Sau khoảng thời gian các hoạt động bị đình trệ bởi đại dịch Covid-19, nền kinh tế Việt Nam nói chung và ngành sản xuất nói riêng bước vào giai đoạn bình thường mới. Các hoạt động sản xuất, kinh doanh đang dần trở lại. Tuy vậy, lúc này, các doanh nghiệp đang rơi vào tình trạng thiếu hụt nguồn lao động, gây ra những khó khăn trong việc phục hồi sản xuất.
• Thị trường lao động Tp.HCM “khát” nhân lực có tay nghề
• Lấy doanh nghiệp, người lao động là điểm xuất phát để đào tạo nhân lực công nghệ chất lượng cao
Nhằm đánh giá, phân tích và đưa ra những giải pháp cho thực trạng thiếu hụt lao động hiện nay ở các doanh nghiệp, hội thảo “Công Nghệ Trực Tuyến – “Giải Toán” nhân sự ngành sản xuất” đã được tổ chức bởi Reed Tradex Vietnam vào chiều ngày 12/11.
Thực trạng thiếu hụt lao động hiện nay ở các công ty sản xuất
Phát biểu tại hội thảo, bà Lê Nguyễn Duy Oanh, Phó Giám đốc Trung tâm Phát triển Công nghiệp Hỗ trợ Thành phố Hồ Chí Minh (CSID) cho rằng: Khó khăn lớn nhất về mặt nhân sự tại đại đa số các nhà sản xuất đang gặp phải chính là tình hình thiếu hụt nhân sự cả về số lượng lẫn chất lượng. Theo kết quả khảo sát của Tổng Cục thống kê, trên phạm vi toàn quốc, trong số 22.000 doanh nghiệp có đến 17,8% đang thiếu lao động, đặc biệt các tỉnh thành như Bình Dương, Bình Phước, TPHCM và các doanh nghiệp thuộc ngành dệt may, da giầy, chế biến thủy hải sản, điện tử, nội thất rơi vào tình trạng thiếu hụt nhân công trầm trọng.
Ngoài ra, trong nhiều năm trở lại đây, đa số các doanh nghiệp sản xuất đã và đang đầu tư vào máy móc, thiết bị kỹ thuật, tự động hóa. Chính vì vậy, nhu cầu lao động của các doanh nghiệp chính là nhân sự có trình độ tay nghề từ sơ cấp, trung cấp, cao đẳng chiếm tỷ lệ cao. Khảo sát gần đây của Trung tâm dự báo nhu cầu nhân lực thị trường Việt Nam cho thấy nhu cầu lao động chưa qua đào tại chỉ chiếm 16%, ngược lại, nhu cầu nhân công đã có đào tạo chiếm tới 85%. Tuy nhiên, nguồn cung lại có sự chênh lệch khá lớn: Trong tổng số hơn 43.000 lao động tìm việc làm vào quý 3, chỉ có 38% là những nhân công đã có đào tạo tay nghề. Điều này cho thấy nguồn lực lao động của các nhà sản xuất hiện nay vừa thiếu cả về số lượng và chất lượng.
Dưới góc độ của một đơn vị đào tạo, ông Nguyễn Quốc Văn, Trưởng khoa Cơ khí trường Cao đẳng Kỹ thuật Cao Thắng cho biết, đại dịch Covid-19 kéo dài suốt hai năm qua đã gây ảnh hưởng nặng nề đến hoạt động sản xuất của các doanh nghiệp cũng như việc đào tạo nhân lực của các trường trung cấp, cao đẳng. Mặc dù đã các trường đã linh động đựa các nền tảng trực tuyến vào trong giảng dạy, nhưng với đặc thù là đào tạo nghề, việc học thực hành online của các học sinh, sinh viên là điều không thể. Đặc biệt, trong đợt dịch thứ tư, việc giãn cách xã hội đã khiến việc sinh viên tốt nghiệp ra trường theo đúng kế hoạch đào tạo không được đảm bảo.
Giải pháp cho “bài toán” nhân sự
Trước tình hình đó, đại diện các hiệp hội và trung tâm hỗ trợ doanh nghiệp đã cũng nhau đưa ra những giải pháp cho “bài toán” nhân sự. Bà Võ Thị Bích Thủy, Trưởng phòng Dịch vụ Tư vấn và Tuyển dụng Tập đoàn ManpowerGroup Vietnam đề xuất một số giải pháp như: Đào tạo, nâng cao trình độ nhân công hiện tại vẫn đang làm việc trong doanh nghiệp để giúp một người lao động có thể đảm nhận được thêm nhiều công việc hơn; Áp dụng các biện pháp liên quan đến vấn đề về cải tiến sản xuất nhằm tinh gọn bộ máy; Xem xét các chính sách hỗ trợ phúc lợi cho người lao động và đảm bảo môi trường làm việc an toàn mới cũng như quan tâm chăm sóc người lao động một cách phù hợp nhất.
Đối với việc tuyển dụng mới, các doanh nghiệp nên tạo ra các thông báo tuyển dụng trên tất cả các phương tiện truyền thông. Các doanh nghiệp có thể làm việc với các địa phương sở tại để nắm bắt được số lượng người thất nghiệp trên địa bàn qua đó tìm ra nhân công mới. Đặc biệt, các tổ chức và lãnh đạo địa phương có thể tổ chức những ngày hội việc làm trên nền tảng online nhằm kết nối người lao động với doanh nghiệp. Các công ty có thể sử dụng chính lao động của mình để truyền thông, tìm kiếm các nhân viên thông qua các hình thức như: thưởng thêm tiền khi người lao động giới thiệu thêm nhân viên mới cho doanh nghiệp.
Ngoài ra, doanh có thể làm việc với các trung tâm giới thiệu việc làm và các cơ sở giáo dục, những nơi có thể giúp công ty tìm ra các nhân công ở tất cả các trình độ.
Điều quan trọng nhất trong việc thu hút người lao động chính là việc các doanh nghiệp phải xây dựng một thương hiệu trong tuyển dụng. Một tổ chức có tên tuổi, xây dựng môi trường làm việc tốt sẽ khiến người lao động tự tìm đến với doanh nghiệp.
Vấn đề cốt lõi của mọi công ty chính là phải xây dựng được một môi trường làm việc lý tưởng, có cơ hội phát triển, lương bổng chính sách cạnh tranh và người lao động được chăm lo về đời sống. Chỉ số hạnh phúc của nhân công càng cao thì độ gắn kết của người lao động với tổ chức càng lớn.
Duy Anh