếu trong quan hệ đối ngoại. Thị trường với các chính sách thuế quan đối ứng trực tiếp và thứ cấp đang chi phối buộc các nước phải công khai minh bạch,… Ngoài ra, cạnh tranh công nghệ đặc biệt là trong lĩnh vực chất bán dẫn và AI đang định vị lại những vấn đề địa chính trị toàn cầu.

Vị thế Việt Nam
Duyệt đội hình tàu ngầm trong lễ kỷ niệm 60 năm ngày thành lập Quân chủng Hải quân (Ảnh VOV)

Thứ hai, sách lược ngoại giao theo phương châm “dĩ bất biến, ứng vạn biến” ngày càng phụ thuộc nhiều vào kỹ năng đàm phán, bên cạnh thực lực quyền lực cứng thì việc xây dựng lòng tin, ngôn ngữ giao tiếp, sáng kiến,… giữ vai trò quyết định để đạt kết quả hợp tác tối ưu nhằm kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại cũng như xử lý hài hòa giữa lợi ích quốc gia - dân tộc và nghĩa vụ, trách nhiệm quốc tế.

Thứ ba, sự gia tăng mối quan hệ giữa các quốc gia trên toàn cầu cùng với sự phát triển của công nghệ số làm cho các nền văn hóa khác nhau dễ tiếp cận và thuận tiện hơn để giao thoa. Sự chuyển dịch trong quan hệ quốc tế từ quyền lực cứng, chẳng hạn như sức mạnh quân sự, sang quyền lực mềm, dựa trên sức hấp dẫn văn hóa và các giá trị chính trị. Một quốc gia phát triển trong thế kỷ 21, bên cạnh yêu cầu có nền kinh tế phát triển, có trình độ khoa học, công nghệ tiên tiến còn phải có nền văn hóa có ảnh hưởng, bao gồm âm nhạc, phim ảnh, phong tục tập quán cùng các hình thức nghệ thuật, lối sống và giải trí khác.

Vị thế Việt Nam
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại Phiên thảo luận chung cấp cao Khóa 78 Đại hội đồng Liên hợp quốc. (Ảnh: Dương Giang/TTXVN)

Nâng tầm hơn nữa chính sách đối ngoại của Việt Nam

Nhận thức rõ các xu hướng mới trong quan hệ quốc tế và nhằm triển khai mạnh mẽ Nghị quyết 59-NQ/TW ngày 24/1/2025 của Bộ Chính trị về "Hội nhập quốc tế trong tình hình mới", chúng ta nên chăng cần thực hiện tốt 4 nội dung cơ bản để nâng tầm hơn nữa chính sách đối ngoại của Việt Nam.

1. Nâng cao chất lượng công tác nghiên cứu các xu hướng quan hệ đối ngoại trên thế giới và các nguồn lực phát triển kinh tế, đặc biệt là nguồn lực tài chính, các sản phẩm công nghệ cao. Ngoài ra cần nghiên cứu đổi mới các động lực tăng trưởng truyền thống như đầu tư, xuất khẩu, du lịch thông qua đa dạng hóa một cách minh bạch thị trường, sản phẩm và chuỗi cung ứng nhằm thích ứng với các chính sách thuế đối ứng của các thị trường trọng điểm. Từ đó đề xuất các chiến lược của công tác đối ngoại hiệu quả hơn cho đất nước.

2. Gắn kết ngoại giao kinh tế với hội nhập quốc tế, chủ động đàm phán và tham gia định hình thể chế pháp lý toàn cầu trong các lĩnh vực chiến lược. Tập trung tối đa các trọng tâm kinh tế trong các hoạt động đối ngoại, đặc biệt là ở cấp cao và các ưu tiên trong quan hệ đối tác chiến lược toàn diện, bảo đảm tính chiến lược, tính khả thi và hiệu quả triển khai.

