Công nghệ đã phát triển giáo dục theo nhiều cách khác nhau trong những năm qua. Nó đã mang lại khả năng tiếp cận nhiều các nguồn tài nguyên hơn cho học sinh và giáo viên, nhưng nó cũng tạo ra nhiều phiền nhiễu đáng kể hơn trong quá trình dạy và học. Dù tốt hay xấu, công nghệ trong giáo dục vẫn cho ra đời và ngày càng có nhiều công nghệ được giới thiệu.
• ChatGPT: Thách thức chứ không phải mối đe dọa đối với ngành Giáo dục
• Cuộc thi “Ứng dụng ChatGPT trong học tập”: cơ hội để học sinh, sinh viên hiểu hơn về chatbot
• Tổ chức Giáo dục trực tuyến FUNiX trang bị tài khoản ChatGPT cho học viên
• Việc đặt câu hỏi vốn quan trọng hơn câu trả lời, ChatGPT có còn là mối đe dọa
ChatGPT là một công cụ được tạo ra bởi OpenAI – một trong những công ty hàng đầu trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo. Nó là một loại công nghệ có thể hiểu và sử dụng ngôn ngữ tự nhiên của con người một cách tự động. GPT là viết tắt của “Generative Pre-trained Transformer”, nghĩa là một mô hình học sâu dựa trên kiến trúc Transformer được huấn luyện trước đó trên một lượng lớn dữ liệu văn bản. Mục đích của GPT là có thể tự động tạo ra các đoạn văn bản một cách tự nhiên, độc lập với chủ đề cụ thể. ChatGPT là một công cụ miễn phí mà bất kỳ ai có thiết bị và kết nối Internet đều có thể sử dụng – làm cho nó có thể truy cập rộng rãi, đặc biệt là đối với những sinh viên, những người tại thời điểm này đều sử dụng kỹ thuật số.
ChatGPT cũng giống như Google, nhưng người dùng không cần phải sàng lọc các câu trả lời. Ví dụ: nếu một giáo viên đang giảng bài về Chiến tranh Cách mạng và có một cuộc thảo luận trong lớp về lý do tại sao chiến tranh bắt đầu, Google sẽ cung cấp hàng nghìn kết quả để học sinh sàng lọc.
Tuy nhiên, ChatGPT sẽ cung cấp câu trả lời nhanh chóng, ngắn gọn, dễ hiểu mà học sinh có thể đọc trong thời gian thực. ChatGPT có thể bổ sung các cuộc thảo luận và cung cấp cho giáo viên câu trả lời theo thời gian thực theo cách này.
ChatGPT có thể tạo các mẫu đánh giá. Giáo viên có thể nhập thông tin vào chương trình AI và cung cấp nội dung, ChatGPT sẽ đưa ra kết quả. Mặc dù có thể cần một số điều chỉnh cho bản đánh giá, nhưng đây là công cụ hữu ích để giáo viên sử dụng khi tạo đánh giá ban đầu.
Trong thời đại ngôn ngữ truyền thông phát triển, ngữ pháp và cách viết có thể gây khó khăn cho giáo viên trong việc kiểm tra đánh giá học sinh. ChatGPT sẽ cung cấp phản hồi tức thì cho sinh viên, điều này có thể giúp cải thiện kỹ năng viết của học sinh tốt hơn.
Mặc dù AI không nên thay thế các bài học của giáo viên, nhưng nó có thể đóng vai trò là một công cụ thực hành để giáo viên sử dụng trong lớp học và và cung cấp những nội dung mới cho học sinh.
ChatGPT có thể giúp giáo viên và giảng viên tạo ra nội dung giảng dạy tự động. Bằng cách sử dụng nó, giáo viên và giảng viên có thể tạo ra các bài giảng, tài liệu học tập và bài kiểm tra tự động một cách dễ dàng hơn. Điều này giúp tiết kiệm thời gian và nỗ lực cho giáo viên và giảng viên.
ChatGPT là một tài nguyên khác mà sinh viên có thể sử dụng để nhận những câu trả lời nhanh, đơn giản. Có thể bạn đã từng thấy học sinh nhấn nút iPhone và nói: “Này Siri….” Siri trả lời ngay lập tức. ChatGPT là khái niệm tương tự. Để có câu trả lời nhanh mà họ không phải sàng lọc, ChatGPT có thể là công cụ giúp học sinh hoàn thành bài tập về nhà.
Hiện có một số công cụ trợ giúp viết, như NoRedInk và Grammarly. ChatGPT hoạt động theo cách tương tự. Học sinh có thể nhập một câu và yêu cầu ChatGPT sửa câu đó cho họ để xem có thể cải thiện câu đó như thế nào.
ChatGPT có thể được sử dụng để tạo ra các bài kiểm tra và câu hỏi trắc nghiệm tự động. Các câu hỏi được tạo ra bởi ChatGPT có thể giúp cải thiện kết quả học tập của học sinh bằng cách tăng khả năng kết nối và gợi mở kiến thức.
ChatGPT có thể giúp sinh viên và học viên tạo ra các bài luận và báo cáo chất lượng. Nó có thể giúp sinh viên thu thập thông tin từ nhiều nguồn khác nhau, và sau đó tổng hợp và tổ chức thông tin này một cách hợp lý.
