acecook

Thúc đẩy khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo bằng hành lang pháp lý hiện đại

Diễn đàn
11/06/2025 21:18
Trong bối cảnh khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo ngày càng đóng vai trò then chốt đối với sự phát triển kinh tế - xã hội, việc hoàn thiện khung pháp lý để khơi thông nguồn lực, thúc đẩy hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.
aa

Thúc đẩy khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo bằng hành lang pháp lý hiện đại
Hội thảo đóng góp ý kiến vào Dự thảo Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo - Ảnh: VGP/TG

Ngày 6/6, tại Hà Nội, Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam tổ chức Hội thảo đóng góp ý kiến vào Dự thảo Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo.

Hội thảo nhằm tiếp tục hoàn thiện các nội dung của Dự thảo Luật sau khi đã tiếp thu ý kiến đóng góp của đại biểu Quốc hội tại Kỳ họp thứ 9 vừa qua.

Phát biểu tại Hội thảo, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Nguyễn Phương Tuấn cho biết, Dự thảo Luật đã nhận được sự quan tâm lớn của các đại biểu Quốc hội, với nhiều ý kiến góp ý tại thảo luận tổ và hội trường. Ngay sau đó, cơ quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra đã khẩn trương tiếp thu, chỉnh lý.

Để tiếp tục hoàn thiện Dự thảo, Phó Chủ nhiệm Nguyễn Phương Tuấn đề nghị các đại biểu tập trung góp ý vào những nội dung quan trọng như: Chấp nhận rủi ro trong hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; cơ chế đặc biệt trong nghiên cứu, tiếp cận, mua bí quyết công nghệ, học hỏi, giải mã công nghệ; hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư phát triển công nghệ chiến lược...

Tại Hội thảo, các chuyên gia, đại biểu, tập trung vào các nội dung quan trọng, từ phạm vi điều chỉnh, tên gọi của Luật, đến cấu trúc, nội dung các điều khoản cụ thể và vấn đề bảo đảm tính hợp hiến, khả thi khi thi hành.

Các đại biểu đều thống nhất việc sửa đổi, bổ sung Luật Khoa học và Công nghệ năm 2013 là cần thiết, nhằm đáp ứng yêu cầu của thực tiễn, khi khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đang trở thành động lực then chốt cho phát triển kinh tế - xã hội.

Một trong những vấn đề được các đại biểu quan tâm là tên gọi của Dự thảo Luật. Theo TS. Phạm Văn Tân, nguyên Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam, đổi mới sáng tạo vốn đã nằm trong nội hàm của khái niệm KH&CN. Do đó, việc thêm cụm từ này vào tên Luật là không thật sự cần thiết, nếu nội dung của Luật đã điều chỉnh đầy đủ và rõ ràng các chính sách thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Ngoài ra, nếu thêm "đổi mới sáng tạo" thì có nên bổ sung thêm "chuyển đổi số" theo đúng tinh thần Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị. Sự bứt phá không phải ở cái tên, tiêu đề mà ở nội hàm chính sách trong văn bản.

Về nội dung chuyển đổi số, Dự thảo Luật chỉ đề cập tại Điều 18, gắn với hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Theo TS. Phạm Văn Tân, cách tiếp cận này là chưa đầy đủ.

"Bởi chuyển đổi số không chỉ giới hạn trong lĩnh vực KHCN, mà là yêu cầu chung của toàn xã hội", ông Tân nói đồng thời đề nghị cần mở rộng phạm vi điều chỉnh của Luật hoặc có quy định rõ ràng hơn về vai trò của chuyển đổi số.

TS. Phạm Văn Tân cũng nhấn mạnh rằng đổi mới sáng tạo không chỉ diễn ra trong khu vực sản xuất - kinh doanh, mà còn trong quản lý nhà nước, văn hóa, xã hội... Do đó, Luật cần có phạm vi bao quát phù hợp để phản ánh tính chất toàn diện của đổi mới sáng tạo trong nền kinh tế tri thức.

Về vấn đề tài chính, TS. Phạm Văn Tân đề nghị Dự thảo cần quy định rõ việc phân bổ tối thiểu 2% GDP hằng năm cho KHCN và đổi mới sáng tạo, thay vì chỉ dừng ở con số 2% tổng chi ngân sách nhà nước như hiện tại.

"Không có nguồn lực tài chính đủ mạnh thì KHCN sẽ không thể trở thành trụ cột phát triển," ông Tân nhấn mạnh, đồng thời bày tỏ lo ngại rằng hiện nay mức chi thực tế mới chỉ đạt khoảng 1%.

