Trong chưa đầy một thập kỷ, 4 hãng công nghệ lớn – Microsoft, Alphabet (công ty mẹ Google), Meta (công ty mẹ Facebook) và Amazon – trở thành những người thống trị năng lực cáp quang biển.
Theo Atlantic Council, hơn 95% lưu lượng internet quốc tế hiện nay được thực hiện thông qua cáp quang biển. Chúng kết nối gần như tất cả trung tâm dữ liệu trên thế giới. Các tuyến cáp quang chạy dưới đáy biển có độ dài 1,3 triệu km, gấp hơn 100 lần đường kính Trái Đất.
Trước đây, phần lớn các tuyến cáp quang biển do các công ty viễn thông và chính phủ lắp đặt, kiểm soát và sử dụng. Tuy nhiên, khi bốn gã khổng lồ công nghệ Alphabet, Amazon, Meta, Microsoft tham gia vào thì điều này không còn đúng nữa. Họ tham gia ngành công nghiệp cáp quang biển một phần vì chi phí mua dung lượng ngày một cao, trong khi nhu cầu băng thông riêng của họ đang lớn hơn bao giờ hết. Khi xây tuyến cáp quang biển riêng, các ông lớn công nghệ tiết kiệm được số tiền mà họ phải trả cho các công ty cáp.
Theo Joshua Meltzer, thành viên tổ chức Brookings Institution chuyên nghiên cứu về thương mại kỹ thuật số và dữ liệu, nhận định rằng: “Bạn cần hình dung rằng, khoản đầu tư này cuối cùng sẽ giúp các công ty thành kẻ thống trị ở lĩnh vực của mình, vì họ có thể cung cấp dịch vụ ở mức giá rẻ hơn bao giờ hết”.
Công ty phân tích cáp biển TeleGeography đánh giá, trong vòng ba năm tới, những hãng công nghệ này có thể sẽ kiểm soát hầu hết cáp quang biển kết nối các quốc gia giàu có nhất và ngốn băng thông nhất hai bên bờ biển Đại Tây Dương và Thái Bình Dương.
Với nguồn lực ngày càng lớn, bốn “ông lớn” công nghệ không ngần ngại rót hơn 90 tỷ USD vào chi tiêu cho cáp quang biển. Mỗi sợi cáp quang biển hiện có giá trị hàng trăm triệu USD. Thị phần năng lực cáp quang biển của 4 hãng này hiện nay chiếm khoảng 66%. Đến năm 2024, cả bốn hãng được dự đoán sở hữu tổng cộng hơn 30 tuyến cáp biển, mỗi tuyến dài hàng nghìn dặm để kết nối mọi lục địa trên thế giới, kể cả Nam Cực.
Timothy Stronge, Phó chủ tịch nghiên cứu của TeleGeography, nhận định: “Chi phí mua dung lượng ngày càng cao. Bằng cách xây dựng tuyến cáp riêng, những gã khổng lồ công nghệ sẽ tiết kiệm những khoản tỷ USD phải trả cho nhà khai thác khác”.
Bên cạnh tự xây tuyến cáp quang riêng cho mình, các Big Tech cũng ưu tiên đầu tư cho đối thủ để đảm bảo sự ổn định chung. Chia sẻ băng thông với các đối thủ sẽ đảm bảo được dung lượng trên nhiều tuyến cáp quang, giúp internet hoạt động ổn định khi có tuyến cáp bị xảy ra sự cố.
Nguyễn Khuê
