acecook

80 năm, nhìn lại hành trình “xóa mù” của nhân dân qua phong trào Bình dân học vụ

Đào tạo
04/09/2025 09:09
Sau hòa bình lập lại, non sông thu về một mối, nền Giáo dục Việt Nam gánh trọng trách nặng nề: diệt giặc dốt và trang bị tri thức cho toàn dân để hội nhập và vươn tầm thế giới. Trong đó, giai đoạn 1945-1954 được đánh giá là giai đoạn nỗ lực mạnh mẽ và sâu sắc nhất của ngành giáo dục nước nhà.
aa
Sắp diễn ra Triển lãm 80 năm Giáo dục và Đào tạo phát triển đất nước Ngành giáo dục, 80 năm hành trình từ diệt giặc dốt đến chinh phục công nghệ mũi nhọn

“Xóa mù” mọi lúc, mọi nơi

Một trong những thành tựu giá trị nhất của giai đoạn này là phong trào Bình dân học vụ. Đó là cuộc vận động chính trị - xã hội sâu rộng nhằm “diệt giặc dốt”. Với tinh thần sáng tạo, lớp học được mở ở mọi nơi, sử dụng các vật liệu tự tạo. Phong trào không chỉ xóa mù chữ cho hàng triệu người mà còn là nơi tuyên truyền đường lối kháng chiến. Tiếp nối thành công đó, hệ thống Bổ túc văn hóa được hình thành để nâng cao trình độ cho những người đã biết chữ.

Trong giai đoạn này, dù phải sơ tán trường lớp từ thành thị về nông thôn và căn cứ địa, hệ thống giáo dục phổ thông không những được duy trì mà còn phát triển về quy mô. Số lượng trường lớp, giáo viên và học sinh ở cả ba cấp học đều tăng lên đáng kể. Đặc biệt, Chính phủ đã thành lập các trường nội trú cho con em dân tộc thiểu số và học sinh miền Nam, thể hiện tầm nhìn chiến lược trong việc đào tạo cán bộ.

Đối với giáo dục đại học và chuyên nghiệp, ngay sau năm 1945, các trường đại học được khôi phục và chuyển sang giảng dạy bằng tiếng Việt. Trong kháng chiến, các trường sơ tán lên chiến khu và áp dụng phương pháp học đi đôi với hành, gắn liền lý thuyết với thực tiễn chiến trường.

80 năm, nhìn lại hành trình “xóa mù” của người dân Việt Nam
Hình ảnh một buổi tổng kết 1 năm triển khai phong trào Bình dân học vụ, xóa mù chữ diện rộng. Ảnh: Bộ GDĐT

Từ sau năm 1950, việc đào tạo trở nên hệ thống hơn với các trung tâm được hình thành và chính sách cử lưu học sinh đi học tại các nước xã hội chủ nghĩa nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ khoa học - kỹ thuật cốt cán cho tương lai.

Khi đó, giáo dục trở thành mặt trận đấu tranh tư tưởng. Chính quyền Pháp và tay sai thiết lập một nền giáo dục hạn hẹp, chủ yếu ở các thành phố, nhằm mục đích nô dịch, tuyên truyền chống cách mạng và đầu độc thanh niên. Trường học bị biến thành nơi theo dõi, dụ dỗ và bắt lính, đồng thời đàn áp các giáo viên và học sinh yêu nước.

Bất chấp sự kìm kẹp, phong trào giáo dục yêu nước vẫn phát triển mạnh mẽ. Các lớp Bình dân học vụ xóa mù chữ vẫn được duy trì bí mật. Đặc biệt, phong trào đấu tranh chính trị của học sinh, sinh viên diễn ra sôi nổi, tiêu biểu là phong trào đấu tranh của học sinh, sinh viên thành phố Sài Gòn ngày 09/01/1950.

Xây dựng thế hệ “công dân kháng chiến” giỏi đánh giặc, ham học tập

Được xác lập, định hình trên các nguyên tắc tiến bộ là “dân tộc hoá, khoa học hoá, đại chúng hóa”, giáo dục trong giai đoạn 1945-1954 đã đưa tiếng Việt trở thành ngôn ngữ giảng dạy chính thức ở mọi cấp học.

Niềm tin của các tầng lớp nhân dân vào chế độ mới được củng cố khi các phong trào giáo dục như Bình dân học vụ, Bổ túc văn hoá được triển khai mạnh mẽ. Đây được xem là một trong những phong trào giáo dục đại chúng tiêu biểu nhất trong lịch sử giáo dục Việt Nam. Phong trào thể hiện tinh thần dân tộc, đoàn kết, tự lực, tự cường, góp phần nâng cao dân trí, phục vụ công cuộc kháng chiến và kiến quốc.

