acecook

Lưới điện thông minh và những công nghệ có khả năng áp dụng cao tại Việt Nam

Số hóa công nghiệp
12/12/2023 10:09
Ba công nghệ có khả năng áp dụng cao trong thời gian tới tại Việt Nam là dự báo năng lượng tái tạo, bộ biến tần thông minh và quản lý nhu cầu điện. Việt Nam cần quan tâm và đầu tư nhiều hơn vào các công nghệ này để nhanh chóng tối ưu hóa vận hành hệ thống điện, đảm bảo cấp điện tin cậy và tiêu dùng điện hợp lý và thông minh.
aa

Chuyển đổi số và ứng dụng rộng rãi của IoT vào hệ thống điện cho phép tạo nên các lưới điện được giám sát, điều khiển một cách thông minh, vận hành an toàn với độ tin cậy cao, giảm thiểu tổn hao suất. Không có khuôn dạng chung cho lưới điện thông minh, việc chuyển đổi từ lưới điện thông thường sang lưới điện thông minh là một quá trình phức tạp phụ thuộc vào quy mô, diều kiện kinh tế kỹ thuật của hệ thống điện cụ thể.

• Lưới điện thông minh (Smart grid) xu hướng phát triển và giải pháp
• EVNHCMC hoàn thành sớm 3 năm lộ trình phát triển lưới điện thông minh

Các phần tử của lưới điện thông minh

Hệ thống điện là hệ thống lớn trải dài trên toàn bộ lãnh thổ, hoạt động trong thời gian thực, chịu ảnh hưởng của điều kiện thời tiết, khí hậu và sự thay đổi của phụ tải. Lưới điện thông minh SG (Smart Grid) được hình thành từ lưới điện thông thường có tích hợp công nghệ số để có thể tương tác, kết nối hai chiều qua hệ thống thông tin và truyền thông IoT. Các quá trình sản xuất, truyền tải, phân phối và tiêu thụ điện được giám sát, điều khiển và quản lý bằng các phần tử và thuật toán thông minh.

  • Cảm biến thông minh (Smart sensors) là các cảm biến có tích hợp bộ vi xử lý để thực hiện các thuật toán nhằm tăng cường hiệu năng của cảm biến. Thiết bị có khả năng tương tác với các thiết bị khác trên cơ sở xử lý các thông tin thu nhận được.
  • Dự báo trạng thái hệ thống nhờ sử dụng trí tuệ nhân tạo AI thông qua các bộ điều khiển thông minh tối ưu hóa kết cấu lưới điện và chế độ vận hành của hệ thống.
  • Kết nối các thiết bị cho phép cảm biến mở rộng và kết nối với các thiết bị ngoại vi trong hệ thống.

Smart Grid là lưới điện có thể dự đoán và phản ứng một cách thông minh với mọi thay đổi của tất cả các đơn vị được kết nối điện với lưới điện. Các thiết bị của lưới điện tương tác với nhau tạo thành một hệ thống cung cấp điện thông minh thống nhất nhờ sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông hiện đại. Thông tin thu thập được từ thiết bị được phân tích giúp tối ưu hóa việc sử dụng điện, giảm chi phí, tăng độ tin cậy và hiệu quả của hệ thống điện.

luoi dien thong minh va nhung cong nghe co kha nang ap dung cao tai viet nam
Hình 1 Lưới điện thông minh

Trên hình 1 biểu diễn sơ đồ khối của lưới điện thông minh. Vòng ngoài biểu diễn:

  • Các nguồn điện gồm các nhà máy nhiệt điện, thủy điện, các nguồn năng lượng tái tạo như điện gió, điện mặt trời
  • Phụ tải là khu công nghiệp, khu độ thị, ô tô điện,…
  • Hệ thống truyền tải và phân phối điện.

Việc kết nối giữa các khối được đảm bảo bằng hệ thống thông tin IoT.

Tương tác của các phần tử trong lưới điện thông minh

Lưới điện thông minh SG là một lưới điện cho phép phân bố năng lượng một cách tự động và tối ưu, và được đặc trưng bởi dòng công suất và dòng thông tin hai chiều. Nhờ đó có khả năng giám sát và phản hồi với những thay đổi của mọi phần tử trong hệ thống từ nhà máy điện đến khách hàng sử dụng điện. Hình 2 dưới đây mô tả các thành phần và các chức năng của lưới điện thông minh.

luoi dien thong minh va nhung cong nghe co kha nang ap dung cao tai viet nam
Hình 2. Cấu trúc và tương tác của các thiết bị trong lưới điện thông minh

Hệ thống giám sát và xử lý dữ liệu SCADA/DMS (Supervisory Control and Data Acquitsition/Distribution Management System): Tổ hợp hệ thống giám sát thời gian thực, thu thập dữ liệu và điều khiển, trên cơ sở dữ liệu thu thập được, hệ thống thực hiện các bài toán quản lý lưới điện phân phối DMS (Demand Side Magagment) như tính toán ngắn mạch, trào lưu công suất, tối ưu hóa vận hành lưới điện…). Giám sát hiệu năng các thành phần của lưới điện trên diện rộng, giúp đơn vị quản lý có được thông tin chính xác để đưa ra các quyết định kịp thời nhằm tránh sự cố, nâng cao năng lực và độ tin cậy của lưới điện.

