acecook

Cua + bò rất ngon!

Văn hoá giải trí
05/01/2025 04:04
Văn hóa giải trí là “món ăn” tinh thần không thể thiếu, mang đến sự thư giãn và cảm hứng cho mọi người. Đặc biệt, trong lĩnh vực khoa học, công nghệ - Nơi thường gắn với sự khô khan của máy móc và thiết bị, văn hóa giải trí chính là luồng gió mát, làm mềm mại những điều tưởng chừng khô cứng. Với bài viết "Cua + bò rất ngon!", Tạp chí Tự động hóa Ngày nay hy vọng sẽ mang đến câu chuyện thú vị về bún riêu cua tới bạn đọc.
aa
Nghệ thuật thứ 8 của Người Hà Nội xưa Người Hà Nội uống nước lọc
Cua + bò rất ngon!
Bún riêu cua - Ảnh minh họa

Sáng sáng, tôi đi tập thể dục quanh hồ Hoàn Kiếm, lượn qua quán bún riêu ngay cửa nhà, thấy hôm nào cũng đông khách. Bà chủ lúc đầu chỉ bán món bún riêu đậu phụ, khách vào ăn bát bún riêu nóng với ớt khô chưng cay xè; nồi canh cua đỏ rực nổi váng mỡ, cà chua và đậu phụ rán vàng trông mà thèm. Người ăn ngồi quây quanh gánh bún nóng xì xụp. Khách ngày một đông hơn, bà chủ sáng tạo thêm món “riêu cua ốc”. Nghĩ bụng: “Ô hay, bún riêu cua là riêu cua, bún ốc là bún ốc. Sao lại cả cua lẫn ốc? Hai thứ này có kỵ nhau không?” Mấy tháng sau, lại thấy trên bảng thực đơn của quán có thêm món lạ: Riêu bò!

Chợt nhớ đến một câu mà cụ Nguyễn Tuân thường dùng khi “bình phán” về sự lệch vị của các nguyên liệu: Cho cái này vào, nó “ám sát” cái vị của món ăn đi! Tôi chẳng bao giờ dám nghĩ các món ăn lại có thể “ám sát” nhau. Tuy nhiên, riêu cua đi chung với thịt bò thì lạ quá! Chưa từng thấy từ thuở cha sinh mẹ đẻ đến giờ!

Tôi không phải là người bảo thủ, không cho rằng bất cứ món ăn nào cũng phải máy móc chế biến đúng như cụ tằng tổ đã nấu; hay hễ ăn món “cải biên” là trở thành kẻ “thực bất tri kỳ vị”, là “mồm gầu lưỡi chổi”… Thế nên định bụng hôm nào sẽ tạt vào làm thử một bát “cua bò” (riêu cua + thịt bò) xem mùi vị nó ra làm sao. Liệu cua và bò khi “sánh đôi” trong một bát bún có… “ám sát” cái lưỡi, cái bụng của mình không?

Cua + bò rất ngon!
Gánh bún xưa - Ảnh tư liệu

Nhớ lại thuở nhỏ - cách đây năm, sáu chục năm ở Hà Nội, cà chua không phải mùa nào cũng có, chỉ có trong vụ đông thôi. Quả cà chua thời ấy cũng khác với nhiều giống cà chua bây giờ. Đặc biệt, không có loại cà chua tròn, to đùng, rỗng ruột hay giống cà chua quả nhỏ tí, chỉ nhỉnh hơn đốt ngón tay út mà nay, người ta bán quanh năm ngoài chợ.

Thường lúc cà chua đang chín rộ, mẹ tôi mua về, bỏ vỏ và hột, nấu lên, cho chút muối, đổ vào chai và rót chút mỡ phủ lên trên, nút kín, để dành ăn cả năm. Mẹ tôi bảo nấu riêu cua mà không có cà chua thì nó mất vị đi. Khi hết mùa cà chua, bà đành mua cà chua đóng hộp, chưng lên, hoặc bỏ thêm chút bột hoa hiên để tạo màu đỏ cho nồi riêu.

Ngày ấy, nấu riêu cua, mẹ tôi thường cho vào nước giấm bỗng lấy vị chua. Không có giấm bỗng thì dùng mẻ hoặc khế xanh thái lát, có khi thay bằng những trái me. Tuy nhiên, bà bảo nấu bằng giấm bỗng hay mẻ thì ngon và dịu hơn…

Rau ăn cùng bún riêu, bao giờ mẹ tôi cũng chọn hoa chuối hay thân chuối thái nhỏ cùng rau diếp ta mua ngoài chợ Mơ, thái sợi. Chẳng hiểu sao món hoa chuối, thân chuối bây giờ không mấy người ăn, cũng không có nhiều ngoài chợ. Rau diếp ta thì càng hiếm hơn và người ta thay thế bằng rau xà lách tây thái nhỏ cùng với mấy loại rau thơm, rau mùi cũng nguồn gốc châu Âu cả.

