acecook

Để AI “chiếm lĩnh” cuộc sống ở mức độ nào là do tính toán của con người

Trí tuệ nhân tạo
11/07/2025 14:15
Những năm gần đây, AI đang dần chiếm ưu thế và can thiệp quá nhiều vào đời sống con người. Thậm chí, với nghề viết và ngành giáo dục, AI cũng đã len lỏi và can thiệp mỗi ngày một sâu sắc,…
aa
Xu hướng hành xử với AI trong giáo dục Giáo viên Thủ đô "lên dây cót" thời AI: Giảm áp lực dạy - học, tăng chiều sâu tri thức
Để AI “chiếm lĩnh” cuộc sống ở mức độ nào là do tính toán của con người
AI mở ra một kho tàng dữ liệu không giới hạn, tuy nhiên, việc sử dụng kho tàng này như thế nào lại là sự lựa chọn của mỗi người. Nguồn ảnh: Internet

AI là bạn đồng hành hay kẻ thay thế?

Đã có không ít người trẻ, người làm nghề phụ thuộc vào AI, lạm dụng AI, giảm sự tìm tòi, sáng tạo tự thân.

Khi đó, không ít người lo ngại, AI sẽ làm cho một bộ phận giới trẻ, những người hiểu biết công nghệ lạm dụng và lợi dụng AI. Không ít người bày tỏ quan điểm về đạo đức, khi người viết, sinh viên, thậm chí cả nhà nghiên cứu có thể sử dụng trí tuệ của nhân loại một cách quá dễ dàng, họ sao chép và đạo trí tuệ của người khác “nhanh như máy” mà thiếu đi sự tư duy, phát triển ngôn ngữ, kỹ năng bản thân.

Những công cụ AI nổi tiếng thông dụng như ChatGPT, Copilot, Midjourney đã giúp thị trường lao động thay đổi đáng kể. Ví dụ, ChatGPT có thể viết được những content khá chuẩn, thay thế một hoặc một đội ngũ người làm content trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Doanh nghiệp có sự lựa chọn hoặc là tinh giản hoàn toàn những người lao động có trí tuệ và cảm xúc không hơn “người máy”, hoặc là giữ lại một phần nhân lực và kết hợp với AI để có những sản phẩm tốt, đúng đích và có cảm xúc.

Điều này không dễ dàng khi ngày càng nhiều doanh nghiệp ứng dụng AI để tự động hóa quy trình, tiết kiệm chi phí và giảm nhu cầu tuyển dụng nhân sự ở các vị trí cơ bản.

Sự bùng nổ của AI luôn đặt ra cho người dùng câu hỏi, AI là người đồng hành hay người thách thức, chiếm lĩnh cơ hội của họ? Câu trả lời nằm ở thái độ của chúng ta khi “hành xử” với AI.

Lợi thế của AI và cách hành xử của con người

Khi AI “va” vào cuộc sống của con người tới một độ nhất định, những người tỉnh táo và có tri thức - họ bắt AI phải “dừng đúng lúc”. Tức là, thay vì lệ thuộc, lạm dụng AI, họ biến AI thành một đồng nghiệp, một trợ lý, một người định hướng.

Nhờ AI, những người đang loay hoay với đống tài liệu hỗn độn có thể có định hướng tốt hơn, có cách nhìn về sự vật, sự việc khái quát hơn.

Trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo, AI giúp sinh viên tìm kiếm tài liệu, tổng hợp kiến thức nhanh chóng, hiệu quả. Các nền tảng như ChatGPT có thể trở thành người thầy 24/7, giải thích khái niệm, hỗ trợ bài tập và đưa ra ý tưởng.

Để AI “chiếm lĩnh” cuộc sống ở mức độ nào là do tính toán của con người
Để AI chiếm lĩnh cuộc sống của chúng ta đến mức độ nào là do ứng xử của con người với AI. Nguồn ảnh: Internet

AI là công cụ giúp sinh viên viết báo cáo nháp, phân tích dữ liệu hay kiểm tra ngữ pháp, AI sẽ giúp sinh viên làm việc năng suất hơn, từ đó ghi điểm với nhà tuyển dụng.

