Bộ Khoa học và Công nghệ vừa chính thức ban hành Khung chỉ số phục vụ theo dõi, đánh giá tiềm lực, trình độ khoa học, công nghệ (KH&CN) và đổi mới sáng tạo quốc gia. Đây được coi là công cụ quan trọng để so sánh năng lực của Việt Nam với các quốc gia có thu nhập trung bình cao, theo yêu cầu của Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị.
Khung chỉ số được xây dựng trên cơ sở lựa chọn các tiêu chí từ Bộ chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (Global Innovation Index - GII) do Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) công bố hằng năm, cùng các lĩnh vực KH&CN do tổ chức SCImago đánh giá. Việc lựa chọn chỉ số đảm bảo tính tương đồng, có nội hàm rõ ràng, phương pháp tính minh bạch, sử dụng nguồn dữ liệu chính thống từ các tổ chức quốc tế uy tín.
Mục tiêu của Khung chỉ số là hình thành bộ công cụ đánh giá kết quả thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW, trong đó xác định: "Đến năm 2030, tiềm lực, trình độ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đạt mức tiên tiến ở nhiều lĩnh vực quan trọng, thuộc nhóm dẫn đầu trong các nước có thu nhập trung bình cao".
Khung chỉ số được cấu trúc thành hai phần: đánh giá tiềm lực KH&CN và đổi mới sáng tạo; đánh giá trình độ KH&CN và đổi mới sáng tạo.
 |
| Bộ Khoa học và Công nghệ vừa chính thức ban hành Khung chỉ số phục vụ theo dõi, đánh giá tiềm lực, trình độ khoa học, công nghệ (KH&CN) và đổi mới sáng tạo quốc gia. Ảnh minh hoạ |
Ở phần đánh giá tiềm lực, Khung lựa chọn 35/78 chỉ số từ GII (19 chỉ số đầu vào, 16 chỉ số đầu ra). Các chỉ số bao quát nhiều khía cạnh, từ nguồn nhân lực KH&CN, đầu tư cho nghiên cứu - phát triển (R&D), năng lực đại học, đến hoạt động khởi nghiệp sáng tạo và đầu tư mạo hiểm. Chẳng hạn: số sinh viên tốt nghiệp ngành khoa học - kỹ thuật, tổng chi cho R&D (% GDP), năng lực nghiên cứu của 3 trường đại học hàng đầu Việt Nam trong bảng xếp hạng QS, hay số thương vụ đầu tư mạo hiểm.
Ở phần đánh giá trình độ, Khung lựa chọn 16/27 lĩnh vực cụ thể theo SCImago, tập trung vào những ngành Việt Nam có thế mạnh hoặc ưu tiên phát triển. Các lĩnh vực này trải rộng từ khoa học tự nhiên, khoa học kỹ thuật - công nghệ, khoa học y dược, nông nghiệp, xã hội, đến nhân văn, cụ thể như sau:
Đánh giá của SCImago dựa trên ba trụ cột: hiệu suất nghiên cứu (50%), đổi mới sáng tạo (30%) và tác động xã hội (20%). Đây là cơ sở quan trọng để phân tích chất lượng công bố khoa học, khả năng chuyển giao công nghệ, cũng như mức độ lan tỏa tri thức trong cộng đồng.
Theo PGS.TS Vũ Văn Tích, Phó Giám đốc Học viện Chiến lược (Bộ KH&CN), việc ban hành Khung chỉ số là một trong những nhiệm vụ được nêu trong Nghị quyết số 71/NQ-CP ngày 01/4/2025 của Chính phủ, nhằm sửa đổi, bổ sung Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị. Ông nhấn mạnh: đây là công cụ quan trọng để các bộ, ngành triển khai đồng bộ, phát triển tiềm lực KH&CN và đổi mới sáng tạo, phục vụ mục tiêu tăng trưởng kinh tế hai con số trong thời gian tới. Đặc biệt, việc gắn mục tiêu so sánh với nhóm nước thu nhập trung bình cao sẽ giúp Việt Nam có định hướng rõ ràng trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh.
Bích Ngọc (tổng hợp)
![[E-Magazine] 5 công nghệ tự động hóa định hình tương lai sản xuất và đời sống](https://tudonghoangaynay.vn/stores/news_dataimages/2025/092025/21/11/croped/anh-dai-dien20250921110948.jpg?250921123522)
![[E-Magazine] Ô tô "Made in Việt Nam": Vì sao nội địa hoá chỉ quanh quẩn 10%?](https://tudonghoangaynay.vn/stores/news_dataimages/2025/092025/20/21/croped/123-120250920213226.jpg?250920094317)