Trước đây mỗi lần mẹ tôi nấu riêu cua, bao giờ bà cũng giao cho tôi việc gỡ cua, bóc mai, nhể gạch và phải giã bằng cối đá. Tôi ngại nhất cái khoản giã vì cái chầy thì nặng mà nếu giã không khéo thì cua bắn lên cả mặt. Làm mãi khắc quen nhưng sau, nhà tôi được tặng cái cối xay thịt quay tay, tôi dùng để xay cua luôn. Mẹ tôi không thích cái lối cải tiến ấy. Bà bảo cối xay có “mùi sắt”, cua xay không nhuyễn như giã, ăn mất ngon. Tuy vậy, bà vẫn cho phép tôi xay cua để “giải phóng sức lao động”, còn có thì giờ mà học bài.

Sau này, tìm hiểu các nguyên liệu nấu ăn, tôi mới vỡ lẽ rằng, quả cà chua không thể thiếu trong món riêu lại không phải là hoa quả xứ ta. Cà chua có tên khoa học là Lycopesium esculentum, gốc tận Nam Mỹ và cũng mới được người châu Âu đem về cựu lục địa trong thế kỷ 16, rồi mãi sau này mới được trồng tại Việt Nam cùng với nhiều loại rau quả khác. Quả cà chua thời trước dân Sài Gòn thường gọi là “cà tô mát” đọc nguyên từ tiếng Anh “Tomato” (là quả cà chua), còn dân Bắc thì gọi là “cà chua” vì nó có vị chua chua và khác với cà bát là loại cà phổ biến trong mâm cơm Việt bình dân.

Nói vậy để thấy nếu thế hệ ông bà tôi, mẹ tôi mà cứ khăng khăng nấu bún riêu theo lối cổ truyền thì món riêu cua bây giờ cũng không thấy váng đỏ của cà chua chưng và cũng chẳng có rau xà lách tây, mùi tây.

Vậy là món bún riêu “cổ truyền” như mẹ tôi đã nấu và dạy tôi nấu, rồi đến cách giã cua, xay cua ở đời tôi cũng đã khác với cái nồi riêu cua thời cụ, thời kỵ tôi nấu rồi. Cũng chẳng ai tò mò tìm hiểu xem quá trình tiến hóa của nồi bún riêu cua xảy ra như thế nào trong lịch sử ẩm thực nước ta. Cho đến thời hiện đại này, cua + ốc, cua + bò thật là một cuộc đại cách mạng trong lĩnh vực ẩm thực dân gian.

Cua + bò rất ngon!
Gánh bún hàng rong xưa - Ảnh tư liệu

Năm hết, Tết đến, sau mấy ngày “no xôi chán chè” bởi bánh chưng, thịt mỡ và đủ loại món nấu món rán, người ta lại thấy thèm bát canh riêu nóng hổi chua chua cay cay cùng những đĩa rau sống tươi mát, lại mơ về một bữa ăn ngày thường tuy không lắm cá, nhiều thịt nhưng giúp cái bụng thảnh thơi, không tức anh ách, cái lưỡi không bị tê liệt vì ăn nhiều, uống lắm khiến mồm miệng lúc nào cũng nhạt, cũng đắng. Các bà nội trợ đã phát minh ra công nghệ cất trữ cua đồng cho những khi ăn uống đến bão hòa vị giác này. Từ trong năm đi chợ Tết, các bà chọn cua tươi, rửa sạch, bóc mai, bỏ yếm, nhể gạch rồi cho vào cối xay điện ấn nút vài phát là có một thứ “Pa tê” cua sền sệt, rồi cho cả mẻ cua xay và gạch cua trữ vào ngăn đá tủ lạnh. Cuối Tết lấy ra nấu ăn dần.

Tết này, anh bạn tôi nhà có “bụi” vì cụ ông qua đời trong năm, chẳng dám đến thăm nhà ai nên tôi chủ động đến chúc Tết. Đã mồng bốn Tết, ai mời món gì tôi cũng kiếu nhưng may sao hôm ấy, bà chủ lại chào một món mà tôi đang thèm: Bún riêu cua.

