Các nhà khoa học ở Trung Quốc được cho là đã chế tạo một cỗ máy ‘công tố viên’ sử dụng trí tuệ nhân tạo để buộc tội. Các nhà nghiên cứu khẳng định, hệ thống có thể xác định tội danh với độ chính xác 97% theo lời chứng về các sự kiện.
Máy được ‘đào tạo’ bằng cách sử dụng thông tin tổng hợp từ hơn 17.000 trường hợp từ năm 2015 đến năm 2020 và “có thể khai báo chính xác các tội danh cho 8 tội phạm phổ biến nhất ở Thượng Hải, bao gồm gian lận thẻ tín dụng, trộm cắp, gây gổ và kích động rắc rối”, theo nghiên cứu được công bố trong tháng này trên tạp chí Management Review được đánh giá đồng đẳng trong nước.
Công tố viên AI được phát triển và thử nghiệm bởi Viện kiểm sát nhân dân Phố Đông Thượng Hải, văn phòng công tố quận lớn nhất và bận rộn nhất Trung Quốc, South China Morning Post (SCMP) đưa tin. Bài báo lưu ý rằng hệ thống thậm chí có thể chạy trên máy tính để bàn.
Nó hoạt động bằng cách xác định và buộc tội nghi phạm dựa trên 1.000 ‘đặc điểm’ thu được từ văn bản mô tả vụ án được đưa vào máy. Phần lớn văn bản này dường như quá nhỏ hoặc quá trừu tượng để có thể có ý nghĩa đối với mọi người.
Theo nhà khoa học chính của dự án, Shi Yong, hệ thống có khả năng gánh vác khối lượng công việc hàng ngày của các công tố viên và giải phóng họ để tập trung vào các nhiệm vụ đòi hỏi yêu cầu cao hơn. Ông Shi và nhóm của nghiên cứu tại phòng thí nghiệm quản lý tri thức và dữ liệu lớn của Học viện Khoa học Trung Quốc lưu ý rằng, công nghệ này sẽ sớm được nâng cấp để trở nên đủ mạnh để nhận ra các tội phạm ít phổ biến hơn và đưa ra nhiều cáo buộc chống lại một nghi phạm.
Hệ thống có thể thay thế các công tố viên trong quá trình ra quyết định ở một mức độ nhất định.
Các công tố viên Trung Quốc đã bắt đầu sử dụng AI vào năm 2016, SCMP lưu ý, đồng thời cho biết thêm rằng nhiều luật sư hiện sử dụng một công cụ AI được gọi là ‘Hệ thống 206’ để đánh giá sức mạnh của bằng chứng, điều kiện bắt giữ và thậm chí kiểm tra mức độ nguy hiểm mà nghi phạm gây ra cho công chúng.
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu tuyên bố rằng tất cả các công cụ AI hiện có đều bị hạn chế vì “chúng không tham gia vào quá trình đưa ra quyết định về việc nộp các cáo buộc và [đề xuất] bản án”. Những quyết định như vậy sẽ cần máy dịch ngôn ngữ phức tạp sang một định dạng toán học mà máy tính có thể hiểu được – mà không làm mất thông tin liên quan trong quá trình chuyển đổi.
Tuy nhiên, một công tố viên (giấu tên) của Quảng Châu nói với SCMP rằng hầu hết các công tố viên không muốn các nhà khoa học máy tính “can thiệp” vào các phán quyết pháp lý do có liên quan và nguy cơ sai sót.
“Ai sẽ chịu trách nhiệm khi (một sai sót) xảy ra? Công tố viên, máy móc hay người thiết kế thuật toán?”, các công tố viên đặt câu hỏi.
Tuệ An (Theo South China Morning Post)
