Trong xu thế phát triển của khoa học và công nghệ hiện nay, hoạt động khởi nghiệp sáng tạo đóng vai trò quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nâng cao năng lực cạnh tranh để bảo đảm sự phát triển bền vững của mỗi quốc gia. Hoạt động khởi nghiệp sáng tạo cần được ươm tạo, nuôi dưỡng và phát triển trong một hệ sinh thái thuận lợi.
Hội nghị triển khai chương trình hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp sáng tạo 2024 do Quận Đoàn12, TP. Hồ Chí Minh phối hợp với Viện Khoa học Phát triển Tài năng Việt Nam tổ chức ngày 16/3/2024 vừa qua nhằm đồng hành cùng thanh niên trong vấn đề lập thân, lập nghiệp, nuôi dưỡng sự phát triển của những doanh nghiệp trẻ, giúp doanh nghiệp tồn tại và phát triển trong thời gian khởi nghiệp doanh nghiệp. Kết nối, tạo điều kiện chia sẻ, phát triển cho cộng đồng khởi nghiệp, cùng nâng cao kiến thức, kỹ năng và gia tăng cơ hội phát tiển cho hoạt động kinh doanh, khởi nghiệp. Hỗ trợ các dự án khởi nghiệp sang tạo của thanh niên về vốn, kiến thức tài chính, kinh doanh và địa điểm làm việc trong thời gian khởi nghiệp.
Thạc sĩ Nguyễn Bảo Toàn – Phó Viện trưởng Viện Khoa học Phát triển Tài năng Việt Nam chia sẻ: “Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo là quá trình khởi nghiệp dựa trên ý tưởng sáng tạo, tạo ra sản phẩm mới; hoặc sản phẩm cũ nhưng có điểm khác nổi trội, ưu việt hơn so với những sản phẩm, dịch vụ đã từng có trên thị trường và được phát triển nhanh chóng vượt bậc”.
“Để khởi nghiệp đổi mới sáng tạo thì trong nhận thức đòi hỏi người trẻ phải tiếp thu các kiến thức và kinh nghiệm, nên tham gia các chương trình đào tạo của cộng đồng, hoặc tìm đến các chuyên gia cố vấn khởi nghiệp. Xây dựng năng lực đòi hỏi đội nhóm phải có kế hoạch hành động cụ thể để giải quyết các thách thức định hình giá trị. Sự sáng tạo, linh hoạt, khả năng nắm bắt cơ hội, thích nghi môi trường kinh doanh mới sẽ đóng vai trò quan trọng cho khởi nghiệp thành công của người trẻ”, Thạc sĩ Nguyễn Bảo Toàn chia sẻ thêm.
Năm 2024 sẽ có nhiều thách thức và cơ hội, sự đổi mới từ môi trường kinh doanh với những người trẻ khởi nghiệp. Do đó, một số xu hướng khởi nghiệp chính của năm 2024 sẽ nghiêng về đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, khoa học công nghệ, kết hợp với các mô hình kinh doanh mới. Chẳng hạn như AI, blockchain, IoT và các công nghệ mới sẽ là điểm nhấn của khởi nghiệp năm nay.
Dưới góc nhìn của TS Phạm Ngọc Minh – Viện trưởng Viện Nghiên cứu Đổi mới và Phát triển Bền vững (RIFISD, thuộc Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam) cho biết: “Thực tế những năm qua đã minh chứng hoạt động đổi mới sáng tạo có vai trò động lực quan trọng đối với tăng năng suất, hiệu quả, tăng trưởng và năng lực cạnh tranh quốc gia trong dài hạn. Đặc biệt, việc đối mặt với những thách thức đã đặt ra yêu cầu cần thúc đẩy hoạt động đổi mới sáng tạo trong phát triển kinh tế Việt Nam, qua đó góp phần hiện thực hóa chủ trương tái cơ cấu, đổi mới mô hình tăng trưởng theo hướng ổn định, bền vững hơn”.
Đảng và Nhà nước trong thời gian qua đã luôn quan tâm đến việc phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Việc dành nguồn lực đầu tư đã tạo ra nhiều thay đổi về nền tảng cho nghiên cứu khoa học như cơ sở hạ tầng cho nghiên cứu khoa học và đổi mới công nghệ; từ đó đã có được những đề tài khoa học và sản phẩm công nghệ có giá trị, phục vụ sự nghiệp phát triển kinh tế, xã hội và khởi nghiệp.
Là người trực tiếp sáng chế ra máy từ trường nước Ion kiềm ECO G9, GS.TS Trần Văn Tín – Phó Chủ tịch Hiệp hội những người lao động sáng tạo Việt Nam phụ trách phía Nam chia sẻ: “Đổi mới sáng tạo là việc tạo ra và ứng dụng các thành tựu, giải pháp kỹ thuật, công nghệ, giải pháp quản lý để nâng cao hiệu quả phát triển kinh tế, xã hội, nâng cao năng suất, chất lượng, giá trị gia tăng của sản phẩm, hàng hóa”.
“Thanh niên muốn khởi nghiệp sáng tạo thành công thì phải luôn sẵn sàng đối mặt với thách thức, đó là sự cạnh tranh, khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn, những thay đổi trong hệ thống chính sách. Do vậy, đòi hỏi những người khởi nghiệp trẻ phải luôn sáng tạo, đột phá hơn nữa đối với các sản phẩm và dịch vụ, cũng như mô hình kinh doanh, đi kèm với bản lĩnh, tri thức và năng lực. Người khởi nghiệp trẻ phải có nhiều cách giải quyết vấn đề, biết sử dụng các mạng lưới tài nguyên, nguồn lực cho sự phát triển ý tưởng khởi nghiệp của mình”, GS.TS Trần Văn Tín nhấn mạnh.
“Như bản thân tôi, trong quá trình sáng chế ra máy từ trường nước Ion kiềm ECO G9 đã gặp những khó khăn từ việc đưa ra quyết định đến áp lực về thời gian, xác định mục tiêu ngắn và dài hạn, thiếu kiến thức và kinh nghiệm, vốn đầu tư. Trong đó, khởi đầu của mọi thứ là vốn đầu tư, thậm chí là số tiền không nhỏ. Vốn là cơ sở chuyển hóa những ý tưởng khởi nghiệp trở thành sự thật. Nếu bạn có thể vượt qua những thử thách này, bạn sẽ chiến thắng trên con đường khởi nghiệp sáng tạo và kiến tạo sự nghiệp riêng của mình. Nến bạn đã sẵn sàng để tự mình chống chọi và vượt qua các gian khó trong những tháng đầu khởi nghiệp, điều này sẽ giúp bạn tiến lên, thành công và khẳng định bản thân mình”.
Có thể nói, thanh niên với sức trẻ, lòng nhiệt huyết thì trong khởi nghiệp sáng tạo rất cần sự hỗ trợ của các cơ quan Nhà nước, các tổ chức, doanh nghiệp để các bạn trẻ hiện thực hoá các ý tưởng khởi nghiệp, tìm cho mình những hướng đi riêng, vững vàng tiến bước để khẳng định vị thế và chỗ đứng của mình trong xã hội, từ đó góp phần phát triển kinh tế, xã hội của đất nước.
Đạm Lê Quang
