acecook

Xây dựng chiến lược thúc đẩy phát triển toàn diện ngành Robot trong nước

Thị trường
02/08/2025 05:05
Được xếp trong 11 nhóm ngành công nghệ chiến lược theo Quyết định 1131/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ban hành ngày 12/6/2025 về danh mục và sản phẩm công nghệ chiến lược, nhưng ngành chế tạo, sản xuất robot trong nước vẫn đứng trước thực trạng phát triển manh mún, thiếu định hướng và khó tìm đầu ra.
aa
Chi hội Robot Việt Nam ra đời thúc đẩy sự phát triển của sản phẩm công nghệ chiến lược Phải có chiến lược và nhiều giải pháp đồng bộ để thúc đẩy ngành sản xuất robot trong nước vươn xa

Bức tranh toàn cảnh ngành Robot Việt Nam

Theo báo cáo của Hiệp hội Cơ khí Việt Nam (VAMI), cả nước có khoảng 3.100 doanh nghiệp ngành cơ khí chế tạo với 53.000 cơ sở sản xuất. Thị trường robot Việt Nam có quy mô 462,65 triệu USD vào năm 2023. Riêng robot công nghiệp được kỳ vọng sẽ dẫn đầu thị trường trong nước, dự kiến lên tới 309,80 triệu USD vào năm 2028, đạt 623,49 triệu USD vào năm 2032 với tỷ lệ tăng trưởng hàng năm khoảng 3,8%.

Tuy nhiên, thực tế hiện nay cho thấy, ngành chế tạo, sản xuất robot trong nước, đặc biệt là robot AI đang phát triển manh mún, chưa đồng bộ. Nhiều doanh nghiệp còn thiếu hệ thống, thiếu sự liên kết giữa các ngành nên khó giải quyết bài toán liên ngành, chuyên môn cao. Một số doanh nghiệp có tiềm lực sản xuất nhưng vẫn phải loay hoay tìm kiếm đầu ra.

Bên cạnh đó, do hệ thống đào tạo nhân lực lĩnh vực robot trong các viện, trường chưa đồng bộ nên nguồn nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao còn hạn chế. Chính vì vậy, các nhà máy sản xuất robot Việt Nam còn thiếu nhiều chuyên gia cao cấp, thiếu trang thiết bị, kỹ sư. Trong khi đó, nhu cầu sử dụng robot ở một số lĩnh vực trong nước lại có chiều hướng gia tăng. Ngoài sử dụng robot công nghiệp trong các khâu sản xuất, Việt Nam còn có nhu cầu sử dụng robot trong nông nghiệp và các ngành dịch vụ khác.

Để giải bài toán thị trường, không ít doanh nghiệp Việt chọn giải pháp mua robot thông thường của các nước, chủ yếu là nhập từ Trung Quốc, Đài Loan, sau đó đưa về Việt Nam tích hợp thêm camera và tính năng AI để sử dụng.

Xây dựng chiến lược đồng bộ thúc đẩy phát triển toàn diện ngành Robot trong nước
ETek là một trong số những doanh nghiệp sản xuất kết hợp với đào tạo nhân lực robot, nhưng hiện vẫn loay hoay tìm kiếm thị trường. Trong ảnh là hệ thống điều khiển tự động và một số robot công nghiệp của ETek. Ảnh: ETek

Thảo luận về vấn đề này, trong phiên tọa đàm tại Đại hội và ra mắt Chi hội Robot Việt Nam, do Hội Tự động hóa Việt Nam (VAA) tổ chức hồi tháng 6/2025, các chuyên gia đưa ra nhận định, không phải các doanh nghiệp Việt Nam không có khả năng sản xuất robot, mà sản xuất ra không bán được.

