Sáng 28/12, tại Hà Nội, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam phối hợp với Chương trình Aus4Innovation tổ chức Hội thảo “Ứng dụng các công nghệ mới nhằm nâng cao hiệu quả chuyển đổi số phục vụ phát triển kinh tế – xã hội”.
Hội thảo là cầu nối giữa các chuyên gia và doanh nghiệp, vận dụng, triển khai và nâng cấp những công nghệ nội tại trong nhiều lĩnh vực thiết yếu, phục vụ đắc lực sự phát triển của doanh nghiệp, địa phương, triển khai hiệu quả các hoạt động nghiên cứu đổi mới sáng tạo, ứng dụng chuyển đổi số trong bối cảnh cách mạng công nghiệp lần thứ 4.
Phát biểu khai mạc, PGS.TS. Phan Tiến Dũng – Trưởng ban Ứng dụng và Triển khai công nghệ của Viện hàn lâm khẳng định: Trong kỷ nguyên số hóa, chuyển đổi số đã trở thành một yêu cầu bắt buộc mà các quốc gia cần phải tham gia để phát triển mạnh mẽ. Việt Nam là một trong những quốc gia đầu tiên trên thế giới ban hành “Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030” do Thủ tướng phê duyệt ngày 03/6/2020 và Quyết định số 505/QĐ-TTg ngày 22/04/2022 lấy ngày 10 tháng 10 hằng năm là “Ngày Chuyển đổi số quốc gia”.
Đây là năm đầu tiên, nước ta tổ chức Chương trình chào mừng Ngày Chuyển đổi số Quốc gia năm 2022, với chủ đề “Chuyển đổi số giải quyết các vấn đề của xã hội vì một cuộc sống tốt đẹp hơn cho người dân”. Các chiến lược về chuyển đổi số đã ban hành đều đã xác định rất rõ việc lấy người dân là trung tâm hay nói cách khác xây dựng một tương lai kỹ thuật số để phục vụ con người, mở ra cơ hội khai phá giá trị mới, giảm bất bình đẳng và thúc đẩy tính bao trùm. Sự gia nhập của người dân vào một thế giới số đóng vai trò quyết định đến sự thành công này.
Tại Hội thảo, các chuyên gia giới thiệu nhiều nhóm giải pháp công nghệ đã được nghiên cứu của các đơn vị trực thuộc Viện Hàn Lâm có khả năng ứng dụng trong các lĩnh vực của đời sống phục vụ hiện thực hóa khát vọng chuyển đổi số. Chuyển đổi số không chỉ là câu chuyện ứng dụng công nghệ tạo thêm những giá trị thặng dư cho nền kinh tế mà còn giúp người dân tiếp cận các nguồn tri thức mới, mở ra cách nghĩ mới, cách làm mới, sẵn lòng thay đổi, để hoà nhịp xu thế phát triển. Đây chính là giá trị lớn nhất mà thực trạng chuyển đổi số tại Việt Nam mang lại.
TS. Nguyễn Trung Thành – Ủy ban khoa học và công nghệ Web3, Hiệp hội Blockchain Việt Nam đưa ra các luận điểm nhằm chia sẻ với các nhà khoa học, phát triển ứng dụng Blockchain trong chuyển đổi số để có thể có các tiếp cận thực tế, khoa học khi phát triển các công nghệ sử dụng Blockchain vào đời sống.
Về mặt bản chất, Blockchain là một họ các ứng dụng của khoa học mật mã (chữ ký số, hàm băm, các giao thức,…). Trong chuyển đổi số phục vụ phát triển kinh tế – xã hội chúng ta cần xác định rõ các ứng dụng, mục tiêu để áp dụng Blockchain cho hiệu quả, tránh gượng ép và đưa vào các trường hợp sử dụng thiếu tự nhiên, phi khoa học dẫn tới không hiệu quả và hiểu sai bản chất tốt đẹp của công nghệ mới.