Các giải pháp tích hợp công nghệ thông tin và truyền thông (Information and communications technology integration):

So với lưới điện truyền thống, tiến bộ kỹ thuật trong hệ thống được thể hiện qua việc ứng dụng các công nghệ mới như: công nghệ dự báo, hệ thống đo lường và quản lý nhu cầu, đáp ứng phụ tải, nguồn phân tán và hệ thống tích trữ, và quản trị dữ liệu. Một số công nghệ khác cũng đã và đang điện được phát triển và ứng dụng trên các hệ thống điện như: Hệ thống truyền tải xoay chiều linh hoạt (FACTS), xe điện Electric Vehicle (EV), biến tần thông minh, lưới điện siêu nhỏ (Microgrid).

Việt Nam với lưới điện thông minh

Tại Việt Nam, việc chuyển đổi lưới điện truyền thống thành SG là mục tiêu đã được xác định thông qua các chủ trương và quyết định liên quan như: Quyết định số 1670/QĐ-TTg ngày 08/11/2012 của Thủ tướng Chính phủ về Lộ trình phát triển lưới điện thông minh và Quyết định số 4602/QĐ-BCT ngày 25/11/2016 của Bộ trưởng Bộ Công Thương phê duyệt Đề án phát triển tổng thể lưới điện thông minh ở Việt Nam.

Hiện nay, lưới điện Việt Nam đang từng bước được hiện đại hóa, thông minh hóa thông qua một số công nghệ như SCADA/EMS, hệ thống trạm biến áp không người trực, hệ thống giám sát diện rộng, hệ thống định vị sự cố,… Tuy nhiên, để chuyển đổi lưới điện truyền thống thành SG toàn diện thì cần thêm thời gian để đánh giá và đưa ra các quyết định áp dụng, phát triển các công nghệ phù hợp.

Ba công nghệ có khả năng áp dụng cao trong thời gian tới tại Việt Nam là dự báo năng lượng tái tạo, bộ biến tần thông minh và quản lý nhu cầu điện. Việt Nam cần quan tâm và đầu tư nhiều hơn vào các công nghệ này để nhanh chóng tối ưu hóa vận hành hệ thống điện, đảm bảo cấp điện tin cậy và tiêu dùng điện hợp lý và thông minh.

Lê Văn Doanh – Đỗ Đức Anh
Trung tâm R&D Rạng Đông

mca
Tin bài khác
Smart Factory: Xu hướng tất yếu của doanh nghiệp Việt trong kỷ nguyên 4.0

Smart Factory: Xu hướng tất yếu của doanh nghiệp Việt trong kỷ nguyên 4.0

Diễn ra trong khuôn khổ Secutech Vietnam 2025, Hội thảo “Công nghệ Tự động hóa và Nhà máy Thông minh” đã trở thành diễn đàn thảo luận thiết thực về hành trình để Việt Nam xây dựng Smart Factory. Trong bối cảnh “thập kỷ vàng” thu hút dòng dịch chuyển sản xuất toàn cầu, câu hỏi lớn không nằm ở việc công nghệ đã sẵn có đến đâu, mà ở cách Việt Nam triển khai thế nào để biến cơ hội này thành lợi thế cạnh tranh lâu dài.
Nhân dân nô nức cổ vũ buổi tổng hợp luyện đầu tiên diễu binh kỷ niệm 80 năm Quốc khánh

Nhân dân nô nức cổ vũ buổi tổng hợp luyện đầu tiên diễu binh kỷ niệm 80 năm Quốc khánh

Tối 21/8, không khí tại Quảng trường Ba Đình trở nên náo nức khi hàng nghìn người dân Thủ đô và các tỉnh thành đổ về theo dõi buổi hợp luyện diễu binh đầu tiên.
Thị trường chứng khoán ngày 22/8:  VN-Index mất hơn 42 điểm, khối ngoại nối dài chuỗi bán ròng

Thị trường chứng khoán ngày 22/8: VN-Index mất hơn 42 điểm, khối ngoại nối dài chuỗi bán ròng