80 năm, nhìn lại hành trình “xóa mù” của người dân Việt Nam
Các tầng lớp nhân dân học chữ trên mọi địa bàn từ chiến trường đến nhà máy sản xuất, đồng ruộng. Hình ảnh ghi lại một người nông dân vừa đạp nước tưới ruộng vừa đọc sách. Ảnh: Bộ GDĐT

Mặc dù trong điều kiện chiến tranh khốc liệt, đất nước bị chia cắt nhưng hệ thống trường lớp từ mầm non đến đại học không ngừng được mở rộng. Nhiều loại hình trường mới ra đời để đáp ứng nhu cầu kháng chiến, yêu cầu thực tiễn.

Giai đoạn này cũng đánh dấu sự thành công của nền giáo dục khi đã đào tạo thế hệ cán bộ, học sinh, sinh viên có lòng yêu nước, trở thành nguồn nhân lực cốt cán cho thắng lợi của cuộc kháng chiến và công cuộc xây dựng đất nước, hình thành một thế hệ “công dân kháng chiến”.

Những thành tựu đạt được trong giai đoạn 1945-1954 của ngành giáo dục có một ý nghĩa hết sức to lớn, không chỉ góp phần quyết định vào thắng lợi của cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm mà còn đặt nền móng vững chắc cho sự phát triển của ngành giáo dục và đất nước Việt Nam cho các giai đoạn tiếp theo.

80 năm, nhìn lại hành trình “xóa mù” của người dân Việt Nam
Trải qua 80 năm hình thành, phát triển, hội nhập. ngành giáo dục Việt Nam đã thể hiện được bản lĩnh vững vàng trong đào tạo tri thức, đồng hành cùng các ngành khoa học, kinh tế, tài chính, góp phần nâng cao vị thế đất nước. Ảnh: Nguyễn Hạnh

Trong không gian của Triển lãm “80 năm hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc”. Bộ GDĐT đã dành nhiều tâm huyết xây dựng một khu trưng bày, tái hiện rõ ràng, sâu sắc hành trình 80 năm hình thành, xây dựng và phát triển của ngành giáo dục Việt Nam. Những tư liệu, hình ảnh về giai đoạn 1945-1954 cũng được khắc họa rất rõ nét.

Quý độc giả có thể đến gian trưng bày của Bộ GDĐT, nằm trong khuôn khổ Triển lãm 80 năm thành tựu đất nước tại Đông Anh, Hà Nội để tham quan và thu thập thêm những tài liệu quý giá ngành giáo dục nước nhà. Triển lãm diễn ra từ 28/8 đến hết ngày 15/9.

https://tudonghoangaynay.vn
mca
Tin bài khác
Tử vi vòng quay công nghệ ngày 26/9/2025: Tuổi Dậu sức khỏe giảm sút, tuổi Mão suôn sẻ

Tử vi vòng quay công nghệ ngày 26/9/2025: Tuổi Dậu sức khỏe giảm sút, tuổi Mão suôn sẻ

Những bí ẩn của khoa học đời sống là "món ăn" tinh thần không thể thiếu trong cuộc sống của con người. Tử vi vòng quay công nghệ xem tử vi 12 con giáp ngày 26/9/2025 cho tất cả các tuổi nhằm dự đoán vận hạn về công danh, tiền bạc, tình duyên, sức khỏe...
Thị trường chứng khoán ngày 25/9: Nhóm đầu tư công bùng nổ, VN Index vượt nhẹ đường MA20

Thị trường chứng khoán ngày 25/9: Nhóm đầu tư công bùng nổ, VN Index vượt nhẹ đường MA20

Phiên giao dịch khép lại với sắc xanh lan tỏa trên toàn thị trường, VN Index tăng hơn 8 điểm lên 1.666,09 điểm. Điểm sáng nổi bật là nhóm cổ phiếu đầu tư công khi hàng loạt mã tăng kịch trần cùng thanh khoản đột biến, trong khi dòng tiền vào ngân hàng và chứng khoán có dấu hiệu chững lại sau nhịp tăng hôm qua.
Kỹ sư PTSC khẳng định năng lực tự chủ, ghi dấu ấn trên loạt công trình trọng điểm quốc gia, quốc tế

Kỹ sư PTSC khẳng định năng lực tự chủ, ghi dấu ấn trên loạt công trình trọng điểm quốc gia, quốc tế

Trong hành trình gần 50 năm, PTSC đã khẳng định vị thế tổng thầu kỹ thuật dầu khí số 1 Việt Nam, đối tác tin cậy của nhiều tập đoàn quốc tế. Đứng sau thành công ấy là công tác thiết kế - lĩnh vực chỉ chiếm 5% tỉ trọng công việc nhưng quyết định tới 80% chất lượng dự án, tạo nên uy tín và sức bật để PTSC vươn tầm khu vực và thế giới.
RoboBallet: Giải pháp tối ưu hóa quy trình lập kế hoạch cho robot

