acecook

Triển khai hệ thống motor biến tần như thế nào để đảm bảo an toàn?

Hỗ trợ kỹ thuật
18/03/2023 10:00
Bàn về cách triển khai các hệ thống biến tần và cách kết hợp nó với hệ thống điều khiển công nghiệp.
aa

Hôm nay tôi muốn bàn về cách triển khai các hệ thống biến tần và cách kết hợp nó với hệ thống điều khiển công nghiệp.

• Giảm thiểu sóng hài dòng điện khi sử dụng biến tần

Tôi còn nhớ, hồi mới học PLC buổi đầu tiên, được giới thiệu về biến tần và cách đấu như sau:
– đấu 3 pha vào CB
– đấu 3 pha vào đầu vào biến tần
– đấu 3 pha đầu ra biến tần vào motor
– bật lên và chạy phà phà
trien khai he thong motor bien tan nhu the nao de dam bao an toan

Cách đấu này không sai và rất nhiều người trong thực tế vẫn đấu như vậy. Điều khiển tốc độ trực tiếp trên màn hình nho nhỏ của biến tần. Các biến tần này thường có nút vặn luôn và tiện cho chỉnh tốc độ. Biến tần rẻ nên cũng không có gì phải nhiều, cũng chả có bảo vệ trên dưới gì hết. Kể cũng đơn giản và dễ chạy.

Đến lúc ra ngoài thực tế, một trong những vấn đề hệ thống chạy biến tần gặp nhiều nhất và hay gặp rủi ro nhất lại là quá dòng quá tải. Nếu biến tần không có chức năng bảo vệ quá dòng, và CB cũng không có giới hạn dòng phù hợp thì hệ thống sẽ rất dễ hỏng. Nhưng nếu nâng cấp lên một chút, biến tần có bảo vệ quá dòng và CB motor chỉnh được sẽ an toàn cho hệ thống hơn.

trien khai he thong motor bien tan nhu the nao de dam bao an toanTuy nhiên, hiếm ai lắp biến tần chỉ chạy một tốc độ? Chí ít thì cũng phải điều khiển bật tắt được, còn không thì phải đảo chiều, báo lỗi, phản hồi được là có đang chạy hay không. Vậy là phải lôi một mớ IO đủ kiểu ra đấu vào với PLC để có thể thực hiện được các chức năng cơ bản trên.

trien khai he thong motor bien tan nhu the nao de dam bao an toan

Hệ thống như vậy về cơ bản là đáp ứng được 90% các nhu cầu thông dụng của khách hàng Việt Nam, và thực tế tôi thấy các nhà tích hợp ở Việt Nam sẽ chỉ kiến nghị cho khách hàng tới đây là ngưng rồi. Hệ thống thực tế cũng khá đảm bảo cho các hoạt động vận hành thông thường. Tuy nhiên, đây chỉ là dành cho thị trường Việt Nam, nơi mà vấn đề an toàn thường được bỏ qua.

Đối với các thiết bị motor, để vận hành, bảo trì bảo dưỡng được thì thường cần có thể đóng cắt và khóa được ngoài hiện trường mà không cần mở tủ điện (mở tủ điện cần chứng chỉ về an toàn điện và kiến thức về điện). Để thực hiện được việc này, ngoài hiện trường (field) cần có thêm 1 thiết bị đóng cắt (Isolator/handswitch) để có thể có điểm để LOTO và ngắt điện tới thiết bị.

trien khai he thong motor bien tan nhu the nao de dam bao an toanCó Isolator thì lại nghĩ, trong trường hợp đóng cắt thực tế nếu Isolator bị dính tiếp điểm, hoặc cần mở thiết bị ra sửa thì đầu trên của thiết bị đóng cắt sẽ vẫn còn điện, làm việc sửa chữa gặp khó khăn. Thế nên, thiết bị đóng cắt sẽ được gắn với tiếp điểm phụ, đấu về coil của 1 khởi động từ (contactor) để đảm bảo cắt điện tới thiết bị. Trên contactor sẽ có tiếp điểm phụ đấu về DI của PLC để xác định trạng thái đóng mở của isolator, làm điều kiện khóa liên động an toàn (interlock) cho VFD. Một số trường hợp, mình có thấy các công ty thiết kế motor CB đấu chung cụm với contactor ở đầu trên biến tần. Cách làm này sẽ rất an toàn, tuy nhiên nếu isolator đóng mở nhiều lần, sẽ tạo thành rủi ro hư hỏng cho phần điều khiển của biến tần, nhất là nếu phần điều khiển được cấp nguồn từ 3P của biến tần. Nếu nguồn 24V cho phần điều khiển của biến tần được cấp riêng thì nên lắp đặt contactor ở trước VFD

