Chính phủ vừa trình Uỷ ban Thường vụ Quốc hội (tại phiên họp thứ 6, ngày 8/12) đề xuất giảm thuế suất tiêu thụ đặc biệt cho ô tô điện chạy pin. Mức giảm từ 5-12 điểm % so với mức hiện hành trong 5 năm đầu sau khi luật sửa đổi có hiệu lực.
Uỷ ban Thường vụ Quốc hội sáng ngày 8/12 có phiên thảo luận về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 8 luật, trong đó có luật thuế tiêu thụ đặc biệt.
Hiện, mức thuế tiêu thụ đặc biệt áp dụng từ tháng 7/2016 với ô tô điện loại 9 chỗ trở xuống là 15%; thuế suất với xe 10-16 chỗ là 10% và loại 16-34 chỗ là 5%.
Theo đề xuất của Chính phủ tại phiên họp, việc giảm thuế tiêu thụ đặc biệt cho lĩnh vực ô tô điện nhằm khuyến khích đầu tư sản xuất, kịp thời nắm bắt cơ hội để phát triển ôtô chạy pin, góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường từ khí thải phương tiện giao thông, giảm phát thải khí nhà kính. Đồng thời với việc giảm thuế, Chính phủ đề xuất từ năm thứ sáu trở đi sẽ tăng thuế suất với cả xe nhập khẩu, sản xuất trong nước.
(*) 5 năm đầu khi luật có hiệu lực (**) từ năm thứ 6 khi luật có hiệu lực
Thường vụ quốc hội đồng ý cân nhắc
Tại phiên thảo luận, đa số ý kiến thường trực Uỷ ban Tài chính ngân sách đồng ý giảm, nhưng đề nghị Chính phủ xác định lại các mức thuế suất, bảo đảm trong 5 năm đầu bằng 20% mức hiện hành của ô tô điện, và từ năm thứ 6 là 75% mức hiện hành.
Ngoài ra, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cùng một số đại biểu khác đề xuất Chính Phủ đánh giá tác động trực tiếp và gián tiếp của việc điều chỉnh thuế đến ngân sách và giải trình rõ thêm về đánh giá tác động tới môi trường với số pin đã hết hạn sử dụng.
Hiện xe chạy điện gồm 3 loại, chạy bằng pin, khí hydro và năng lượng mặt trời. Do đó, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ góp ý, cần xem xét mối tương quan hợp lý giữa xe chạy pin so với xe dùng khí hydro và năng lượng mặt trời, để có chính sách ưu tiên đủ lớn, tương xứng với từng loại.
Về đề xuất giảm thuế tiêu thụ đặc biệt cho ô tô điện chạy pin 5 năm, một số ý kiến trong thường trực Ủy ban Tài chính ngân sách đề nghị chỉ áp dụng trong 2-3 năm. Tuy nhiên, Ông Vũ Hồng Thanh, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế, cho rằng chính sách ưu đãi cần đủ dài để khuyến khích và định hướng sản xuất, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển công nghiệp ô tô. Theo ông Thanh, tác động của việc giảm mức thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt với ô tô điện trong 5 năm là gần 800 tỷ đồng một năm, nhưng cần thời gian đủ dài để thử nghiệm khi đưa loại xe mới vào thị trường. Bên cạnh đó, ông Thanh cũng nhấn mạnh, cần cân nhắc đối với xe điện chạy pin nhập khẩu vì đây là sản phẩm gắn liền dịch vụ sau bán hàng, trạm sạc, đổi pin và trách nhiệm của nhà sản xuất trong quản lý, xử lý pin.
Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam ước tính đến hết năm 2020, số ô tô điện chạy pin bán ra trên thị trường khoảng trên 130 chiếc, còn lại là các loại xe hybrid và toàn bộ là nhập khẩu. Hiện, trong nước mới chỉ có doanh nghiệp duy nhất sản xuất ô tô điện chạy pin là VinFast với công suất sản xuất, lắp ráp 250.000 xe một năm.
Minh Phúc