Nhờ AI, sinh viên/ người nghiên cứu có thể tìm kiếm những đề tài, tham khảo những khối kiến thức đồ sộ của nhân loại, biến những tri thức đó làm nền tảng, làm định hướng, cộng với sự tìm tòi, IQ, EQ của bản thân để tìm ra những điều mới mẻ, những hình dung về sự vật, sự việc mềm mại hơn, tìm ra những đề tài vừa có nền tảng, vừa có bản sắc, vừa phù hợp với lĩnh vực họ đang nghiên cứu, làm việc.

Ở góc nhìn tích cực, AI cũng tạo ra nhiều cơ hội nghề nghiệp hoàn toàn mới, đòi hỏi kỹ năng sử dụng, quản lý, phát triển và vận hành công cụ thông minh.

AI cũng mang tới nhiều nghề mới như Prompt Engineer (Kỹ sư ra lệnh cho AI), Data Annotator (Huấn luyện các mô hình học và AI), AI Trainer (Huấn luyện AI, tinh chỉnh hệ thống AI), cùng các vị trí quản lý dự án hoặc kiểm thử hệ thống AI. Đây đều là cơ hội hấp dẫn cho sinh viên trẻ, năng động và sẵn sàng học hỏi.

Với những sinh viên có ý tưởng khởi nghiệp công nghệ có thể tận dụng AI để tạo ra nguyên mẫu (prototype) nhanh, nghiên cứu thị trường hoặc phát triển các dịch vụ cá nhân hóa mà trước đây rất khó triển khai với nguồn lực hạn chế.

Như vây, có thể hiểu, trí tuệ nhân tạo vừa mang đến cơ hội nghề nghiệp mới, vừa đe dọa việc làm truyền thống của nhân lực ở một số phân khúc lao động. Biết khai thác AI hiệu quả sẽ giúp thế hệ trẻ biến thách thức thành lợi thế.

Theo đó, nếu sinh viên/ người lao động không kịp nâng cao kỹ năng số sẽ có nguy cơ bị bỏ lại phía sau, khi nhà tuyển dụng hiện nay ngày càng yêu cầu kỹ năng khai thác công cụ AI bên cạnh các kỹ năng văn phòng truyền thống.

Tuy nhiên, nếu quá phụ thuộc vào AI, người sử dụng có thể đánh mất tư duy phản biện và khả năng sáng tạo độc lập. Việc sao chép nội dung do AI tạo ra mà không kiểm chứng có thể dẫn đến đạo văn, vi phạm chuẩn mực học thuật và đạo đức nghề nghiệp.

Vì vậy, chúng ta nên coi AI như một công cụ cộng tác, học cách ra lệnh (prompt) hiệu quả và luôn kiểm chứng thông tin mà AI cung cấp.

Trách nhiệm của chúng ta là phải chủ động, sinh viên thì phải tích cực tham gia các dự án thực tế, chương trình thực tập. Người lao động trí thức có thể kết hợp công việc truyền thống với công việc freelance, điều này giúp phát triển kỹ năng giao tiếp, làm việc nhóm, những năng lực đặc trưng của con người mà AI không thể thay thế hoàn toàn.

AI không phải bạn 100%, cũng không phải "kẻ thù" tuyệt đối. Nó chỉ là một công cụ mạnh, và cách chúng ta sử dụng công cụ này sẽ quyết định việc có thể bứt phá hay sẽ bị tụt lại trên thị trường lao động ngày càng cạnh tranh.

- Theo nghiên cứu của PwC và Grand View Research, dự đoán đến năm 2030, AI sẽ đóng góp khoảng 15,7 nghìn tỷ USD cho nền kinh tế toàn cầu. Tỷ lệ tăng trưởng kép hàng năm là 37,3%.

- Năm 2022, tỷ lệ áp dụng AI toàn cầu đạt 35%, tương đương mức tăng GDP lên tới 26% ở Trung Quốc, 4,5% ở Bắc Mỹ.