Ông Nguyễn Cảnh Quang, Giám đốc Kỹ thuật Robot Việt Nam, Công ty Yaskawa Electric Việt Nam dẫn chứng, Yaskawa đã vào nước ta khoảng hơn 10 năm, là đơn vị cung cấp Robot công nghiệp, biến tần trong lĩnh vực hàn, gắp, sơn,… và các ngành bán dẫn, thực phẩm cho Việt Nam. Đồng thời, đơn vị cũng tài trợ robot cho các đại học như HUST, và một số viện, trường có nhu cầu đào tạo kỹ sư robot. Tuy nhiên, nhiều năm nay, đơn vị này vẫn loay hoay giải quyết bài toán nhân lực và cũng gặp nhiều khó khăn khi tìm kiếm thị trường.

Lý giải về việc ngành robot Việt Nam thiếu đầu ra, ông Nguyễn Tiến Tâm, Trưởng Bộ phận Kỹ thuật, Công ty ABB Automation & Electrification cho rằng, các dòng robot công nghệ trong nước đang thiếu khả năng khéo léo, khó thích ứng với môi trường sản xuất, vì thiếu tích hợp tính năng AI, dù không ít doanh nghiệp hiểu hiệu quả của sử dụng robot AI.

Theo PGS.TS Lê Hoài Quốc, Chủ tịch Hội Tự động hóa TP. Hồ Chí Minh, Chủ tịch Chi hội Robot Việt Nam, ngành sản xuất robot Việt Nam đang đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Cụ thể, năng lực nội địa hóa của ngành này còn thấp, công nghiệp hỗ trợ trong nước còn yếu, linh kiện phụ thuộc nhập khẩu dẫn đến chi phí cao, kém cạnh tranh, thiếu hệ sinh thái đồng bộ: R&D - đào tạo - thương mại hóa. Chính sách của Nhà nước đã có nhưng chưa đủ mạnh để kết nối đồng bộ trong việc xây dựng hệ sinh thái từ nghiên cứu, phát triển, đào tạo, ươm tạo doanh nghiệp và hỗ trợ quá trình thương mại hóa một cách mạnh mẽ.

Đa số doanh nghiệp sản xuất trong hệ sinh thái không có nguồn vốn đủ mạnh để tạo ra những sản phẩm robot đủ sức cạnh tranh với sản phẩm robot nhập khẩu, kết quả là không đẩy lên được trình độ sản xuất hàng loạt để có thể giảm chi phí, hạ giá thành.

Bên cạnh những hạn chế, PGS.TS Lê Hoài Quốc cũng cho thấy những tiềm năng và cơ hội cho ngành sản xuất robot tại Việt Nam. Theo đó, tuy lĩnh vực sản xuất robot trong nước chưa phát triển đồng bộ, nhưng sự tăng trưởng về nhu cầu tự động hóa và robot trong sản xuất công nghiệp tại Việt Nam hiện đã có bước tiến về thành tựu và định hướng rõ rệt.

Có thể kể đến một số doanh nghiệp sản xuất và chế tạo robot với những sản phẩm tiêu biểu như: AGV iDonkey của IDEA Technology, là một robot dạng xe tự hành thông minh, ứng dụng trong việc vận chuyển hàng hóa trong nhà máy và kho bãi; Cánh tay robot ELBOT của Hữu Trung có 6 trục, độ chính xác ±0.1mm, được chế tạo với 80% linh kiện nội địa, phục vụ trong các dây chuyền sản xuất công nghiệp; Robot giao hàng tự hành Alpha Asimov, là robot tự hành đầu tiên tại Việt Nam, hoạt động trong môi trường đô thị, ứng dụng AI để di chuyển và tránh chướng ngại vật; Robot dịch vụ IVASTBot là robot hình người thông minh, có khả năng nhận diện hình ảnh và giao tiếp cơ bản bằng tiếng Việt, ứng dụng trong các dịch vụ chăm sóc khách hàng,…

Không chỉ sản xuất, Việt Nam trở thành quốc gia tái cấu trúc chuỗi cung ứng khi các tập đoàn đa quốc gia chuyển sản xuất từ Trung Quốc sang Việt Nam, dẫn tới nhu cầu nội địa hóa thiết bị, hệ thống robot tăng mạnh. Cách mạng công nghiệp 4.0, cụ thể là thị trường robot tích hợp AI, thị giác máy, IoT, MES đang mở rộng, khiến ngành robot Việt Nam có thêm nhiều cơ hội và thách thức.