Vị thế Việt Nam
Gắn kết ngoại giao kinh tế với hội nhập quốc tế (Ảnh minh họa)

3. Đối ngoại nhân dân sẽ phát huy được thế mạnh gắn kết con người, xây dựng nguồn lực xã hội thuận lợi đưa quan hệ giữa các quốc gia đi vào chiều sâu, ổn định, bền vững, huy động nguồn lực quốc tế, sự đoàn kết, ủng hộ mạnh mẽ của nhân dân thế giới. Cần tăng cường ngoại giao văn hóa bằng cách tổ chức các hoạt động giao lưu văn hóa quốc tế, triển lãm và hợp tác với các nghệ sĩ và tổ chức nước ngoài. Thúc đẩy quan hệ đối tác giáo dục quốc tế nhằm tăng cường hiểu biết lẫn nhau và thể hiện cam kết của một quốc gia đối với giáo dục và đổi mới toàn cầu.

4. Sự trỗi dậy của Internet và mạng xã hội đã phá vỡ các phương pháp truyền thống. Cần nhận thức sâu sắc mối quan hệ hữu cơ giữa các chiến lược truyền thông và khả năng thể hiện ảnh hưởng toàn cầu của một quốc gia để có chiến lược xây dựng và duy trì hình ảnh quốc gia. Khi toàn cầu hóa và các nền tảng kỹ thuật số kết nối thế giới, vai trò của các chiến lược này trong việc định hình hình ảnh quốc gia ngày càng trở nên quan trọng.

Tóm lại, cùng với việc phát triển sức mạnh cứng (vật chất), phát huy sức mạnh mềm là nguồn lực xã hội mạnh mẽ để xây dựng vị thế “Nhà nước pháp quyền của dân, do dân, và vì dân”, một đất nước hùng cường, có uy tín và nhân văn trên thế giới. Qua đó, phát triển chính sách ngoại giao lên tầm cao mới nhằm góp phần giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, ngăn ngừa nguy cơ xung đột, chiến tranh từ sớm, từ xa, bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc, góp phần tích cực vào việc định vị đất nước Việt Nam có thể sánh vai với các nước phát triển trong khu vực và thế giới khi chúng ta kỷ niệm 100 năm thành lập nhà nước dân chủ đầu tiên ở châu Á.

TS. Đoàn Duy Khương

tudonghoangaynay.vn
mca
Tin bài khác
Dự kiến từ năm 2026, các trường đại học, cao đẳng hoạt động với quy mô, tổ chức mới

Dự kiến từ năm 2026, các trường đại học, cao đẳng hoạt động với quy mô, tổ chức mới

Trong cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ, Thứ trưởng Bộ GDĐT Lê Tấn Dũng thông tin, việc sáp nhập, giải thể các trường đại học, dạy nghề yếu kém là chủ trươnlớn của Bộ Chính trị, sẽ được triển khai quyết liệt, khoa học, thấu đáo, để có thể thực hiện từ năm 2026.
Robot Yushu lộ lỗ hổng có thể tự lây nhiễm - cảnh báo mới cho ngành robot hình người

Robot Yushu lộ lỗ hổng có thể tự lây nhiễm - cảnh báo mới cho ngành robot hình người

Ngày 2/10/2025, tài khoản chính thức Quantum Bit (QbitAI) trên nền tảng The Paper đăng tải thông tin chấn động: nhiều mẫu robot của công ty Yushu (Unitree Robotics) bị phát hiện có lỗ hổng bảo mật nghiêm trọng, cho phép tin tặc chiếm quyền điều khiển hoàn toàn thiết bị qua kết nối Bluetooth năng lượng thấp (BLE) và có thể tự động lây nhiễm giữa các robot với nhau.
Việt Nam đủ vị thế và nội lực, sẵn sàng cho Hội nghị AMMS 8 và SOMS 16

Việt Nam đủ vị thế và nội lực, sẵn sàng cho Hội nghị AMMS 8 và SOMS 16

Cục trưởng Cục Thể dục thể thao (TDTT) Việt Nam Nguyễn Danh Hoàng Việt vừa chủ trì buổi làm việc với các đơn vị, phòng chức năng trực thuộc, nhằm rà soát toàn bộ công tác chuẩn bị cho Hội nghị Bộ trưởng ASEAN về Thể thao lần thứ 8 (AMMS 8) và Hội nghị quan chức cấp cao về Thể thao ASEAN lần thứ 16 (SOMS 16).
Vingroup thành lập VinMetal, chính thức bước vào lĩnh vực luyện kim với dự án thép 10.000 tỉ đồng tại Hà Tĩnh