RoboBallet: Giải pháp tối ưu hóa quy trình lập kế hoạch cho robot

RoboBallet, sản phẩm hợp tác giữa Google DeepMind và Intrinsic, ứng dụng trí tuệ nhân tạo để tạo ra các kế hoạch chuyển động cho robot tránh va chạm chỉ trong vài giây. Quy trình này có thể thay thế cho nhiều tuần lập trình thủ công trước đây.
Năm 2025, nhiều trường đại học Việt Nam dẫn đầu công bố quốc tế

Năm 2025, nhiều trường đại học Việt Nam dẫn đầu công bố quốc tế

Bộ GDĐT vừa thông tin, số lượng công bố quốc tế của giáo dục đại học Việt Nam đạt nhiều con số ấn tượng. Trong đó, rất nhiều trường đại học với các thế mạnh về đào tạo công nghệ mũi nhọn được xếp ở Top vị trí uy tín toàn cầu.
Sức khỏe sinh sản và tình dục an toàn: Hành trang trưởng thành của sinh viên Việt

Sức khỏe sinh sản và tình dục an toàn: Hành trang trưởng thành của sinh viên Việt

Ngày 24/9/2025, tại Đại học Phenikaa (Hà Nội), Tạp chí Sức khỏe Việt phối hợp với Văn phòng đại diện DKT International Inc và Đại học Phenikaa tổ chức chương trình “Tuyên truyền giáo dục về sức khỏe sinh sản và sức khỏe tình dục dành cho học sinh, sinh viên”. Sự kiện thu hút hơn 500 sinh viên tham dự, mở màn cho chuỗi hoạt động được triển khai tại 5 thành phố lớn từ cuối tháng 9 đến cuối tháng 11/2025.
iPhone thế hệ mới chính thức mở bán: Mua ngay tại TopZone với ưu đãi đột phá

iPhone thế hệ mới chính thức mở bán: Mua ngay tại TopZone với ưu đãi đột phá

Cơn sốt công nghệ toàn cầu đã chính thức bùng nổ khi Apple trình làng thế hệ iPhone mới nhất, bao gồm iPhone 17 series và siêu phẩm iPhone Air hoàn toàn mới. Đây được xem là "bước nhảy vọt lớn nhất từ trước đến nay", mang đến những nâng cấp toàn diện về thiết kế, hiệu năng và nhiếp ảnh, hứa hẹn tái định nghĩa trải nghiệm người dùng.
PV GAS tăng tốc chiến lược LNG với Kho Vũng Áng - mắt xích quan trọng ở Bắc Trung bộ

PV GAS tăng tốc chiến lược LNG với Kho Vũng Áng - mắt xích quan trọng ở Bắc Trung bộ

Với tổng vốn hơn 26.700 tỷ đồng, dự án Kho LNG Bắc Trung bộ (Kho LNG Vũng Áng) do PV GAS làm chủ đầu tư vừa được Hà Tĩnh phê duyệt được xem là bước đi chiến lược trong việc hoàn thiện hạ tầng khí hóa lỏng trải dài từ Bắc – Trung – Nam.
Nam châm không đất hiếm mở đường cho đột phá động cơ

Nam châm không đất hiếm mở đường cho đột phá động cơ

Một công nghệ nam châm mới vừa được công bố tại Mỹ có thể mở ra bước ngoặt lớn trong thiết kế và hiệu suất động cơ điện. Công ty Niron Magnetics có trụ sở tại Minneapolis, đã phát triển thành công quy trình sản xuất nam châm nitride sắt không chứa đất hiếm, đồng thời cấp phép một danh mục bằng sáng chế liên quan đến động cơ thông lượng biến thiên (VFM). Sự kết hợp này được đánh giá là chìa khóa để khai thác tiềm năng của loại động cơ vốn từng bị giới hạn bởi yêu cầu khắt khe về vật liệu từ tính.
Nhận định phiên giao dịch ngày 25/9: Hạn chế mua đuổi tại các nhịp kéo rướn

Nhận định phiên giao dịch ngày 25/9: Hạn chế mua đuổi tại các nhịp kéo rướn

Thị trường vừa có phiên đảo chiều mạnh mẽ với sự dẫn dắt của nhóm ngân hàng, giúp VN-Index bật tăng hơn 22 điểm. Tuy nhiên, áp lực bán ròng từ khối ngoại và diễn biến thanh khoản vẫn thận trọng cho thấy xu hướng rung lắc có thể tiếp diễn, nhà đầu tư nên hạn chế mua đuổi tại các nhịp tăng nóng trong phiên.
song-gia-tri