Đồng thời, Việt Nam cũng có cơ hội hợp tác quốc tế với Nhật Bản, Hàn Quốc, EU khi các quốc gia này sẵn sàng chuyển giao công nghệ và tìm đối tác lắp ráp, tích hợp tại chỗ. Ví dụ các mô hình như PPP (Public-Private Partnership): Phát triển trung tâm R&D robot theo hình thức hợp tác nhà nước - viện - trường - doanh nghiệp; hợp tác đào tạo chứng chỉ kỹ sư robot tiêu chuẩn quốc tế (theo ISO, JIS, CE).

Giải pháp chiến lược thúc đẩy ngành sản xuất, chế tạo robot trong nước

Từ những thực tế trên, các chuyên gia trong ngành nhận định, doanh nghiệp sản xuất robot tại Việt Nam có tiềm lực sản xuất, nhưng khó tìm kiếm thị trường vì sản phẩm chưa đủ thông minh, giá thành cao hơn sản phẩm của Trung Quốc, bên cạnh đó, các doanh nghiệp trong nước còn thiếu sự liên kết, hợp tác, mạnh ai nấy phát triển nên dẫn đến bức tranh toàn cảnh còn ảm đạm.

Trước thực trạng và nhu cầu của nhiều doanh nghiệp, mong muốn có những chính sách thực tế mở lối cho doanh nghiệp trong nước, đồng thời tăng cơ hội hợp tác thúc đẩy sản xuất, giao thương quốc tế, nên thời gian qua, Nhà nước đã ban hành một số chính sách phát triển công nghệ, trong đó xác định lĩnh vực sản xuất robot nằm trong 11 nhóm ngành công nghệ trọng điểm thúc đẩy nền kinh tế số phát triển.

Trong đó, Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Quyết định 1131/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành danh mục và sản phẩm công nghệ chiến lược, là những định hướng rõ ràng, tạo đà cho lĩnh vực sản xuất robot trong nước phát triển mạnh mẽ hơn.

Cùng đó, với mong muốn kết nối, tăng cường hợp tác giữa các doanh nghiệp chế tạo, sản xuất robot, tìm hiểu nhu cầu của các đơn vị để hỗ trợ nhau tạo dựng thị trường robot ngày càng lớn mạnh, đủ sức cạnh tranh trên thị trường robot quốc tế, hồi tháng 6/2025, Hội Tự động hóa Việt Nam đã tổ chức Đại hội và ra mắt Chi hội Robot Việt Nam.

Nhấn mạnh về tầm quan trọng của việc thành lập một chi hội chuyên ngành hẹp trong lĩnh vực robot, TS. Nguyễn Quân, Chủ tịch Hội Tự động hóa Việt Nam cho rằng, sự ra đời của Chi hội Robot Việt Nam thời điểm này là đúng lúc và cần thiết, bởi trên tinh thần Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị và Quyết định 1131/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, tự động hóa và robot có vai trò rất quan trọng trong tương lai.

Xây dựng chiến lược đồng bộ thúc đẩy phát triển toàn diện ngành Robot trong nước
Idea Technology là tập đoàn khá uy tín, đã có thị phần tại thị trường sản xuất robot trong nước. Ngoài sản xuất, tập đoàn hướng tới đào tạo, lắp đặt hệ thống tự động hóa cho các nhà máy. Ảnh: Idea Group

Việc thành lập Chi hội Robot Việt Nam là cần thiết để các doanh nghiệp sản xuất, chế tạo robot có thêm tiếng nói, thêm cánh tay nối dài, thêm cơ hội hợp tác, giao thương trên hành trình chuyển đổi và phát triển lĩnh vực sản xuất robot trong nước. Đồng thời, kết hợp với các trường đại học, viện nghiên cứu, hệ thống hóa và nâng cấp quy trình đào tạo nhân lực, hợp tác với những hiệp hội robot ở nước ngoài, thực hiện những triển lãm song phương về tự động hóa và robot.