Vingroup thành lập VinMetal, chính thức bước vào lĩnh vực luyện kim với dự án thép 10.000 tỉ đồng tại Hà Tĩnh

Tập đoàn Vingroup tham gia lĩnh vực công nghiệp luyện kim với Công ty Cổ phần Sản xuất và Kinh doanh VinMetal, với vốn đầu 10.000 tỉ đồng tại Vũng Áng.
Thị trường chứng khoán ngày 07/10: VN Index hụt hơi trước mốc 1.700, sắc đỏ áp đảo khi thanh khoản hạ nhiệt

Thị trường chứng khoán ngày 07/10: VN Index hụt hơi trước mốc 1.700, sắc đỏ áp đảo khi thanh khoản hạ nhiệt

Sau ít phút thăng hoa đầu phiên, lực bán lan rộng đã phủ sắc đỏ lên hầu hết các nhóm ngành. VN Index đóng cửa tại 1.685,3 điểm với độ rộng rất tiêu cực (77 mã tăng/247 mã giảm), cho thấy mốc 1.700 điểm vẫn là kháng cự đáng gờm khi tâm lý chờ đợi thông tin nâng hạng còn chi phối.
Báo lãi hơn 1.000 tỷ sau 9 tháng, PVTrans tăng tốc về đích

Báo lãi hơn 1.000 tỷ sau 9 tháng, PVTrans tăng tốc về đích

PVTrans tiếp tục cho thấy sức bền trong ngành vận tải dầu khí khi báo lãi trước thuế 1.140 tỷ đồng, vượt 37% kế hoạch 9 tháng. Bước vào quý IV, doanh nghiệp đặt mục tiêu 4.500 tỷ đồng doanh thu, coi đây là chặng tăng tốc để củng cố vị thế dẫn đầu.
Nhận định phiên giao dịch ngày 7/10: VN-Index hướng tới mốc 1.700 điểm

Nhận định phiên giao dịch ngày 7/10: VN-Index hướng tới mốc 1.700 điểm

Thị trường chứng khoán Việt Nam ngày 6/10 chứng kiến phiên tăng mạnh mẽ, VN-Index bứt phá gần 50 điểm, đóng cửa tại 1.695,5 điểm, với giá trị khớp lệnh đạt 29.500 tỷ đồng trên sàn HoSE – mức cao nhất trong nhiều tuần gần đây.
Hé lộ bí mật của nguyên tử: Đột phá mới trong công nghệ bán dẫn

Hé lộ bí mật của nguyên tử: Đột phá mới trong công nghệ bán dẫn

Trái ngược với quan điểm lâu nay cho rằng các nguyên tử trong chất bán dẫn phân bố ngẫu nhiên, một nghiên cứu mới đã lần đầu tiên hé lộ cấu trúc trật tự ẩn giấu bên trong vi mạch.
Robot AI “Poseidon”: Bí quyết để sashimi tươi hơn gấp 3 lần

Robot AI “Poseidon”: Bí quyết để sashimi tươi hơn gấp 3 lần

Một startup ở khu vực Los Angeles đang dùng trí tuệ nhân tạo (AI) và robot để thay đổi cách chế biến sashimi: làm cá ngon hơn, bảo quản lâu hơn và chế biến theo một cách "nhân đạo" hơn.
Vinamilk- Doanh nghiệp F&B duy nhất được vinh danh Top 10 thương hiệu mạnh Việt Nam 2025

Vinamilk- Doanh nghiệp F&B duy nhất được vinh danh Top 10 thương hiệu mạnh Việt Nam 2025

Vừa qua, Vinamilk đã được vinh danh Top 10 Thương hiệu mạnh Việt Nam 2025. Đây là một trong những giải thưởng lớn của Chương trình Thương hiệu mạnh Việt Nam do Tạp chí Kinh tế Việt Nam – VnEconomy – Vietnam Economic Times khởi xướng từ năm 2003.
song-gia-tri