Quyết định số 1446/QĐ-TTg ngày 30/8/2021 do Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam ký đã phê duyệt Chương trình “Đào tạo, đào tạo lại nâng cao kỹ năng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4”. Thời gian thực hiện từ 2021-2025.
• Nhân lực kỹ thuật cao: chìa khóa phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ
Chuẩn bị nhân lực đáp ứng CMCN4.0
Theo Quyết định này sẽ có khoảng 4.800 người tham gia thí điểm chương trình. Ở mỗi ngành nghề, trình độ sẽ có khoảng 120 người được đào tạo. Chương trình nhằm hướng tới mục tiêu đào tạo các ngành nghề mới và các kỹ năng nghề mới cho ít nhất 20 ngành, nghề ở trình độ cao đẳng và trung cấp ưu tiên cho các lĩnh vực công nghệ thông tin, công nghệ mới, công nghệ cao, các kỹ năng tương lai đáp ứng yêu cầu của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 (CMCN4.0).
Ngoài ra, chương trình cũng nhằm đào tạo lại nâng cao kiến thức, kỹ năng gắn với chuyển đổi việc làm cho người lao động bị tác động của cuộc CMCN4.0 cho ít nhất 300 nghìn lượt người với thời gian đào tạo, bồi dưỡng dưới một năm; xác định ngành, nghề đào tạo, kỹ năng nghề và mô hình đào tạo mới trong lĩnh vực giáo dục nghề nghiệp nhằm thích ứng với yêu cầu của cuộc CMCN4.0 góp phần đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dục nghề nghiệp theo hướng mở, đa dạng, linh hoạt đáp ứng nhu cầu học tập suốt đời của người dân.
Đối tượng được đào tạo là học sinh, sinh viên trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp (tham gia các chương trình đào tạo ngành/nghề mới, các chương trình đào tạo bổ sung kỹ năng mới, kỹ năng tương lai) đáp ứng nhu cầu cuộc CMCN4.0.
Đối tượng đào tạo lại là người lao động trong các doanh nghiệp để chuyển đổi nghề nghiệp do chịu tác động của cuộc CMCN4.0; người lao động trong các doanh nghiệp ở các ngành nghề công nghệ mới hoặc cần nâng cao kiến thức, kỹ năng để tiếp thu, làm chủ và khai thác hiệu quả tiến bộ khoa học công nghệ ở các trình độ của giáo dục nghề nghiệp.
Bộ LĐTB và XH chủ trì phối hợp thực hiện
Để thực hiện chương trình này, Chính phủ giao Bộ Lao động thương binh và Xã hội (LĐTB và XH) phối hợp các bộ/ngành liên quan khảo sát, đánh giá, xác định thực trạng kỹ năng của người lao động tại các lĩnh vực ngành nghề chịu tác động của cuộc CMCN4.0; nghiên cứu vận dụng kinh nghiệm quốc tế trong đào tạo ngành nghề mới, kỹ năng nghề mới; xác định nhu cầu đào tạo, đào tạo lại; xây dựng các chương trình đào tạo, đào tạo lại đáp ứng chuẩn đầu ra; nâng cao năng lực đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý cơ sở giáo dục nghề nghiệp và người dạy trong doanh nghiệp; lựa chọn các cơ sở giáo dục nghề nghiệp, doanh nghiệp để đặt hàng đào tạo, đào tạo lại; tổ chức đào tạo, đào tạo lại; tổng kết, đánh giá kết quả đào tạo, đào tạo lại.
Trong đó, Nhà nước đặt hàng các cơ sở giáo dục nghề nghiệp được lựa chọn tham gia đào tạo hoặc đào tạo lại trong Chương trình theo hình thức chính quy hoặc thường xuyên; đặt hàng các cơ sở giáo dục nghề nghiệp hoặc doanh nghiệp được lựa chọn để đào tạo, đào tạo lại trình độ sơ cấp và các chương trình đào tạo khác trong Chương trình.
Xây dựng kế hoạch đào tạo có phân công trách nhiệm của cơ sở giáo dục nghề nghiệp và doanh nghiệp trong việc tổ chức thực hiện đào tạo, đào tạo lại; xây dựng, vận hành cổng thông tin điện tử để quản lý, kết nối các thành phần tham gia Chương trình, phục vụ việc triển khai và quản lý, theo dõi Chương trình hiệu quả.
Tổ chức đào tạo, đào tạo lại tại cơ sở giáo dục nghề nghiệp hoặc tại doanh nghiệp hoặc kết hợp cả hai phương thức theo hình thức vừa học vừa làm, thời gian đào tạo phù hợp theo tính chất của kỹ năng và mức độ thiếu hụt kiến thức, kỹ năng; tăng cường việc gắn kết giữa cơ sở giáo dục nghề nghiệp và doanh nghiệp nhằm sử dụng có hiệu quả trang thiết bị và công nghệ của doanh nghiệp phục vụ cho công tác đào tạo, hình thành năng lực nghề nghiệp cho người học trong quá trình đào tạo và thực tập tại doanh nghiệp; thực hiện việc tổ chức đào tạo, kiểm tra, đánh giá kết quả đào tạo theo quy định; thanh quyết toán theo số lượng và chất lượng người học tốt nghiệp.
Quyết định cũng nhấn mạnh đến việc xây dựng học liệu dùng chung cho các chương trình đào tạo để chia sẻ giữa các cơ sở đào tạo và doanh nghiệp tham gia, thực hiện chuyển đổi số, xây dựng thư viện điện tử, hệ thống đào tạo trực tuyến tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp tham gia chương trình đào tạo; khuyến khích các cơ sở xây dựng phòng học đa phương tiện, phòng chuyên môn hóa, hệ thống thiết bị và các phần mềm ảo mô phỏng.
Kinh phí thực hiện từ ngân sách, nguồn thu sự nghiệp của các trường, các quỹ hợp pháp và kinh phí lồng ghép từ các chương trình, dự án khác được cấp có thẩm quyền phê duyệt, dự án hợp tác quốc tế, nguồn tài trợ, hỗ trợ hợp pháp trong và ngoài nước.
Trần Hằng