Như vậy, vấn đề cần đặt ra ở đây là doanh nghiệp Việt phải hợp tác, cùng tìm giải pháp chuyển đổi phù hợp để thúc đẩy lĩnh vực sản xuất robot trong nước phát triển đồng bộ hơn, mạnh mẽ hơn. Đại diện các doanh nghiệp sản xuất robot đều cho rằng, chính sách đã có, chi hội đã thành lập, hành động lâu dài của các cấp ngành, các hội nghề, các đơn vị là phải tạo dựng mối liên kết, phối hợp, xây dựng chiến lược vừa dài hạn, vừa cụ thể để các doanh nghiệp được bảo vệ, được trợ giá và định hướng tốt hơn, thúc đẩy phát triển bền vững và hội nhập quốc tế.

Ông Nguyễn Chí Hưng, Công ty Nghiên cứu Cơ khí chính xác - Đại học Bách khoa Hà Nội nêu ý kiến, nếu các doanh nghiệp Việt Nam chưa được bảo vệ thương hiệu, chưa được trợ giá sản phẩm, cũng nên hạn chế thấp nhất việc nhập khẩu sản phẩm hoặc chi tiết robot của các nước. Các doanh nghiệp Việt đều có khả năng, có tiềm lực nhất định, tại sao không nghĩ đến giải pháp cùng sản xuất các chi tiết để lắp ráp một con robot hoàn chỉnh, làm thành thương hiệu chung?

PGS.TS Lê Hoài Quốc khẳng định, với phương châm lấy doanh nghiệp làm mục tiêu trung tâm cho mọi hoạt động. Các hoạt động của Chi hội trong thời gian tới, từ đào tạo, nghiên cứu - phát triển, ươm tạo công nghệ đều hướng tới mục tiêu xây dựng hệ sinh thái, thúc đẩy thương mại hóa sản phẩm robot để phục vụ cho mục tiêu tự động hóa trong sản xuất và đời sống tại Việt Nam.

Xây dựng chiến lược đồng bộ thúc đẩy phát triển toàn diện ngành Robot trong nước
TS. Nguyễn Quân, Chủ tịch Hội Tự động hóa Việt Nam phát biểu tại Đại hội và ra mắt Chi hội Robot Việt Nam

Về giải pháp chiến lược, TS. Nguyễn Quân cho rằng, cần đi từ những giải pháp cụ thể, ví dụ như các doanh nghiệp lớn, các tập đoàn uy tín đã có thị phần trên thị trường robot trong nước như Yaskawa Electric Việt Nam, ABB, ETek, Vin Robotics, IDEA Technology,… cần có sự liên kết, hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ đang yếu và thiếu thị phần, thúc đẩy cùng nhau phát triển. Các doanh nghiệp có thể liên kết thành lập các liên minh ngách hẹp (Ví dụ như Liên minh Robot di động do 5 doanh nghiệp sản xuất robot tại Việt Nam thành lập, hướng tới phục vụ lĩnh vực Logistics), cung cấp cho thị trường và doanh nghiệp những sản phẩm liên minh có, cạnh tranh với các sản phẩm cùng loại trong nước và nước ngoài.

VAA và Chi hội Robot Việt Nam sẽ nỗ lực kết nối, thúc đẩy giao thương, kiến nghị Nhà nước đầu tư chính sách, đầu tư nguồn lực, xây dựng hàng rào kỹ thuật, cơ chế, nguồn vốn tín dụng, ưu đãi đất đai để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp sản xuất, chế tạo robot ở quy mô công nghiệp; Tạo thị trường tiêu thụ robot đủ lớn cho ngành robot Việt Nam, sản xuất những sản phẩm “make in Việt Nam” với giá thành đủ sức cạnh tranh.