Ngồi hàn huyên uống rượu với ông bạn, lúc sau, bà chủ bê lên hai bát riêu nóng hổi cùng một đĩa rau xà lách sống thái nhỏ tơi kèm giá đỗ chần. Trên mâm còn có đĩa nộm tổng hợp gồm su hào, cà rốt và bắp cải tím với bò khô. Nom bát riêu, đĩa rau, đĩa nộm hơi lạ, tôi hỏi: “Ồ món gì vậy bà chủ?” Bà mỉm cười: “Ông ăn thử thì biết, riêu cua đấy! Các cháu nhà tôi thích ăn riêu kiểu này nên tôi nấu vậy. Chúng nó bảo ăn riêu cua như các cụ nấu hồi xưa nó lõng bõng, ăn no nhanh nhưng đến tối thì đói không chịu được, bụng cứ sôi lên sùng sục.” Bưng bát bún nóng lên, bỏ vào mấy lát ớt tươi, nếm thử thìa nước riêu, tôi bỗng nhận ra một hương vị lạ lùng chưa từng được thưởng thức. Thì ra đây là bún riêu bò. Nước dùng được nấu bằng cua và có thêm thịt bò, nước xương. Lại có thêm mấy lát dứa xanh lấy vị chua. Rồi bát bún còn thả cả đậu phụ rán. Tôi từ từ thưởng thức cái hương vị là lạ. Quả là rất khác thường, tôi chưa từng nếm qua. Vị ngọt dịu dễ chịu, không chua sắc như bún riêu cổ điển, không quá cay như món riêu bỏ thêm ớt bột chưng mỡ… Nó chính là vị “Riêu + Bò” mà họ vẫn bán ngoài quán. Thì ra riêu bò là thế!

Ăn hết sạch bát bún. Bà chủ vồn vã mời thêm bát nữa. Đã định từ chối nhưng vì muốn ăn cẩn thận cho thẩm hết hương vị lạ vào bộ nhớ của cái lưỡi, tôi gật đầu xin thêm.

Xong bữa, bà chủ hỏi: “Ông thấy thế nào?”

Tôi trả lời rất thành thật: “Cảm ơn bà. Ngon lắm ạ!

Hà Nội, Tết Canh Dần ngày 22/02/2010

Tác giả Vũ Thế Long

tudonghoangaynay.vn

trien-lam-quoc-te
Tin bài khác
Tử vi vòng quay công nghệ ngày 25/5/2025: Tuổi Dần dấu hiệu tích cực, tuổi Thân cẩn thận làm ăn

Tử vi vòng quay công nghệ ngày 25/5/2025: Tuổi Dần dấu hiệu tích cực, tuổi Thân cẩn thận làm ăn

Những bí ẩn của khoa học đời sống là "món ăn" tinh thần không thể thiếu trong cuộc sống của con người. Tử vi vòng quay công nghệ xem tử vi 12 con giáp ngày 25/5/2025 cho tất cả các tuổi nhằm dự đoán vận hạn về công danh, tiền bạc, tình duyên, sức khỏe...
Cách mạng hóa bền vững ngành dệt sợi giảm thiểu chất thải nông nghiệp

Cách mạng hóa bền vững ngành dệt sợi giảm thiểu chất thải nông nghiệp

Trong nỗ lực định hình lại tương lai của ngành dệt may toàn cầu, Công ty Phần Lan Spinnova đang đi tiên phong với công nghệ sản xuất sợi bền vững từ các vật liệu tự nhiên và chất thải nông nghiệp. Khác với các phương pháp truyền thống phụ thuộc vào hóa chất độc hại, tiêu tốn lượng lớn nước, công nghệ này đã được cấp bằng sáng chế của Spinnova mang lại một giải pháp xanh, hiệu quả và thân thiện với môi trường.
Công ty con của Tập đoàn Hàn Quốc muốn phát triển chuỗi cung ứng đất hiếm tại Việt Nam

Công ty con của Tập đoàn Hàn Quốc muốn phát triển chuỗi cung ứng đất hiếm tại Việt Nam

LS Eco Energy, công ty sản xuất cáp điện tại Việt Nam thuộc Tập đoàn LS Cable & System (Hàn Quốc), hôm 23/5 cho biết rằng các lãnh đạo cấp cao của công ty đã có cuộc gặp với Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long để thảo luận khả năng hợp tác phát triển chuỗi cung ứng đất hiếm tại Việt Nam.
Nghiên cứu mô hình và kỹ thuật giảm nhiễu chế độ chung cho bộ chuyển đổi cộng hưởng LLC

Nghiên cứu mô hình và kỹ thuật giảm nhiễu chế độ chung cho bộ chuyển đổi cộng hưởng LLC