trien khai he thong motor bien tan nhu the nao de dam bao an toanLo cho nhân viên về an toàn thì các tủ điều khiển không thể thiếu hệ thống cảnh báo khẩn cấp (emergency). Khi emergency nhấn, sẽ phải qua rơ le an toàn (safety relay), và rơ le này sẽ chuyển tín hiệu về cho VFD (nếu có chức năng khởi động an toàn – Torque Off), về DI để PLC biết là đang có khẩn cấp, và có thể về Safety Contactor (đấu nối tiếp cùng với thiết bị chuyển mạch bằng tay – handswitch ). Các nhà tích hợp Việt Nam cũng rất hay ăn gian điểm này trong hệ thống an toàn, khi không sử dụng rơ le an toàn, khởi động từ an toàn hay biến tần an toàn để tiết kiệm chi phí.

trien khai he thong motor bien tan nhu the nao de dam bao an toan

Thường với mình, hệ thống đến đây là khá hoàn chỉnh. Tuy nhiên, ở thời đại 4.0 thì biến tần có thể cung cấp được rất nhiều thông tin: thời gian chạy, nhiệt độ, trạng thái abc xyz, set up thông số từ xa,… tất cả thông qua các chuẩn truyền thông hiện đại nền ethernet như EthernetIP. Profinet, EtherCAT,… Khi đã thiết lập xong xuôi rồi thì thực ra lượng IO phải sử dụng sẽ ít đi rất nhiều, và hầu như không cần sử dụng IO truyền thống nữa.
trien khai he thong motor bien tan nhu the nao de dam bao an toan

Các biến tần đời mới còn có thể cấu hình được IO để thay thế PLC và nhận trực tiếp các tín hiệu về handswitch và lỗi nhiệt từ motor để báo cáo về PLC thông qua truyền thông. Đây là cách làm ưa thích nhất của mình.

trien khai he thong motor bien tan nhu the nao de dam bao an toan

Cuối cùng, đối với các hệ thống an toàn cao là khi mà không còn phải sử dụng rơ le an toàn, PLC, biến tần, contactor đều có tỷ lệ an toàn cao để có thể chạy Safety Over Ethernet đảm bảo an toàn với chuẩn an toàn cao nhất. Thiết kế này sẽ rất tiết kiệm nếu hệ thống có rất nhiều motor và an toàn phức tạp mà rơ le an toàn rất khó để thực hiện. Tuy nhiên, thiết kế này cũng sẽ rất đắt nếu lượng thiết bị trong mạng lưới của bạn nhỏ.

trien khai he thong motor bien tan nhu the nao de dam bao an toanCâu hỏi đặt ra:
– Bạn cần bảo vệ người dùng cuối tới đâu, nếu như ở Việt Nam không có tiêu chuẩn?
– Bạn có sẵn sàng đặt ra tiêu chuẩn an toàn, nếu biết rằng chi phí sẽ tăng lên?
– Bạn là nhà tích hợp, và bạn có sẵn sàng giải thích cho chủ đầu tư về các lớp công nghệ cần có cho 1 hệ thống an toàn?
– Bạn là nhà tích hợp, và liệu bạn và công ty có sẵn sàng các tài nguyên (AOI, FB/ DB, HMI-OOP code) để triển khai một hệ thống an toàn cao?

Hoàng Kim Hùng

mca
Tin bài khác
Liên hiệp hội Việt Nam thúc đẩy phát triển tủ sách khoa học và công nghệ

Liên hiệp hội Việt Nam thúc đẩy phát triển tủ sách khoa học và công nghệ

Nhằm tìm các giải pháp và chuẩn bị các tiền đề cho công tác xây dựng tủ sách khoa học và công nghệ, ngày 09/10, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam tổ chức hội thảo "Giải pháp xây dựng và phát triển tủ sách khoa học và công nghệ".
AI - Chìa khóa cho quản trị hai cấp hiệu quả và tăng trưởng doanh nghiệp bứt phá

AI - Chìa khóa cho quản trị hai cấp hiệu quả và tăng trưởng doanh nghiệp bứt phá

Sáng ngày 9/10, tại Hà Nội đã diễn ra Diễn đàn trí tuệ nhân tạo Việt Nam - AI360 năm 2025 chủ đề “Xây dựng doanh nghiệp và xã hội thông minh cùng AI”.
Sinh lời tự động - cuộc đua mới của ngân hàng Việt Nam

Sinh lời tự động - cuộc đua mới của ngân hàng Việt Nam

Làn sóng “sinh lời tự động” đang lan rộng trong hệ thống ngân hàng Việt Nam, khi nhiều nhà băng cho phép số dư nhàn rỗi trong tài khoản thanh toán tự động sinh lợi mà không cần thao tác thủ công. Từ Techcombank, TPBank đến VIB, LPBank, các sản phẩm mới này không chỉ thay đổi thói quen gửi tiền của người Việt mà còn mở ra một cuộc cạnh tranh mới trong kỷ nguyên ngân hàng số.
Các trạm BOT và cao tốc đồng loạt miễn phí cho xe chở hàng cứu trợ vùng bão lũ