“Với tất cả những tiềm lực đã có, cùng với quyết tâm và chiến lược đồng bộ, chắc chắn trong tương lai ngành robot Việt Nam sẽ phát triển và có thị phần trên trường quốc tế”, TS. Nguyễn Quân khẳng định.

Tudonghoangaynay.vn
mca
Tin bài khác
Sáng chế độc quyền Robot cạo mủ cao su giúp tăng năng suất và giảm tối đa sức lao động

Sáng chế độc quyền Robot cạo mủ cao su giúp tăng năng suất và giảm tối đa sức lao động

Sản phẩm Robot cạo mủ cao su đã được nghiên cứu chế tạo và thử nghiệm, đưa vào ứng dụng thực tế tại Tổng công ty Cao su Đồng Nai. Sản phẩm được kỳ vọng sẽ giải quyết tận gốc vấn đề thiếu hụt lao động cạo mủ trong thời gian vừa qua, đồng thời đem lại nhiều hiệu quả về sản lượng, giá thành trong sản xuất và khai thác cao su tự nhiên. Hiện sản phẩm đã được đăng ký sở hữu trí tuệ và dự kiến sản xuất đại trà để thay thế sức người, tạo bước ngoặt trong công nghiệp cao su Việt Nam và thế giới.
Nhận định phiên giao dịch ngày 31/10: Cơ cấu, tiếp tục bán ra các cổ phiếu có tín hiệu suy yếu

Nhận định phiên giao dịch ngày 31/10: Cơ cấu, tiếp tục bán ra các cổ phiếu có tín hiệu suy yếu

Thị trường chứng khoán Việt Nam ngày 30/10 giảm mạnh khi áp lực bán gia tăng ở nhóm vốn hóa lớn, kéo VN-Index mất gần 17 điểm và rơi xuống dưới mốc 1.700. Trong bối cảnh thanh khoản yếu và xu hướng chưa rõ ràng, các chuyên gia khuyến nghị nhà đầu tư nên tranh thủ nhịp hồi kỹ thuật để cơ cấu danh mục, tiếp tục bán ra các cổ phiếu có tín hiệu suy yếu nhằm đưa tỷ trọng về mức an toàn.
Chip cấy não phục hồi thị giác: Bước ngoặt trong y học nhãn khoa

Chip cấy não phục hồi thị giác: Bước ngoặt trong y học nhãn khoa

Sau nhiều thập kỷ chìm trong bóng tối, ánh sáng tưởng chừng đã vĩnh viễn rời xa đôi mắt người khiếm thị nay đã được công nghệ đưa trở lại. Science Corporation - Công ty tiên phong trong lĩnh vực công nghệ thần kinh vừa công bố ca phục hồi thị giác đầu tiên trên thế giới nhờ chip cấy não quang học, mở ra kỷ nguyên mới cho y học thần kinh thị giác.
DJI ra mắt gimbal Osmo Mobile 8 với khả năng xoay 360 độ và theo dõi chủ thể thông minh hơn

DJI ra mắt gimbal Osmo Mobile 8 với khả năng xoay 360 độ và theo dõi chủ thể thông minh hơn

DJI tiếp tục củng cố vị thế dẫn đầu trong lĩnh vực thiết bị quay chụp di động khi vừa ra mắt gimbal chống rung Osmo Mobile 8 - phiên bản mới nhất dành cho điện thoại thông minh. Với khả năng xoay 360 độ, công nghệ theo dõi chủ thể nâng cấp và thời lượng pin ấn tượng, sản phẩm hứa hẹn trở thành “trợ thủ” đắc lực cho người dùng sáng tạo nội dung và vloger di động.
IEAE 2025: Kết nối, đổi mới và hướng tới nền công nghiệp điện tử xanh, thông minh

