acecook

Thúc đẩy khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo bằng hành lang pháp lý hiện đại

Diễn đàn
11/06/2025 21:18
Trong bối cảnh khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo ngày càng đóng vai trò then chốt đối với sự phát triển kinh tế - xã hội, việc hoàn thiện khung pháp lý để khơi thông nguồn lực, thúc đẩy hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.
aa

Thúc đẩy khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo bằng hành lang pháp lý hiện đại
Hội thảo đóng góp ý kiến vào Dự thảo Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo - Ảnh: VGP/TG

Ngày 6/6, tại Hà Nội, Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam tổ chức Hội thảo đóng góp ý kiến vào Dự thảo Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo.

Hội thảo nhằm tiếp tục hoàn thiện các nội dung của Dự thảo Luật sau khi đã tiếp thu ý kiến đóng góp của đại biểu Quốc hội tại Kỳ họp thứ 9 vừa qua.

Phát biểu tại Hội thảo, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Nguyễn Phương Tuấn cho biết, Dự thảo Luật đã nhận được sự quan tâm lớn của các đại biểu Quốc hội, với nhiều ý kiến góp ý tại thảo luận tổ và hội trường. Ngay sau đó, cơ quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra đã khẩn trương tiếp thu, chỉnh lý.

Để tiếp tục hoàn thiện Dự thảo, Phó Chủ nhiệm Nguyễn Phương Tuấn đề nghị các đại biểu tập trung góp ý vào những nội dung quan trọng như: Chấp nhận rủi ro trong hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; cơ chế đặc biệt trong nghiên cứu, tiếp cận, mua bí quyết công nghệ, học hỏi, giải mã công nghệ; hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư phát triển công nghệ chiến lược...

Tại Hội thảo, các chuyên gia, đại biểu, tập trung vào các nội dung quan trọng, từ phạm vi điều chỉnh, tên gọi của Luật, đến cấu trúc, nội dung các điều khoản cụ thể và vấn đề bảo đảm tính hợp hiến, khả thi khi thi hành.

Các đại biểu đều thống nhất việc sửa đổi, bổ sung Luật Khoa học và Công nghệ năm 2013 là cần thiết, nhằm đáp ứng yêu cầu của thực tiễn, khi khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đang trở thành động lực then chốt cho phát triển kinh tế - xã hội.

Một trong những vấn đề được các đại biểu quan tâm là tên gọi của Dự thảo Luật. Theo TS. Phạm Văn Tân, nguyên Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam, đổi mới sáng tạo vốn đã nằm trong nội hàm của khái niệm KH&CN. Do đó, việc thêm cụm từ này vào tên Luật là không thật sự cần thiết, nếu nội dung của Luật đã điều chỉnh đầy đủ và rõ ràng các chính sách thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Ngoài ra, nếu thêm "đổi mới sáng tạo" thì có nên bổ sung thêm "chuyển đổi số" theo đúng tinh thần Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị. Sự bứt phá không phải ở cái tên, tiêu đề mà ở nội hàm chính sách trong văn bản.

Về nội dung chuyển đổi số, Dự thảo Luật chỉ đề cập tại Điều 18, gắn với hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Theo TS. Phạm Văn Tân, cách tiếp cận này là chưa đầy đủ.

"Bởi chuyển đổi số không chỉ giới hạn trong lĩnh vực KHCN, mà là yêu cầu chung của toàn xã hội", ông Tân nói đồng thời đề nghị cần mở rộng phạm vi điều chỉnh của Luật hoặc có quy định rõ ràng hơn về vai trò của chuyển đổi số.

TS. Phạm Văn Tân cũng nhấn mạnh rằng đổi mới sáng tạo không chỉ diễn ra trong khu vực sản xuất - kinh doanh, mà còn trong quản lý nhà nước, văn hóa, xã hội... Do đó, Luật cần có phạm vi bao quát phù hợp để phản ánh tính chất toàn diện của đổi mới sáng tạo trong nền kinh tế tri thức.

Về vấn đề tài chính, TS. Phạm Văn Tân đề nghị Dự thảo cần quy định rõ việc phân bổ tối thiểu 2% GDP hằng năm cho KHCN và đổi mới sáng tạo, thay vì chỉ dừng ở con số 2% tổng chi ngân sách nhà nước như hiện tại.

"Không có nguồn lực tài chính đủ mạnh thì KHCN sẽ không thể trở thành trụ cột phát triển," ông Tân nhấn mạnh, đồng thời bày tỏ lo ngại rằng hiện nay mức chi thực tế mới chỉ đạt khoảng 1%.