- Kết quả Khảo sát thường niên của New Vantage Partners cho biết, 91% các tổ chức hàng đầu đang đầu tư vào hoạt động Al; 92% công ty đã đạt được lợi nhuận từ các khoản đầu tư này.

- Khảo sát của Deloitte cũng cho thấy, trong 2.620 doanh nghiệp toàn cầu được khảo sát, có 94% lãnh đạo doanh nghiệp cho rằng AI sẽ rất quan trọng đối với thành công của họ trong 5 năm tới.

- Nghiên cứu của Forbes tiết lộ, ChatGPT ra mắt vào tháng 11 năm 2022, chi phí hoạt động khoảng 700.000 USD/ngày, trong vòng 5 ngày đã có 1 triệu lượt người đăng ký dịch vụ. 97% chủ doanh nghiệp tin rằng, Chat GPT sẽ ảnh hưởng tích cực đến hoạt động kinh doanh của họ.

- Có khoảng 4 triệu hình ảnh do Al được tạo ra mỗi ngày bằng Dall-E. Nguy cơ thiên vị giới tính và chủng tộc khi sử dụng công nghệ Al là tương đối rõ, khi 97% những người ở các vị trí quyền lực là đàn ông da trắng.

Tudonghoangaynay.vn
mca
Tin bài khác
Triển lãm Máy móc Nông nghiệp Quốc tế Trung Quốc 2025: Hợp tác, Hội nhập và Phát triển ngành Nông nghiệp Việt Nam

Triển lãm Máy móc Nông nghiệp Quốc tế Trung Quốc 2025: Hợp tác, Hội nhập và Phát triển ngành Nông nghiệp Việt Nam

Triển lãm Máy móc Nông nghiệp Quốc tế Trung Quốc (CIAME) 2025 sẽ diễn ra từ ngày 26 đến ngày 28 tháng 10 năm 2025 tại Trung tâm Triển lãm Quốc tế Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc. Đây là một trong những sự kiện hàng đầu thế giới về công nghệ và máy móc nông nghiệp, có sự tham dự của nhiều chuyên gia, nhà quản lãnh đạo, quản lý Việt Nam và quy tụ hàng nghìn doanh nghiệp, tổ chức và chuyên gia khác, từ hơn 20 quốc gia và vùng lãnh thổ.
Tin tức ngân hàng nổi bật tuần qua: Techcombank khẳng định “Thị trường vàng mở ra cơ hội đầu tư hấp dẫn"

Tin tức ngân hàng nổi bật tuần qua: Techcombank khẳng định “Thị trường vàng mở ra cơ hội đầu tư hấp dẫn"

Tuần qua, nhiều ngân hàng đã có những động thái quan trọng nhằm mở rộng dịch vụ và thu hút khách hàng với hàng loạt diễn biến đáng chú ý liên quan đến hoạt động kinh doanh, chiến lược nhân sự như: TPBank vượt mốc 450.000 tỷ đồng tài sản; NCB tăng vốn sớm hơn kế hoạch; CFO Techcombank khẳng định “Thị trường vàng mở ra cơ hội đầu tư hấp dẫn..."
Chiếu miễn phí phim Mưa đỏ và Tử chiến trên không tại Hội chợ Mùa Thu 2025

Chiếu miễn phí phim Mưa đỏ và Tử chiến trên không tại Hội chợ Mùa Thu 2025

Khán giả đến Hội chợ Mùa Thu 2025 sẽ có dịp thưởng thức miễn phí hai bộ phim Việt Nam được đánh giá cao trong năm - Mưa đỏ và Tử chiến trên không tại Trung tâm Triển lãm Quốc gia (Đông Anh, Hà Nội), từ ngày 26/10 đến 4/11.
24 tác phẩm xuất sắc nhận Giải Báo chí Khoa học và Công nghệ 2024