Ngoài ra, TS. Phạm Văn Tân cũng cho rằng, Dự thảo Luật cần quy định rõ cơ quan có thẩm quyền cho phép thử nghiệm công nghệ, đồng thời chú trọng hơn đến phát triển nguồn nhân lực, đặc biệt là lực lượng làm công tác quản lý khoa học và nguồn nhân lực chất lượng cao.

Cùng quan điểm đóng góp xây dựng, ông Đặng Đình Luyến, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cho rằng, việc sớm ban hành Luật KHCN và đổi mới sáng tạo là cần thiết nhưng cần rà soát kỹ để đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp và khả thi trong thực tiễn.

Ông Đặng Đình Luyến đề cập trước hết đến Điều 2 của Dự thảo về đối tượng áp dụng, trong đó cụm từ "có liên quan đến hoạt động KHCN và đổi mới sáng tạo" chưa được định nghĩa rõ ràng, đặc biệt với tổ chức, cá nhân ngoài lãnh thổ Việt Nam.

Ông Đặng Đình Luyến cũng đề nghị làm rõ trách nhiệm quản lý nhà nước về KHCN và đổi mới sáng tạo đặc biệt là vai trò của Bộ KH&CN, cần được cụ thể hóa hơn, tránh quy định chung chung.

Một nội dung quan trọng khác được ông Đặng Đình Luyến đề cập là nguyên tắc hội nhập và hợp tác quốc tế trong KHCN và đổi mới sáng tạo. Dự thảo cần bám sát quy định tại Điều 12 Hiến pháp 2013, bảo đảm nguyên tắc "tôn trọng độc lập, chủ, quyền, không can thiệp nội bộ" và "tiếp thu có chọn lọc" các thành tựu quốc tế.

Phát biểu kết luận, Phó Chủ nhiệm Nguyễn Phương Tuấn khẳng định, những ý kiến góp ý quý báu của các đại biểu, chuyên gia sẽ được Ủy ban phối hợp cùng Bộ KH&CN và các cơ quan liên quan tiếp tục nghiên cứu, rà soát, hoàn thiện Dự thảo Luật, trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến trong thời gian tới.

chinhphu.vn
Bài liên quan
Tin bài khác
Lĩnh vực Cơ khí chế tạo công nghệ cao vô cùng quan trọng đối với Việt Nam

Lĩnh vực Cơ khí chế tạo công nghệ cao vô cùng quan trọng đối với Việt Nam

Diễn ra từ ngày 2 - 5/7/2025 tại TP. Hồ Chí Minh, Triển lãm Quốc tế lần thứ 21 về cơ khí chính xác và sản xuất chế tạo (MTA Vietnam 2025) đã thu hút doanh nghiệp đến từ hơn 20 quốc gia và vùng lãnh thổ. Đây là cơ hội để doanh nghiệp trong và ngoài nước gặp gỡ, kết nối cùng các nhà đầu tư, khách hàng tiềm năng, giới thiệu sản phẩm, dịch vụ, gia tăng mức độ nhận diện thương hiệu, đồng thời cập nhật những đổi mới, sáng tạo tiên tiến trong ngành cơ khí chính xác và sản xuất chế tạo.
Đại học Bách khoa Hà Nội công bố điểm XTTN 2025, 12 thí sinh đạt điểm tuyệt đối 100/100

Đại học Bách khoa Hà Nội công bố điểm XTTN 2025, 12 thí sinh đạt điểm tuyệt đối 100/100

Có 12 thí sinh đạt 100/100 điểm (SAT/A-Level đạt điểm tuyệt đối, IELTS đạt 8.0-8.5 điểm). Điểm thấp nhất năm nay là 55.03 điểm, điểm trung bình là 76.48 điểm.
Việt Nam nỗ lực hướng tới nền nông nghiệp xanh bền vững

Việt Nam nỗ lực hướng tới nền nông nghiệp xanh bền vững

Việt Nam đang triển khai nhiều giải pháp kỹ thuật, chính sách và chương trình hành động nhằm xây dựng nền nông nghiệp phát thải thấp, thích ứng với điều kiện khí hậu và yêu cầu hội nhập quốc tế.
Bộ GDĐT chính thức công bố đáp án bài thi tốt nghiệp THPT sau ngày 5/7