ChatGPT rất thông minh và được trang bị nguồn tài nguyên khổng lồ. Tuy nhiên, cơ sở dữ liệu của nó bao gồm các nguồn internet, một số trong đó chắc chắn không chính xác.
Điều này có nghĩa là sinh viên nên sử dụng ChatGPT làm nguồn kiểu Wikipedia. Nó giúp học sinh xây dựng kiến thức chung và phục vụ trong giai đoạn bắt đầu tìm hiểu, nhưng nó thực sự không thể được sử dụng như một nguồn có thể trích dẫn được.
ChatGPT có thể giúp học sinh và học viên tương tác với các trang web học tập trực tuyến và tự động phản hồi các câu hỏi và bài tập. ChatGPT cũng có thể được sử dụng để tạo ra các cuộc trò chuyện giữa sinh viên và giáo viên tự động, giúp tăng tính tương tác và hiệu quả học tập.
ChatGPT có thể được sử dụng để phát triển kỹ năng ngôn ngữ tiếng Anh của học sinh và sinh viên. Nó có thể giúp người học phát triển vốn từ vựng và cải thiện khả năng phát âm thông qua các bài tập và trò chuyện tự động.
Một số giáo viên tin rằng trí thông minh nhân tạo này đang cướp đi công việc của họ. Tuy nhiên, những người khác coi nó như một công cụ để chấm điểm và một cách khác để dạy trẻ em cách tương tác với công nghệ. Hãy xem những ưu và nhược điểm của ChatGPT trong giáo dục.
Ưu điểm của việc sử dụng ChatGPT trong giáo dục bao gồm:
• Truy cập thông tin nhanh chóng: ChatGPT cung cấp nhiều chủ đề trong thời gian thực.
• Học tập được cá nhân hóa: Học sinh có thể điều chỉnh câu hỏi theo sở thích của mình và thậm chí đặt câu hỏi tiếp theo để ChatGPT sẽ tìm hiểu sâu hơn về sở thích đó.
• Tài liệu bổ sung: Với khả năng tìm kiếm nhanh thông qua cơ sở dữ liệu của mình, ChatGPT cho phép giáo viên có thêm nhiều thông tin.
• Thực hành ngôn ngữ: Học sinh có thể thực hành, nhận phản hồi và yêu cầu trợ giúp với chương trình AI.
• Khả năng tiếp cận: Giáo viên phải duy trì sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống, điều đó có nghĩa là họ không thể trả lời email vào ban đêm. Học sinh có thể chuyển sang ChatGPT để biết thông tin 24/7, đặc biệt là khi giáo viên của họ không có mặt.
Nhược điểm của việc sử dụng ChatGPT trong giáo dục bao gồm:
• Giới hạn về độ chính xác: ChatGPT không chính xác 100% vì dữ liệu của nó được lấy từ internet.
• Thiếu ngữ cảnh: ChatGPT thông minh nhưng có thể hiểu sai ngữ cảnh, dẫn đến đầu ra không chính xác.
• Thiếu tư duy phản biện: Một trong những điều quý giá nhất mà học sinh có thể phát triển là tư duy phản biện. Nếu câu trả lời luôn nằm trong tầm tay của họ, họ sẽ không phải tự mình suy nghĩ.
• Thiếu tính bản quyền: ChatGPT có thể tạo ra toàn bộ bài tiểu luận. Nếu một học sinh có ChatGPT viết bài luận cho họ, thì đó không chỉ là sự thiếu ý tưởng cá nhân; đó còn là đạo văn. Đây là một trong những mối lo ngại lớn nhất xung quanh ChatGPT và những người kiểm tra đạo văn đang cố gắng bắt kịp.
• Xu hướng có thể xảy ra: ChatGPT được đào tạo về dữ liệu và nếu dữ liệu đó bị sai lệch thì máy cũng vậy.
• Sự phụ thuộc vào công nghệ: Chúng ta đã thấy điều đó xảy ra — học sinh (và một số giáo viên) không thể rời xa điện thoại của mình. Càng nhiều công nghệ được giới thiệu, con người càng trở nên phụ thuộc hơn. Với một công cụ tìm kiếm dễ dàng như vậy, việc sử dụng ChatCPT bị phụ thuộc thay vì một công cụ.
ChatGPT là một trí tuệ nhân tạo có khả năng thay đổi giáo dục. Chúng ta vẫn chưa tìm ra liệu nó tốt hơn hay tồi tệ hơn.
Mặc dù nó có thể là một công cụ có giá trị cho giáo viên và học sinh, nhưng nó cũng có thể là một cách dễ dàng để đạo văn và gây ra sự phụ thuộc quá mức vào công nghệ. Khi giáo viên và học sinh tìm hiểu thêm về ChatGPT, hy vọng rằng mặt tốt sẽ nhiều hơn mặt xấu và AI sẽ giúp cải thiện giáo dục từng ngày.
Nguyễn Thị Thanh (trường Đại học Mỏ- Địa chất)
![[E-Magazine] Thiết bị đo lường - “giác quan” mở lối cho tự động hóa thông minh](https://tudonghoangaynay.vn/stores/news_dataimages/2025/092025/07/15/croped/chatgpt-image-sep-4-2025-11-09-27-am20250907155339.jpg?250907035403)