Sau khi lập đỉnh mới, thị trường chứng khoán đảo chiều mạnh trong phiên 22/8. Lực bán lan rộng tại nhóm ngân hàng và chứng khoán kéo VN-Index giảm sâu nhất trong gần một tháng, trong khi khối ngoại tiếp tục bán ròng hơn 1.300 tỷ đồng, đánh dấu phiên thứ 12 liên tiếp.
Tử vi vòng quay công nghệ ngày 23/8/2025: Tuổi Tý tiến triển tốt, tuổi Mùi tránh thị phi

Tử vi vòng quay công nghệ ngày 23/8/2025: Tuổi Tý tiến triển tốt, tuổi Mùi tránh thị phi

Những bí ẩn của khoa học đời sống là "món ăn" tinh thần không thể thiếu trong cuộc sống của con người. Tử vi vòng quay công nghệ xem tử vi 12 con giáp ngày 23/8/2025 cho tất cả các tuổi nhằm dự đoán vận hạn về công danh, tiền bạc, tình duyên, sức khỏe...
BIDV được vinh danh “Top 50 công ty niêm yết tốt nhất Việt Nam”

BIDV được vinh danh “Top 50 công ty niêm yết tốt nhất Việt Nam”

Ngày 21/8/2025, tại TP. Hồ Chí Minh, Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) đã được vinh danh trong Top 50 công ty niêm yết tốt nhất Việt Nam theo bảng xếp hạng của Tạp chí Forbes Việt Nam.
Điểm chuẩn HUST cao nhất là 29,39 điểm, các ngành công nghệ lấy từ 27 điểm trở lên

Điểm chuẩn HUST cao nhất là 29,39 điểm, các ngành công nghệ lấy từ 27 điểm trở lên

Chiều nay (22/8), Đại học Bách khoa Hà Nội công bố điểm chuẩn xét tuyển đại học vào 65 chương trình đào tạo năm 2025, theo đó, mức điểm chuẩn dao động từ 19,00 đến 29,39 theo điểm thi tốt nghiệp THPT. Điểm các ngành công nghệ mũi nhọn như công nghệ bán dẫn, AI có điểm chuẩn từ 27 điểm.
Bọ cánh cứng “người máy” tí hon có thể cứu người trong tình huống khẩn cấp

Bọ cánh cứng “người máy” tí hon có thể cứu người trong tình huống khẩn cấp

Các nhà khoa học đang biến những con bọ thật thành công cụ cứu hộ điều khiển từ xa, có khả năng di chuyển tới những nơi nguy hiểm mà robot hay con người khó tiếp cận.
Masterise Group: Tăng trưởng thần tốc và hành trình kiến tạo chuẩn sống quốc tế

Masterise Group: Tăng trưởng thần tốc và hành trình kiến tạo chuẩn sống quốc tế

Từ một doanh nghiệp nội địa với tầm nhìn phát triển khu dân cư hiện đại, Công ty Cổ phần Tập đoàn Masterise đã từng bước vươn mình trở thành nhà phát triển bất động sản hàng đầu trong phân khúc cao cấp, sở hữu danh mục Branded Residences lớn nhất Đông Nam Á. Trên hành trình đó, mỗi lần tăng vốn điều lệ không chỉ là dấu mốc về tài chính, mà còn là khởi điểm cho những tham vọng kiến tạo đẳng cấp sống mới tại Việt Nam.
Đại học Bách khoa Hà Nội và NIC ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác thực hiện dự án ViGen

Đại học Bách khoa Hà Nội và NIC ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác thực hiện dự án ViGen

Đại học Bách khoa Hà Nội (HUST) vừa tổ chức Lễ công bố Chương trình "Học viện AI Việt Nam", khởi động một mô hình đào tạo tiên tiến, hiện đại về AI, nhằm cung cấp nguồn nhân lực công nghệ cao, thúc đẩy một tương lai số bền vững. Trong khuôn khổ buổi lễ, HUST và Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) đã ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác thực hiện dự án ViGen.
Nhận định phiên giao dịch 22/8: VN-Index hướng tới mốc 1.700 điểm

Nhận định phiên giao dịch 22/8: VN-Index hướng tới mốc 1.700 điểm

Trong phiên 21/8, thị trường chứng khoán tiếp tục duy trì đà tăng mạnh mẽ. VN-Index mở cửa với gap-up, nhanh chóng vượt ngưỡng 1.680 điểm chỉ sau nửa giờ giao dịch và đóng cửa ở mức 1.688 điểm, tăng gần 24 điểm, tương đương 1,42% so với phiên trước. Dù vậy, xu hướng tăng chủ yếu đến từ nhóm cổ phiếu trụ, khiến độ rộng thị trường chưa thực sự khả quan.
song-gia-tri