Bộ GDĐT chính thức công bố đáp án bài thi tốt nghiệp THPT sau ngày 5/7

Hiện trên một số trang mạng đang lan truyền đáp án của Bộ GDĐT các môn Văn, Toán, tiếng Anh tốt nghiệp THPT. Đây là hình thức lừa đảo, Bộ GDĐT khuyến cáo các bậc phụ huynh và học sinh không nên click vào các đường link và trang mạng, tránh rủi ro.
Bảo trì dự đoán và IIoT: Chìa khóa mở ra kỷ nguyên nhà máy thông minh

Bảo trì dự đoán và IIoT: Chìa khóa mở ra kỷ nguyên nhà máy thông minh

Ngành sản xuất toàn cầu đang chuyển mình mạnh mẽ nhờ làn sóng chuyển đổi kỹ thuật số, trong đó bảo trì dự đoán (predictive maintenance) đóng vai trò then chốt. Không chỉ giúp giảm thiểu thời gian dừng máy, tăng năng suất, tối ưu hóa chi phí, bảo trì dự đoán. Với sự hỗ trợ của Internet Vạn vật Công nghiệp (IIoT) đang tái định nghĩa cách vận hành của nhà máy hiện đại.
Nhận định phiên giao dịch ngày 03/7: Thị trường tiệm cận vùng 1.400 điểm, chiến lược thận trọng cần được ưu tiên

Nhận định phiên giao dịch ngày 03/7: Thị trường tiệm cận vùng 1.400 điểm, chiến lược thận trọng cần được ưu tiên

Phiên giao dịch ngày 2/7 ghi nhận sự lan tỏa mạnh mẽ của dòng tiền vào nhóm midcap và chứng khoán, giúp VN Index duy trì đà tăng và tiệm cận vùng kháng cự quan trọng 1.390 – 1.400 điểm. Dù xu hướng ngắn hạn vẫn tích cực, nhưng sự hưng phấn cao độ và định giá một số nhóm ngành đã không còn rẻ đặt ra yêu cầu thận trọng cho nhà đầu tư trong những phiên tới.
Miễn thuế hàng hóa nhập khẩu để phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo

Miễn thuế hàng hóa nhập khẩu để phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo

Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 182/2025/NĐ-CP ngày 1/7/2025 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 134/2016/NĐ-CP ngày 01/9/2016 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu đã được sửa đổi, bổ sung theo Nghị định số 18/2021/NĐ-CP ngày 11/3/2021 của Chính phủ.
UBND phường Ngọc Hà công bố các quyết định quan trọng về tổ chức bộ máy và nhân sự

UBND phường Ngọc Hà công bố các quyết định quan trọng về tổ chức bộ máy và nhân sự

Chiều ngày 2/7, UBND phường Ngọc Hà đã tổ chức Hội nghị công bố và trao các quyết định quan trọng liên quan đến tổ chức bộ máy và công tác cán bộ. Sự kiện có sự tham dự của các đồng chí lãnh đạo chủ chốt Đảng ủy, HĐND, UBND phường cùng đại diện các phòng, ban, đơn vị sự nghiệp và các trường học trên địa bàn.
Việt Nam nghiêm túc thực thi Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị (ICCPR)

Việt Nam nghiêm túc thực thi Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị (ICCPR)

Việt Nam luôn coi trọng việc thực hiện nghiêm túc Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị (ICCPR), coi đây là một phần quan trọng trong quá trình bảo đảm quyền con người và hội nhập quốc tế. Những nỗ lực không ngừng nghỉ trong xây dựng pháp luật, thực thi chính sách và đối thoại quốc tế đã thể hiện rõ cam kết mạnh mẽ và nhất quán của Việt Nam đối với Công ước này.
Thị trường chứng khoán ngày 02/7: Dòng tiền đổ mạnh vào nhóm chứng khoán, VN Index tiến sát mốc 1.385 điểm

Thị trường chứng khoán ngày 02/7: Dòng tiền đổ mạnh vào nhóm chứng khoán, VN Index tiến sát mốc 1.385 điểm

Thị trường bất ngờ chứng kiến sự chuyển biến mạnh mẽ về tâm lý nhà đầu tư khi dòng tiền đột ngột tăng tốc trong phiên chiều, tập trung mạnh vào nhóm cổ phiếu chứng khoán. Sự bứt phá đồng loạt tại các mã đầu ngành đã tạo hiệu ứng lan tỏa rõ nét, giúp VN Index tăng gần 7 điểm và áp sát vùng kháng cự mới quanh mốc 1.385 điểm.
Quảng cáo
moxa