Cũng theo TS. Thành, Blockchain là công nghệ non trẻ nhưng có nhiều tiến bộ vượt bậc trong an toàn, minh bạch. Với sự áp dụng khoa học mật mã đặc biệt là chữ ký số, kết hợp với lý thuyết trò chơi đã mang lại cho Blockchain tiềm năng ứng dụng trong nhiều lĩnh vực như tài chính, ngân hàng, thương mại điện tử, quân sự – quốc phòng.
Chia sẻ ở góc độ chuyển đổi số cho doanh nghiệp sản xuất, TS. Ngô Mạnh Tiến – Trưởng phòng Tự động hóa – Viện Vật lý cho biết: ở Việt Nam hiện nay chuyển đổi số không còn là tầm nhìn, mục tiêu dài hạn, mà đã trở thành một thực tế bắt buộc các doanh nghiệp phải tham gia để có thể phát triển và tránh tụt hậu. Điều này có thể thấy thông qua thực tế ngày càng có nhiều hơn các doanh nghiệp bắt tay vào thực hiện chuyển đổi số và ngày càng coi trọng giá trị của của dữ liệu doanh nghiệp.
Tại Việt Nam đa số là các doanh nghiệp sản xuất công nghiệp dạng vừa và nhỏ, do đó mức độ áp dụng tự động hóa đã được thúc đẩy mạnh, tuy nhiên mức quản lý sản xuất MES, PLM hiện tại còn đang sơ khai. Đặc biệt là khả năng tiếp cận, áp dụng I4.0, chuyển đổi số không đồng đều giữa các doanh nghiệp. Ngoài việc xây dựng và áp dụng MES, PLM tại doanh nghiệp thì nhu cầu nghiên cứu và đào tạo cũng rất lớn, tuy nhiên trang thiết bị giảng dạy, đào tạo chưa đầy đủ hoặc chưa sát với thực tế, gây khó khăn cho người học.
Theo đó TS. Tiến giới thiệu hệ thống mô phỏng tự động hóa sản xất linh hoạt (Modular Production System). Hệ thống không chỉ bám sát với các mô hình nhà máy thông minh (Smart Factory) trong thực tế sản xuất mà còn phục vụ công tác đào tạo nhân lực chuyển đổi số.
Theo đó, cấu trúc quản lý, điều hành sản xuất kinh doanh của một tập đoàn, công ty, nhà máy sản xuất I4.0 bao gồm các lớp: Level 4 Business Planning (ERP, SCM); Level 3 Manufacturing Operation Management/Exercution System (MES, PLM); Level 2 Supervisory Control và cuối cùng là Level 1 Physical equipment, cơ bản nhất. Nó chính là những thiết bị vật lý, các cảm biến, các bộ phận hoạt động cấu thành lên thiết bị hay dây chuyền.
TS. Tiến cũng chia sẻ thực trạng hiện nay tại cá nhà máy đó là việc quản lý về dữ liệu, quá trình sản xuất các nhà máy chúng ta còn thiếu và yếu, quan trọng nhất để chuyển đổi số cho các doanh nghiệp là phải đi theo từng bước, làm quy trình sản xuất, quy trình quản lý của sản phẩm và đây là bước 1 cực kỳ quan trọng trong quá trình chuyển đổi số nhà máy.
Ngoài ra, hội thảo cũng đã nghe các báo cáo tổng quan của chuyển đổi số đến các ứng dụng trong lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp, ứng dụng trong quản lý và tài chính, quản lý thiên tai,… Từ những tham luận dẫn chứng hết sức cụ thể, chia sẻ, thảo luận, góp ý của các khách mời, chuyên gia qua đó nâng cao hiệu quả chuyển đổi số phục vụ phát triển kinh tế – xã hội, tạo tiền đề cho sự phát triển của doanh nghiệp, địa phương, triển khai hiệu quả các hoạt động nghiên cứu đổi mới sáng tạo, ứng dụng chuyển đổi số trong bối cảnh cách mạng công nghiệp lần thứ 4.
Đỗ Phương