24 tác phẩm xuất sắc nhận Giải Báo chí Khoa học và Công nghệ 2024

Ngày 24/10/2025, tại Hà Nội, Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức Lễ trao Giải thưởng báo chí về khoa học và công nghệ năm 2024. Đây là sự ghi nhận của Bộ Khoa học và Công nghệ trong việc vinh danh những tác giả viết về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đã nỗ lực, tìm tòi, phát hiện, phản ánh các kết quả của ngành khoa học và công nghệ nói chung đóng góp cho sự phát triển khoa học và công nghệ của đất nước nói riêng.
Thị trường chứng khoán ngày 24/10: Cổ phiếu họ Viettel tỏa sáng giữa sắc đỏ chung của thị trường

Thị trường chứng khoán ngày 24/10: Cổ phiếu họ Viettel tỏa sáng giữa sắc đỏ chung của thị trường

VN Index tiếp tục rung lắc và giảm nhẹ trong phiên 24/10, dù vậy nhóm cổ phiếu Viettel lại trở thành điểm sáng hiếm hoi khi VTP và CTR đồng loạt tăng trần. Diễn biến này giúp tâm lý thị trường bớt tiêu cực trong bối cảnh áp lực bán vẫn đè nặng lên nhóm ngân hàng và chứng khoán.
Tử vi vòng quay công nghệ ngày 25/10/2025: Tuổi Dần tình cảm tốt đẹp, tuổi Mão có phần sa sút

Tử vi vòng quay công nghệ ngày 25/10/2025: Tuổi Dần tình cảm tốt đẹp, tuổi Mão có phần sa sút

Những bí ẩn của khoa học đời sống là "món ăn" tinh thần không thể thiếu trong cuộc sống của con người. Tử vi vòng quay công nghệ xem tử vi 12 con giáp ngày 25/10/2025 cho tất cả các tuổi nhằm dự đoán vận hạn về công danh, tiền bạc, tình duyên, sức khỏe...
Lễ công bố Quyết định bổ nhiệm Tổng Biên tập và Phó Tổng Biên tập Tạp chí Thương Trường

Lễ công bố Quyết định bổ nhiệm Tổng Biên tập và Phó Tổng Biên tập Tạp chí Thương Trường

Ngày 23/10, Hiệp hội các nhà bán lẻ Việt Nam (AVR) tổ chức Lễ công bố và trao quyết định bổ nhiệm kéo dài thời gian giữ chức vụ Tổng Biên tập và Phó Tổng Biên tập Tạp chí Thương Trường.
Bước ngoặt mới trong bảo mật OT quy mô lớn

Bước ngoặt mới trong bảo mật OT quy mô lớn

Trong thế giới vận hành công nghiệp hiện đại từ sản xuất, dầu khí đến tự động hóa tòa nhà thì bảo mật hệ thống vận hành (OT) không còn là vấn đề của riêng bộ phận CNTT. Nhưng nghịch lý đang diễn ra: ngành bảo mật OT càng phát triển, hệ thống càng trở nên phức tạp và chính sự phức tạp đó lại khiến các hoạt động kém an toàn hơn.
Unitree ra mắt robot hình người mới

Unitree ra mắt robot hình người mới

Công ty robot Trung Quốc Unitree đã giới thiệu robot hình người mới nhất của mình - H2, được mô tả là “sự tái sinh duyên dáng” của thiết kế công nghiệp và điều khiển chuyển động.
Nhận định phiên giao dịch ngày 24/10: Ưu tiên nắm giữ các vị thế có giá vốn an toàn

Nhận định phiên giao dịch ngày 24/10: Ưu tiên nắm giữ các vị thế có giá vốn an toàn

Thị trường chứng khoán trong nước tiếp tục duy trì đà tăng nhẹ trong phiên 23/10, song thanh khoản sụt giảm cho thấy dòng tiền đang thận trọng khi VN-Index tiến gần mốc 1.700 điểm. Giới phân tích nhận định xu hướng hồi phục có thể tiếp diễn nhưng sẽ kèm rung lắc, do đó nhà đầu tư nên ưu tiên nắm giữ các vị thế có giá vốn an toàn và chọn lọc cổ phiếu có nền tảng tốt.
song-gia-tri