Ngoài ra, TS. Phạm Văn Tân cũng cho rằng, Dự thảo Luật cần quy định rõ cơ quan có thẩm quyền cho phép thử nghiệm công nghệ, đồng thời chú trọng hơn đến phát triển nguồn nhân lực, đặc biệt là lực lượng làm công tác quản lý khoa học và nguồn nhân lực chất lượng cao.

Cùng quan điểm đóng góp xây dựng, ông Đặng Đình Luyến, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cho rằng, việc sớm ban hành Luật KHCN và đổi mới sáng tạo là cần thiết nhưng cần rà soát kỹ để đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp và khả thi trong thực tiễn.

Ông Đặng Đình Luyến đề cập trước hết đến Điều 2 của Dự thảo về đối tượng áp dụng, trong đó cụm từ "có liên quan đến hoạt động KHCN và đổi mới sáng tạo" chưa được định nghĩa rõ ràng, đặc biệt với tổ chức, cá nhân ngoài lãnh thổ Việt Nam.

Ông Đặng Đình Luyến cũng đề nghị làm rõ trách nhiệm quản lý nhà nước về KHCN và đổi mới sáng tạo đặc biệt là vai trò của Bộ KH&CN, cần được cụ thể hóa hơn, tránh quy định chung chung.

Một nội dung quan trọng khác được ông Đặng Đình Luyến đề cập là nguyên tắc hội nhập và hợp tác quốc tế trong KHCN và đổi mới sáng tạo. Dự thảo cần bám sát quy định tại Điều 12 Hiến pháp 2013, bảo đảm nguyên tắc "tôn trọng độc lập, chủ, quyền, không can thiệp nội bộ" và "tiếp thu có chọn lọc" các thành tựu quốc tế.

Phát biểu kết luận, Phó Chủ nhiệm Nguyễn Phương Tuấn khẳng định, những ý kiến góp ý quý báu của các đại biểu, chuyên gia sẽ được Ủy ban phối hợp cùng Bộ KH&CN và các cơ quan liên quan tiếp tục nghiên cứu, rà soát, hoàn thiện Dự thảo Luật, trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến trong thời gian tới.

chinhphu.vn
Bài liên quan
mca
Tin bài khác
Nhận định phiên giao dịch ngày 24/9: Rung lắc ngắn hạn, ưu tiên cổ phiếu giữ giá tốt hơn mặt bằng chung

Nhận định phiên giao dịch ngày 24/9: Rung lắc ngắn hạn, ưu tiên cổ phiếu giữ giá tốt hơn mặt bằng chung

Thị trường chứng khoán ngày 23/9 ghi nhận VN-Index gần như đi ngang trong vùng dao động hẹp, thanh khoản giảm mạnh xuống mức thấp nhất hơn hai tháng. Trong bối cảnh chỉ số còn rung lắc và vận động dưới các ngưỡng kỹ thuật quan trọng, chiến lược phù hợp là ưu tiên nắm giữ hoặc giải ngân từng phần vào những cổ phiếu giữ giá tốt hơn mặt bằng chung và vẫn duy trì xu hướng tăng.
Mô hình tự động hóa trả tiền theo giờ tránh chi phí vốn

Mô hình tự động hóa trả tiền theo giờ tránh chi phí vốn

Một bước tiến mới trong lĩnh vực tự động hóa công nghiệp vừa được giới thiệu tại Vương quốc Anh: mô hình “Autonomous Go” của Guidance Automation - nhà cung cấp hệ thống vận tải tự động trụ sở tại Leicester. Cách tiếp cận này cho phép các doanh nghiệp triển khai phương tiện tự hành mà không cần đầu tư vốn ban đầu, mở ra một hướng đi linh hoạt và ít rủi ro hơn cho sản xuất và hậu cần.
Luật Thương mại điện tử: Gỡ nút thắt, thúc đẩy kinh tế số

Luật Thương mại điện tử: Gỡ nút thắt, thúc đẩy kinh tế số

Ngày 22/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thảo luận dự án Luật Thương mại điện tử (TMĐT), đánh dấu bước đi quan trọng nhằm hoàn thiện khung pháp lý cho lĩnh vực đang bùng nổ. Luật mới được kỳ vọng sẽ tháo gỡ vướng mắc pháp lý, kiểm soát hàng giả, bảo vệ người tiêu dùng và mở đường cho kinh tế số phát triển bền vững.
Bế mạc Đại hội Đại biểu MTTQ, Các đoàn thể Trung ương: hoàn thành toàn bộ các nội dung đề ra