IEAE 2025: Kết nối, đổi mới và hướng tới nền công nghiệp điện tử xanh, thông minh

Triển lãm quốc tế Điện tử và Thiết bị thông minh Việt Nam (IEAE) 2025 chính thức khai mạc sáng 30/10 tại Hà Nội, đánh dấu sự kiện thường niên quan trọng nhằm thúc đẩy giao lưu, hợp tác và đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực điện tử tiêu dùng, thiết bị gia dụng và công nghệ thông minh.
Công an tỉnh Lai Châu chủ trì phá chuyên án lừa đảo qua mạng hơn 300 tỷ đồng ở Campuchia

Công an tỉnh Lai Châu chủ trì phá chuyên án lừa đảo qua mạng hơn 300 tỷ đồng ở Campuchia

Đoàn công tác đặc biệt Công an tỉnh Lai Châu phối hợp cùng các đơn vị của Bộ Công an và lực lượng chức năng Campuchia đã đột kích sào huyệt lừa đảo qua mạng, bắt giữ 59 người Việt Nam.
Tử vi vòng quay công nghệ ngày 31/10/2025: Tuổi Mão cẩn thận hao tài, Tuổi Thìn sự nghiệp tốt đẹp

Tử vi vòng quay công nghệ ngày 31/10/2025: Tuổi Mão cẩn thận hao tài, Tuổi Thìn sự nghiệp tốt đẹp

Những bí ẩn của khoa học đời sống là "món ăn" tinh thần không thể thiếu trong cuộc sống của con người. Tử vi vòng quay công nghệ xem tử vi 12 con giáp ngày 31/10/2025 cho tất cả các tuổi nhằm dự đoán vận hạn về công danh, tiền bạc, tình duyên, sức khỏe...
Thị trường chứng khoán ngày 30/10: Thận trọng trước ngưỡng 1.700 điểm, VN Index quay đầu giảm mạnh

Thị trường chứng khoán ngày 30/10: Thận trọng trước ngưỡng 1.700 điểm, VN Index quay đầu giảm mạnh

Nỗ lực vượt cản 1.700 điểm đầu phiên nhưng bất thành, VN Index quay đầu giảm mạnh gần 17 điểm trong phiên 30/10. Lực bán gia tăng trên diện rộng, đặc biệt tại nhóm ngân hàng và cổ phiếu họ Vin, khiến thị trường nhanh chóng “hụt hơi” sau nhịp hồi ngắn.
Tự động trong sản xuất năm 2026: Khi dữ liệu trở thành ‘kỹ sư’ vận hành nhà máy

Tự động trong sản xuất năm 2026: Khi dữ liệu trở thành ‘kỹ sư’ vận hành nhà máy

Trong kỷ nguyên sản xuất hiện đại, máy móc, robot và dây chuyền tự động hóa không còn là trung tâm duy nhất của nhà máy. Bước sang năm 2026, dữ liệu mới là “nền móng” vận hành sản xuất một yếu tố sống động, có khả năng tự phân tích, tự điều chỉnh và hỗ trợ ra quyết định theo thời gian thực. Sự thay đổi này đến từ sự bùng nổ của Agentic AI, thế hệ trí tuệ nhân tạo có khả năng tự quan sát, học hỏi và hành động mà không cần can thiệp thủ công liên tục của con người.
Hội chợ Mùa Thu 2025: Sức bật tiêu dùng, lan tỏa tinh thần hàng Việt

Hội chợ Mùa Thu 2025: Sức bật tiêu dùng, lan tỏa tinh thần hàng Việt

Hội chợ Mùa Thu 2025 không chỉ là điểm hẹn giữa doanh nghiệp và người tiêu dùng, mà còn là cú hích quan trọng thúc đẩy sức mua nội địa, khôi phục thị trường sau giai đoạn trầm lắng. Với quy mô hơn 3.000 gian hàng, sự kiện đang góp phần làm nóng “mùa vàng” tiêu dùng những tháng cuối năm
song-gia-tri