Hiện nay, xây dựng và phát triển đô thị thông minh đang trở thành xu hướng chung của nhiều quốc gia trên thế giới. Tại Việt Nam, đô thị thông minh đóng vai trò quan trọng trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa và phát triển kinh tế-xã hội của đất nước.
Nhằm thảo luận và đưa ra các giải pháp trong việc xây dựng, điều hành đô thị thông minh tại Việt Nam, hội thảo chuyên đề 3 với chủ đề “Phát triển đô thị thông minh trong quá trình đô thị hóa gắn với công nghiệp hóa, hiện đại hóa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045” trong khuôn khổ chuỗi sự kiện Industry 4.0 Summit 2021 đã được diễn ra dưới sự chủ trì của Ban Kinh tế Trung ương, Bộ xây dựng và một số hiệp hội khác.
• Sản xuất thông minh để tiến nhanh công nghiệp hóa – hiện đại hóa
• Chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo là cách tiếp cận thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa tại Việt Nam
Phát biểu tại chương trình, TS.Nguyễn Thành Phong, Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng, phó trưởng Ban Kinh tế trung ương cho biết: Trong xu thế đô thị hóa và phát triển đô thị thông minh ngày càng gia tăng, việc phát triển đô thị thông minh được Việt Nam xác định là một hướng đi đúng đắn cho các thành phố. Định hướng phát triển đô thị thông minh là một trong những nội dung quan trọng được Bộ Chính trị chính thức đưa vào Nghị quyết 52-NQ/TW ngày 27 tháng 9 năm 2019 về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Văn kiện Đại hội Đảng XIII về đường lối phát triển đất nước trong giai đoạn tới cũng đặt mục tiêu hình thành một số chuỗi đô thị thông minh tại các khu vực kinh tế trọng điểm phía Bắc, phía Nam và miền Trung và từng bước kết nối với mạng lưới đô thị thông minh trong khu vực và trên thế giới.
Tuy nhiên, ông Nguyễn Thành Phong cho rằng, việc triển khai đô thị thông minh tại Việt Nam vẫn gặp một số khó khăn như: nhận thức về đô thị thông minh từ nhu cầu của nhà quản lý, nhu cầu cung cấp sản phẩm của cộng đồng doanh nghiệp hay từ nhu cầu thụ hưởng các dịch vụ của người dân chưa được nâng cao; Tiêu chuẩn, quy chuẩn quy hoạch đô thị thông minh và hạ tầng kỹ thuật, công trình kiến trúc thông minh chưa được ban hành đầy đủ và đồng bộ; việc triển khai đô thị thông minh còn riêng lẻ; Các đô thị thông minh chưa mang tính đặc thù cho mỗi đô thị; Nguồn lực cho phát triển đô thị thông minh bao gồm cả nguồn vốn và nguồn nhân lực còn nhiều hạn chế.
“Bối cảnh dịch Covid-19 đã khiến các quốc gia trên thế giới nói chung, Việt Nam nói riêng phải nhìn nhận lại nhiều vấn đề trong quá trình tồn tại, phát triển, trong đó có việc xem xét lại những mô hình phát triển đô thị nói chung và phát triển đô thị thông minh nói riêng.”, theo ông Nguyễn Thành Phong.
Để khắc phục những vấn đề trên, Phó Trưởng ban Kinh tế Trung ương hy vọng hội thảo lần này sẽ mang đến những thông tin và giải pháp cần thiết cho mục tiêu phát triển các đô thị thông minh ở Việt Nam cũng như trên toàn thế giới.
Đô thị hóa đóng một vai trò quan trọng trong sự tiến bộ của kinh tế-xã hội. Đô thị hóa là một quá trình tất yếu để phát triển. Các nước đô thị hóa cao có xu hướng thịnh vượng hơn. Mối quan hệ chặt chẽ giữa tỷ lệ đô thị hóa và Tổng thu nhập quốc dân trên đầu người đã được chứng minh trong quá trình phát triển của nhiều quốc gia.
Với bài phát biểu chủ đề “Nội hàm và và nhiệm vụ cho các đô thị Việt Nam”, ông Lê Quang Hùng, thứ trưởng Bộ Xây dựng khẳng định: “Không có quốc gia nào đạt mức thu nhập trung bình mà không công nghiệp hóa và đô thị hóa. Không ai có thu nhập cao nếu không có các thành phố sôi động.”
Phát triển đô thị thông minh không còn là một khẩu hiệu mà đã trở thành lựa chọn thiết thực tại các đô thị nhằm nâng cao chất lượng sống và năng lực cạnh tranh. Đặc biệt, trong cuộc chiến chống lại đại dịch Covid-19 vừa qua, đô thị thông minh đã giúp nền kinh tế đô thị và an sinh xã hội nhanh chóng được phục hồi. Việc phát triển đô thị thông minh không chỉ là trách nhiệm của cơ quan trung ương, mà còn cần sự hợp tác, chủ động của các chính quyền đô thị, đối tác và cần phải được cụ thể hóa trên cơ sở các kế hoạch thực hiện, hợp tác cùng thúc đẩy. Quy hoạch và quản lý thông minh là nền tảng của phát triển đô thị thông minh.
Nhằm khắc phục những hiện trạng khó khăn còn tồn tại cũng như hoàn thành các định hướng do Đảng và Nhà nước đề ra trong việc xây dựng đô thị thông minh, ông Lê Quang Hùng đã đề xuất một số giải pháp như: Xây dựng các tiêu chí cơ bản đô thị thông minh áp dụng toàn đô thị, khu đô thị phù hợp với Việt Nam; Phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng đô thị thông minh; Xây dựng cơ sở dữ liệu liên thông (số hóa) về đất đai, quy hoạch, giao thông, dân cư và các dữ liệu không gian đô thị khác; Xây dựng quy hoạch đô thị thông minh, ứng dụng hệ thống thông tin địa lý GIS.
Tại hội thảo, các chuyên gia trong và ngoài nước đã có những chia sẻ chuyên sâu về sự cần thiết và vai trò của đô thị thông minh, chia sẻ kinh nghiệm quốc tế về phát triển một số mô hình đô thị thông minh thành công, ứng dụng công nghệ số trong quy hoạch và quản lý đô thị thông minh.
Duy Anh