Nguồn điện chuyển mạch (SMPS) được sử dụng rộng rãi trong các lĩnh vực như viễn thông, công nghệ thông tin và xe điện, nơi luôn yêu cầu hiệu quả năng lượng.
Đảng bộ PV Power - Hạt nhân lãnh đạo toàn diện, nâng tầm doanh nghiệp trong chuyển đổi năng lượng

Đảng bộ PV Power - Hạt nhân lãnh đạo toàn diện, nâng tầm doanh nghiệp trong chuyển đổi năng lượng

Trong nhiệm kỳ 2020–2025, Đảng bộ PV Power đã khẳng định vai trò hạt nhân lãnh đạo toàn diện, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của doanh nghiệp. Từ hiện thực hóa dự án LNG Nhơn Trạch 3 & 4, chuyển đổi số toàn diện đến mở rộng năng lượng tái tạo, mỗi bước đi đều mang dấu ấn chỉ đạo chiến lược của Đảng bộ. Thành tựu hôm nay là tiền đề vững chắc để PV Power tiếp tục khát vọng vươn xa trong kỷ nguyên năng lượng xanh.
Thị trường chứng khoán ngày 23/5: Dòng tiền thận trọng khi tiến sát vùng cản, thanh khoản giảm mạnh

Thị trường chứng khoán ngày 23/5: Dòng tiền thận trọng khi tiến sát vùng cản, thanh khoản giảm mạnh

Phiên giao dịch ngày 23/5 dao động trong biên độ hẹp khi VN Index chỉ nhích nhẹ 0,62 điểm, đóng cửa tại 1.314,46 điểm. Trạng thái giằng co hiện rõ qua mẫu nến Doji nhỏ trên đồ thị ngày, phản ánh tâm lý thị trường đang phân vân trước ngưỡng cản kỹ thuật. Bên cạnh đó, thanh khoản sụt giảm mạnh còn chưa tới 17 nghìn tỷ đồng cho thấy sự thận trọng bắt đầu chiếm ưu thế trong ngắn hạn.
Tử vi vòng quay công nghệ ngày 24/5/2025: Tuổi Hợi dễ khắc khẩu, tuổi Tý hoàn thành tốt công việc

Tử vi vòng quay công nghệ ngày 24/5/2025: Tuổi Hợi dễ khắc khẩu, tuổi Tý hoàn thành tốt công việc

Những bí ẩn của khoa học đời sống là "món ăn" tinh thần không thể thiếu trong cuộc sống của con người. Tử vi vòng quay công nghệ xem tử vi 12 con giáp ngày 24/5/2025 cho tất cả các tuổi nhằm dự đoán vận hạn về công danh, tiền bạc, tình duyên, sức khỏe...
‘Gã khổng lổ’ SK Group đứng sau những dự án năng lượng nào tại Việt Nam?

‘Gã khổng lổ’ SK Group đứng sau những dự án năng lượng nào tại Việt Nam?

SK Group (Hàn Quốc), một trong những tập đoàn năng lượng lớn nhất châu Á - đang âm thầm mở rộng sự hiện diện trong lĩnh vực năng lượng tái tạo tại Việt Nam, biến quốc gia Đông Nam Á này thành bàn đạp chiến lược cho tham vọng toàn cầu.
Robot lau nhà: Cuộc đua AI và cảm biến trong không gian sống thông minh

Robot lau nhà: Cuộc đua AI và cảm biến trong không gian sống thông minh

Trước sự phát triển nhanh chóng của công nghệ và nhu cầu ngày càng cao về tiện nghi trong sinh hoạt, robot lau nhà đã trở thành một phần không thể thiếu trong nhiều gia đình hiện đại. Sự tiến hóa của công nghệ định vị như LiDAR, camera, khả năng nhận diện vật thể và tự động lập bản đồ là những yếu tố then chốt giúp robot ngày càng trở nên "thông minh" và hiệu quả hơn trong không gian sống thông minh.
Inox Tân Tiến: Khẳng định vị thế thương hiệu Việt bằng chất lượng và đổi mới

Inox Tân Tiến: Khẳng định vị thế thương hiệu Việt bằng chất lượng và đổi mới

Gần 10 năm bền bỉ xây dựng và phát triển, Inox Tân Tiến đã vươn lên trở thành một trong những doanh nghiệp tiêu biểu trong ngành thép không gỉ tại Việt Nam. Với chiến lược đầu tư bài bản, công nghệ hiện đại và khát vọng vươn xa, doanh nghiệp đang từng bước khẳng định vị thế trên thị trường trong nước và quốc tế.
siement
Quảng cáo
moxa