Các trạm BOT và cao tốc đồng loạt miễn phí cho xe chở hàng cứu trợ vùng bão lũ

Trước thiệt hại do bão số 10 và 11 gây ra, Cục Đường bộ Việt Nam đề nghị các trạm BOT và cao tốc trên toàn quốc tạm thời miễn phí cho xe chở hàng cứu trợ, nhằm hỗ trợ vận chuyển hàng hóa nhanh chóng đến vùng bị ảnh hưởng.
Bước tiến mới trong sản xuất kim loại: Khắc quang hóa học lên ngôi

Bước tiến mới trong sản xuất kim loại: Khắc quang hóa học lên ngôi

Trong sản xuất công nghệ cao, thành công ngày càng được đo lường không chỉ bằng những gì được tạo ra, mà còn bằng cách nó được tạo ra. Áp lực thu nhỏ, tích hợp và hiệu suất đang buộc các kỹ sư phải suy nghĩ lại về các phương pháp sản xuất truyền thống.
Các nhà mạng căng mình ứng cứu, đảm bảo thông tin liên lạc vùng lũ

Các nhà mạng căng mình ứng cứu, đảm bảo thông tin liên lạc vùng lũ

Mưa lũ sau bão số 11 khiến nhiều tỉnh miền Bắc như Thái Nguyên, Lạng Sơn, Cao Bằng,… chìm trong ngập sâu, mất điện và gián đoạn liên lạc. Giữa tâm lũ, các nhà mạng Viettel, VNPT và MobiFone đã huy động hàng nghìn nhân lực, thiết bị, phương tiện, chạy đua với thời gian để khôi phục hạ tầng, đảm bảo thông tin thông suốt phục vụ công tác chỉ đạo, cứu hộ và nhu cầu liên lạc của người dân.
Thời gian tới, Đại học Kinh tế Quốc dân mở thêm 3 lĩnh vực đào tạo mới

Thời gian tới, Đại học Kinh tế Quốc dân mở thêm 3 lĩnh vực đào tạo mới

Năm 2025, Đại học Kinh tế Quốc dân (NEU) có gần 50% số sinh viên tốt nghiệp loại Xuất sắc, ghi thêm dấu ấn cho vị thế của nhà trường. Định hướng đến 2030, tầm nhìn đến 2035, NEU mở thêm 3 lĩnh vực đào tạo mũi nhọn là Sức khỏe, Bán dẫn và Công nghệ môi trường.
Bộ Công Thương: Đơn giản hóa thủ tục, số hóa quy trình lắp điện mặt trời mái nhà

Bộ Công Thương: Đơn giản hóa thủ tục, số hóa quy trình lắp điện mặt trời mái nhà

Bộ Công Thương khẳng định người dân lắp đặt điện mặt trời mái nhà chỉ cần thông báo đơn giản, không cần xin phép, đồng thời đang triển khai số hóa quy trình để hỗ trợ người dân thuận tiện hơn. Song song đó, Bộ cũng đẩy nhanh cơ chế đặc thù thúc đẩy các dự án điện khí LNG, hướng tới mục tiêu phát triển năng lượng xanh, bền vững.
Nhận định phiên giao dịch ngày 9/10: Thận trọng, chưa nên vội mở thêm vị thế mua mới

Nhận định phiên giao dịch ngày 9/10: Thận trọng, chưa nên vội mở thêm vị thế mua mới

Phiên giao dịch ngày 8/10 bật tăng mạnh sau thông tin FTSE Russell nâng hạng Việt Nam lên thị trường mới nổi thứ cấp, giúp VN-Index lập đỉnh mới. Tuy nhiên, thanh khoản chưa thực sự bùng nổ, áp lực chốt lời vẫn hiện hữu. Các chuyên gia khuyến nghị nhà đầu tư nên thận trọng, chưa vội mở thêm vị thế mua mới.
Sự trỗi dậy của Trung Quốc trong kỷ nguyên tự động hóa

Sự trỗi dậy của Trung Quốc trong kỷ nguyên tự động hóa

Theo Báo cáo Robot Thế giới 2025 của Liên đoàn Robot Quốc tế (IFR), Trung Quốc hiện đứng đầu thế giới về số lượng robot công nghiệp đang hoạt động, đạt 2,027 triệu đơn vị vào năm 2024, chiếm khoảng 43% tổng số toàn cầu. Báo cáo cũng cho thấy quá trình tự động hóa và số hóa của Trung Quốc được thúc đẩy bởi chiến lược “Made in China 2025” cùng sự phát triển của các doanh nghiệp nội địa như Siasun, Estun, Efort.
song-gia-tri