Bế mạc Đại hội Đại biểu MTTQ, Các đoàn thể Trung ương: hoàn thành toàn bộ các nội dung đề ra

Với tinh thần "Đoàn kết - Dân chủ - Đổi mới - Sáng tạo - Phát triển", Đại hội đại biểu Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, Các đoàn thể Trung ương đã thông qua Nghị quyết quan trọng, xác định ba đột phá chiến lược, 10 nhóm chỉ tiêu nhiệm kỳ 2025-2030. Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định đây là bước đi mới, góp phần củng cố sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc và xây dựng Đảng vững mạnh trong giai đoạn mới.
Bộ KHCN chỉ đạo toàn diện ứng phó siêu bão Ragasa, bảo đảm thông tin liên lạc thông suốt

Bộ KHCN chỉ đạo toàn diện ứng phó siêu bão Ragasa, bảo đảm thông tin liên lạc thông suốt

Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) vừa ban hành công điện khẩn gửi Sở KH&CN các tỉnh, thành phố từ Quảng Ngãi trở ra phía Bắc; các đơn vị trực thuộc Bộ cùng các doanh nghiệp bưu chính, viễn thông, yêu cầu khẩn trương chủ động ứng phó với siêu bão Ragasa.
Tử vi vòng quay công nghệ ngày 24/9/2025: Tuổi Mùi không suôn sẻ, tuổi Mão khá may mắn

Tử vi vòng quay công nghệ ngày 24/9/2025: Tuổi Mùi không suôn sẻ, tuổi Mão khá may mắn

Những bí ẩn của khoa học đời sống là "món ăn" tinh thần không thể thiếu trong cuộc sống của con người. Tử vi vòng quay công nghệ xem tử vi 12 con giáp ngày 24/9/2025 cho tất cả các tuổi nhằm dự đoán vận hạn về công danh, tiền bạc, tình duyên, sức khỏe...
Mùa tuyển sinh năm học 2025: Sinh viên theo học lĩnh vực công nghệ, kỹ thuật tăng vọt

Mùa tuyển sinh năm học 2025: Sinh viên theo học lĩnh vực công nghệ, kỹ thuật tăng vọt

Bộ GDĐT vừa công bố kết quả tuyển sinh đại học đợt 1 năm 2025 và quy mô đào tạo trình độ đại học trong ba năm học vừa qua. Kết quả cho thấy, khối công nghệ chiến lược, kỹ thuật then chốt, lượng thí sinh nhập học tăng vọt so với những năm trước.
Vượt mọi khen chê,

Vượt mọi khen chê, 'Mưa đỏ' cán mốc doanh thu gần 700 tỷ đồng

Mưa đỏ là một bộ phim đề tài chiến tranh, chuyển thể theo tiểu thuyết "Mưa đỏ" của nhà văn Chu Lai, lấy cảm hứng từ cuộc chiến 81 ngày đêm tại Thành cổ Quảng Trị. Vượt qua rất nhiều khen chê, Mưa đỏ cán mốc doanh thu 700 tỷ đồng. Đây là con số ấn tượng nhất trong lịch sử phòng vé.
Thị trường chứng khoán ngày 23/9: Thị trường giằng co, thanh khoản xuống thấp

Thị trường chứng khoán ngày 23/9: Thị trường giằng co, thanh khoản xuống thấp

Dù rung lắc mạnh vào cuối phiên, VN Index ngày 23/9 vẫn khép lại trong sắc xanh khi lực trong phiên ATC giúp chỉ số lấy lại sắc xanh nhẹ. Thanh khoản lao dốc về mức thấp, phản ánh sự thận trọng của dòng tiền trong bối cảnh thị trường phân hóa mạnh giữa các nhóm ngành.
Những lỗi thường gặp khi lắp đặt cảm biến áp suất trong công nghiệp chế biến

Những lỗi thường gặp khi lắp đặt cảm biến áp suất trong công nghiệp chế biến

Trong ngành công nghiệp chế biến, các thiết bị như máy bơm, máy nén và cột chưng cất đều đòi hỏi hệ thống đo áp suất chính xác để đảm bảo vận hành an toàn và hiệu quả. Tuy nhiên, các kỹ sư quy trình không ít lần gặp phải tình huống số liệu đo áp suất gây “bối rối”, chẳng hạn áp suất hạ lưu cao hơn thượng lưu hay áp suất đầu ra của bộ trao đổi nhiệt vượt đầu vào. Nguyên nhân không chỉ đến từ hỏng hóc thiết bị mà còn do việc lắp đặt cảm biến áp suất chưa hợp lý.
song-gia-tri